Jakie witaminy warto wziąć na wzmocnienie odporności?

Układ odpornościowy chroni organizm przed szkodliwymi patogenami. Na skutek różnych czynników mogą grozić nam niedobory wielu składników. Warto więc przez cały rok dbać o odpowiedni poziom witamin i minerałów. Dowiedz się, jakie związki zapewniają prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego!

Jakie witaminy wzmacniają odporność?

Odporność to zbiór mechanizmów, które chronią organizm przed szkodliwymi patogenami: wirusami, bakteriami, pasożytami i grzybami oraz wspierają syntezę komórek. Pamiętaj, że fundamentalnymi elementami budowania odporności jest zrównoważona, pełnowartościowa dieta, odpowiednia ilość snu oraz regularna aktywność fizyczna. Niedobór podstawowych składników odżywczych zwiększa podatność na infekcje. Dlatego przez cały rok, a szczególnie w okresie jesienno-zimowym, warto wspomagać się organizm związkami wpływającymi korzystnie na układ immunologiczny. Jakie witaminy na odporność będą najlepszym rozwiązaniem?

• Witamina C – znana jest również pod nazwą kwas askorbinowy. Substancja uczestniczy w licznych procesach metabolicznych. To silny antyoksydant, pomagający zwalczać wolne rodniki. Ponadto wspomaga układ immunologiczny przez stymulowanie produkcji białych krwinek takich jak limfocyty i fagocyty, które zwalczają infekcje. Witamina C zapewnia prawidłową gospodarkę wapniowo-fosforanową (jest jednym ze składowych witamin na zęby). Jej działanie skupia się także na utrzymaniu zdrowych naczyń krwionośnych, przez wspieranie produkcji kolagenu oraz na przyswajaniu żelaza z pożywienia. Należy zaznaczyć, że ludzki organizm nie jest w stanie samodzielnie wyprodukować witaminy C. Dlatego w okresach zwiększonego ryzyka infekcji warto rozważyć jej przyjmowanie.
• Witamina D – często określana mianem „witaminy słońca” należy do grupy związków niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Największe jej źródło stanowi promieniowanie słoneczne – jest w stanie pokryć aż 90% dziennego zapotrzebowania. W Polsce od września do kwietnia synteza skórna naturalnej witaminy D praktycznie nie zachodzi, dlatego szacuje się, że jej niedobór może dotykać nawet 90% osób. W związku z tym, aby dostarczyć organizmowi odpowiednią ilość witaminy D, warto zadbać o jej podaż poprzez przyjmowanie gotowych preparatów.
• Witaminy z grupy B – odpowiadają za prawidłowe działanie układu naczyniowego i nerwowego. Wspierają kondycję skóry, błon śluzowych i mięśni. Warto sięgać przede wszystkim po witaminę B6, B9 (kwas foliowy) oraz B12. Witaminy z grupy B możemy znaleźć np. w roślinach strączkowych – soi, fasoli, grochu. Bogate źródło stanowi również wątroba wieprzowa, cielęca i nabiał.
• Witamina E – wykazuje wysoką aktywność biologiczną. Wspomaga układ odpornościowy i wpływa na szereg procesów metabolicznych zachodzących w organizmie. Witamina E ma istotne znaczenie dla właściwego procesu gojenia się ran. Dzięki swojemu potencjałowi antyoksydacyjne pomaga zwalczyć efekty nadmiernego promieniowania UV na skórę. Ponadto odgrywa ważną rolę dla układu rozrodczego kobiet i mężczyzn – bierze udział w procesie owulacji oraz produkcji nasienia. Źródłem witaminy E są m.in.: żółtka jaj, oliwa z oliwek, migdały, awokado, tłuste ryby morskie oraz warzywa (szpinak, brokuły, pomidor, papryka i sałata).

Naturalne witaminy na odporność

Sięgając po preparaty na wzmocnienie odporności, warto wybierać te oparte na naturalnych wyciągach i ekstraktach roślinnych. Pomagają w naturalny sposób stymulować układ odpornościowy, chroniąc przed wnikaniem patogenów i rozwojem infekcji. Do naturalnych preparatów na wzmocnienie organizmu należą:

• Kwasy omega – naturalne źródła kwasów omega to przede wszystkim: dobrej jakości tran, tłuste ryby morskie, oleje tłoczone na zimno, orzechy i migdały,
• Zioła na odporność – do wyboru mamy szeroką gamę roślin, które stanowią doskonałe źródło witamin, wykazują działanie antyoksydacyjne oraz mają właściwości przeciwbakteryjne. Są to m.in.: czarny bez, dzika róża, czystek, aloes, żeń-szeń,
• Naturalne „antybiotyki” – w walce z infekcjami niezastąpione są naturalne rośliny, które znajdą się w każdej kuchni. Należą do nich czosnek, cebula, kurkuma oraz oregano,
• Naturalne probiotyki – to żywe mikroorganizmy (głównie bakterie), które mają korzystny wpływ na zdrowie organizmu, zwłaszcza równowagi flory bakteryjnej jelit. Wspierają procesy trawienne oraz wzmacniają układ odpornościowy. Do naturalnych źródeł probiotyków należą: produkty mleczne (jogurty, kefiry, maślanki), kwas chlebowy, kombucha, fermentowane sery oraz fermentowane warzywa (ogórki kiszone, cebula czy czosnek).

Witaminy na wzmocnienie organizmu po chorobie

Choroba to czas wzmożonej pracy dla układu odpornościowego, który niszczy chorobotwórcze patogeny. Dlatego po przebytej infekcji nasz organizm potrzebuje regeneracji. W okresie rekonwalescencji jesteśmy bardziej narażeni na ponowne zakażenia, które mogą przebiegać znacznie ciężej. Jak wzmocnić odporność?

• Kluczem do wzmocnienia organizmu po chorobie i ochrony przed awitaminozą jest zwiększona podaż mikroelementów. Najczęściej po przebytej chorobie obserwuje się niedobory witaminy C, A oraz witamin z grupy B.
• Istotna jest także dbałość o odpowiednią ilość białka i kwasów omega (nienasyconych kwasów tłuszczowych) w diecie.
• Objawy towarzyszące infekcji takie jak gorączka, wymioty czy osłabienie powodują utratę płynów ustrojowych. Dlatego w trakcie i po zakończonej infekcji należy koniecznie zadbać o prawidłowe nawodnienie organizmu. Wypijanie min. 2 litrów płynów dziennie pomoże usunąć toksyczne substancje z organizmu. Warto sięgać po czystą wodę mineralną bądź lekkie herbaty, niesłodzone kompoty, buliony lub świeżo wyciskane soki na bazie warzyw, lub owoców.
• Zarówno w trakcie, jak i po zakończonej terapii antybiotykiem oraz lekami obniżającymi odporność należy skupić się na odbudowie flory bakteryjnej jelit. Pomoże w tym suplementacja probiotykami. Najlepiej wybierać preparaty zawierające w składzie różnorodność bakterii probiotycznych m.in.: Lactobacillus i Bifidobacterium oraz innych substancji korzystnych dla zdrowia jelit.

Nawracające zakażenia, które przybierają postać miejscową lub uogólnioną są wskazaniem do wykonania badań immunologiczych, które dostarczą bardzo cennych informacji związanych ze stanem odporności oraz odpowiedzią immunologiczną na daną chorobę. Należą do nich m.in.: analiza przeciwciał IgG, IgA, IgM, IgE, badanie poziomu limfocytów, badanie cytokin czy testy alergiczne. Lista niezbędnych badań będzie zależna od rodzaju przebytej choroby, dlatego szczegóły należy omówić z lekarzem.

Podsumowanie

Odporność każdego jest zmienna. Aby właściwie o nią dbać, odpowiedni dobór witamin zawsze powinien być dostosowany do indywidualnych potrzeb oraz stanu zdrowia. Dlatego przed rozpoczęciem jakiejkolwiek kuracji zdecydowanie warto skonsultować się z lekarzem.

Źródła:

1. Dymarska i in., Naturalne modyfikatory odpowiedzi immunologicznej, Problemy Higieny i Epidemiologii 2016
2. Dymarska, A. Grochowalska, A. Krauss, Wpływ sposobu odżywiania na układ odpornościowy. Immunomodulacyjne działanie kwasów tłuszczowych, witamin i składników mineralnych oraz przeciwutleniaczy, Nowiny Lekarskie, 2013
3. Szaciłło, M. Szaciłło, Projekt Odporność, Bruda Publishing Polska, 2021