Napięciowy ból głowy – objawy, przyczyny, leczenie oraz domowe sposoby
Napięciowy ból głowy to najczęstszy rodzaj bólu głowy. Choć występuje tak często, nadal nie znamy jego dokładnej przyczyny. Dowiedz się, czym charakteryzuje się i jak leczyć napięciowy ból głowy!
Spis treści
Z dużą dozą prawdopodobieństwa niemal każdy z nas ma za sobą co najmniej jeden epizod napięciowego bólu głowy. Zazwyczaj mija on samoistnie lub po zastosowaniu ogólnodostępnych leków przeciwbólowych. Jednak u części pacjentów dolegliwości bólowe są przewlekłe i w znacznym stopniu upośledzają jakość życia. Poznaj objawy, przyczyny oraz sprawdzone metody leczenia napięciowego bólu głowy.
Co to jest napięciowy ból głowy?
Napięciowy ból głowy to najczęściej występujący rodzaj pierwotnego, inaczej samoistnego bólu głowy – postaci, w której nie stwierdza się żadnego procesu chorobowego stojącego u jego źródła. Szacuje się, że może dotyczyć nawet 80% populacji. Najczęściej są to osoby w wieku 20-30 lat, z przewagą kobiet. Nierzadko pierwsze epizody napięciowego bólu głowy mają miejsce już w wieku nastoletnim.
W większości przypadków napięciowy ból głowy ma przebieg łagodny i występuje okresowo. Wówczas wystarczające jest doraźne zażycie tabletek na ból głowy. Niezwykle rzadko ten rodzaj bólu głowy przybiera postać przewlekłą, prowadząc do znacznego upośledzenia jakości życia. Samo rozpoznanie napięciowego bólu głowy nie stanowi problemu i najczęściej dokonuje tego lekarz rodzinny na podstawie przeprowadzonego wywiadu. Jednak w przypadku pojawienia się symptomów sugerujących wtórny ból głowy, będących objawem toczącego się procesu chorobowego (guza mózgu, infekcji ośrodkowego układu nerwowego lub krwotoku śródczaszkowego), konieczna jest konsultacja neurologiczna.
Objawy napięciowego bólu głowy
Czy kiedykolwiek miałeś wrażenie, że na Twojej głowie znajduje się zbyt ciasny hełm lub obręcz? Właśnie w ten sposób większość pacjentów opisuje napięciowy ból głowy. Ma on charakter ściskający lub rozpierający, bez towarzyszącego uczucia pulsowania, i zazwyczaj obejmuje obustronnie okolicę skroniową, ciemieniową oraz czołową, rzadziej jest jednostronny. Mogą mu towarzyszyć nudności, jednak bez wymiotów.
Napięciowy ból głowy nie jest silny. Zazwyczaj nasila się łagodnie lub umiarkowanie, a czas trwania dolegliwości trwa różnie – od kilkunastu minut do nawet kilku dni. Co ważne ból głowy nie ulega nasileniu podczas codziennych aktywności, a także w odpowiedzi na światło lub dźwięk. Z tego powodu osoby, które na niego cierpią, w dalszym ciągu wypełniają swoje obowiązki zawodowe i rodzinne. To ważna cecha odróżniająca napięciowy ból głowy od migreny.
W zależności od czasu trwania objawów wyróżnia się:
- Rzadki, epizodyczny napięciowy ból głowy – kiedy objawy pojawiają się nie częściej niż raz w miesiącu,
- Częsty, epizodyczny napięciowy ból głowy – kiedy jego objawy są odczuwalne przez 1 do 14 dni w miesiącu, przez kolejne 3 miesiące z rzędu,
- Przewlekły napięciowy ból głowy – kiedy objawy pojawiają się przez co najmniej 15 dni w miesiącu, przez kolejne 3 miesiące z rzędu. Tą postać stwierdza się u 3% pacjentów.
Jednak zanim lekarz będzie mógł postawić rozpoznanie napięciowego bólu głowy, musi wykluczyć obecność innych niepokojących objawów sugerujących jego przyczynę organiczną, takich jak guz mózgu, krwotok śródczaszkowy, czy neuroinfekcja. Należą do nich:
- Ból głowy opisywany jako najsilniejszy w życiu,
- Nagły początek bólu,
- Wystąpienie napadu padaczkowego,
- Stopniowe nasilanie się dolegliwości bólowych,
- Towarzyszące objawy ogólnoustrojowe – gorączka, wysypka skórna, wymioty,
- Ogniskowe objawy neurologiczne – niedowład, zaburzenia czucia, zaburzenia mowy,
- Ból głowy pojawiający się w czasie ciąży lub połogu,
- Nowy, wcześniej niewystępujący charakter bólu głowy u chorego na nowotwór, boreliozę lub AIDS.
W takim przypadku konieczne może być poszerzenie diagnostyki o badania laboratoryjne i obrazowe.
Przyczyny napięciowego bólu głowy
Mimo tak częstego występowania dokładna przyczyna napięciowego bólu głowy pozostaje w dalszym ciągu zagadką. Mamy jednak kilka hipotez, z których dwie są szczególnie prawdopodobne. Badacze zauważyli, że w napięciowym bólu głowy bodziec bólowy jest generowany przez nieuszkodzone tkanki, najprawdopodobniej mięśni czaszkowych. Wskazuje na to tkliwość pewnych punktów na czaszce chorego, w których mięśnie są bolesne pomimo braku ich uszkodzenia. Według drugiej hipotezy pacjenci cierpiący na nawracający napięciowy ból głowy mają obniżony próg odczuwania bólu. Połączenie tych dwóch teorii wydaje się najlepszym wyjaśnieniem tłumaczącym powstawanie tego rodzaju pierwotnego bólu głowy.
Co ważne czynnikiem wywołującym występowanie napięciowego bólu głowy może być głód, stres, przegrzanie, zmiany pogodowe, odwodnienie, brak snu, a także kontakt z dymem tytoniowym. Niezwykle rzadko można go stwierdzić wśród seniorów, natomiast jest typowy dla osób młodych.
Leczenie napięciowego bólu głowy
Leczenie napięciowego bólu głowy skupia się na postępowaniu niefarmakologicznym oraz farmakologicznym. To pierwsze polega na identyfikacji czynnika wywołującego i jego eliminacji np.: jeśli zauważysz, że ból głowy pojawia się u Ciebie po nieprzespanej nocy, unikaj tego. Ważnym elementem postępowania jest również trening radzenia sobie ze stresem i nauka technik relaksacyjnych. Z tego powodu, w przypadku częstych epizodów napięciowego bólu głowy lekarz może zalecić wizytę u psychologa.
Leczenie farmakologiczne polega na doraźnym przyjmowaniu leków przeciwbólowych, takich jak paracetamol lub ibuprofen. Jednak, jeśli ból jest przewlekły, ciągłe zażywanie tych substancji staje się niekorzystne, ponieważ może prowadzić do rozwoju powikłań, takich jak krwawienie z przewodu pokarmowego, a nawet nasilenia objawów bólu głowy. W tym przypadku konieczne może być zastosowanie leków przeciwdepresyjnych wykazujących dodatkowe działania przeciwbólowe.
Napięciowy ból głowy – domowe sposoby
Zanim sięgniesz po leki, zastosuj sprawdzone domowe sposoby na napięciowy ból głowy. Oto one:
- Jeśli odczuwasz głód, koniecznie coś zjedz,
- Wypij wodę, najlepiej z cytryną i szczyptą soli – ból głowy często wynika z odwodnienia,
- Pomocne może okazać się wypicie miętowej lub rumiankowej herbatki,
- Zadbaj o spokój – połóż się na kilkanaście minut w zaciemnionym pomieszczeniu, z dala od hałasu.
Napięciowy ból głowy – ćwiczenia
U osób z napięciowym bólem głowy często obserwuje się wzmożone napięcie mięśni głowy i ich nadmierną wrażliwość na ucisk. Ćwiczenia rozluźniające te obszary mogą przynieść ulgę i zniwelować dolegliwości. Jeśli cierpisz na napięciowe bóle głowy, wprowadź do swojej codzienności więcej aktywności fizycznej, zwłaszcza ćwiczeń relaksacyjnych oraz rozciągających, a także zadbaj o prawidłową postawę ciała.
W czasie epizodu bólu skuteczna może okazać się redukcja nadmiernego napięcia mięśni przy pomocy masażu. Co ważne, możesz go wykonać nawet samodzielnie. Wystarczy, że trzema palcami dwóch dłoni – wskazującym, serdecznym oraz środkowym wykonasz okrężne ruch od środka czoła do skroni. Warto do tego dołączyć proste ćwiczenia rozluźniające mięśnie szyi – pochyl głowę w kierunku prawego i lewego ramienia, następnie wykonaj 5 powtórzeń. Po ćwiczeniach przyłóż do swojego czoła chłodny okład.
Podsumowanie
Pojedynczy epizod napięciowego bólu głowy nie jest powodem do niepokoju. Jednak, jeśli dolegliwości pojawiają się często, utrudniając codzienne funkcjonowanie i zmuszając do częstego zażywania leków przeciwbólowych, konieczna jest wizyta u lekarza rodzinnego. Specjalista po przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu zdecyduje o dalszym postępowaniu.
- Siemiński, Napięciowe bóle głowy w praktyce lekarza rodzinnego, https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/download/56451/42893+&cd=1&hl=pl&ct=clnk&gl=pl, [dostęp 27.06.2022]
- Interna Szczeklika, pod red. P. Gajewskiego, Medycyna Praktyczna, Kraków 2021
- A. Stępień, Napięciowy ból głowy, https://podyplomie.pl/wiedza/neurologia/217,napieciowy-bol-glowy, [dostęp 27.06.2022]
- Wyrób medyczny, kompres chłodzący na kontuzje, opuchliznę oraz ból.
-
-
Najnowsze artykuły
Sól fizjologiczna – jakie ma właściwości i zastosowanie?
Strzelanie w stawach – co może oznaczać strzykanie w stawach?
Pulsujący ból głowy – jakie są przyczyny i jak się go pozbyć?
Biały nalot na języku – przyczyny, leczenie i domowe sposoby
Łzawienie oczu – przyczyny, leczenie i domowe sposoby
Wymiotowanie żółcią – co oznacza i jakie są przyczyny żółtych wymiotów?
Opuchnięta twarz – o czym może świadczyć i jak zlikwidować obrzęk twarzy?
Cholesterol – jakie są normy? Czym jest dobry i zły cholesterol?
Przeczytaj także
Ból brzucha po przejedzeniu. Jak sobie pomóc po obfitym posiłku?
Masaż karku − czy pomoże na ból po całym dniu pracy?
Migrena miesiączkowa − wszystkiemu winne hormony?
Leki wrażliwe na światło − przy jakich kuracjach lepiej unikać słońca?
Ból pleców po bieganiu: technika biegania pozwoli ci go uniknąć!
Ból gardła przy przełykaniu − czy to infekcja?
Ból na zmianę pogody, czyli czym jest meteopatia?
Ból pleców po spaniu – jak spać, żeby nie bolało
Więcej artykułów na ten temat
Pulsujący ból głowy – jakie są przyczyny i jak się go pozbyć?
· 4 minuty czytaniaPulsujący ból głowy to bardzo dotkliwa przypadłość. Może mieć wiele potencjalnych przyczyn, w tym migrenę, kaca lub odstawienie kofeiny. Kiedy pulsowanie w głowie jest groźne?
Migrena z aurą (oczna) – przyczyny, objawy, leczenie
· 6 minut czytaniaMigrena to schorzenie neurologiczne, które w głównej mierze dotyczy młodych kobiet. U części z nich napad bólu głowy poprzedzają charakterystyczne objawy oczne. Dowiedz się więcej na temat migreny z aurą wzrokową.
Ból z tyłu głowy − nadciśnienie, ból szyi czy migrena?
· 4 minuty czytaniaJeśli dokucza Ci ból zlokalizowany z tyłu głowy, koniecznie sprawdź, jakie mogą być jego przyczyny. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, jak przeciwdziałać dolegliwościom bólowym!