Odporność
Jakie funkcje pełni układ odpornościowy?
Główną funkcją układu odpornościowego, inaczej zwanego immunologicznym, jest ochrona organizmu przed patogenami oraz antygenami znajdującymi się w środowisku. Bez szeregu narządów i komórek, z których składa się układ immunologiczny, każde spotkanie z wirusem czy bakterią skończyłoby się olbrzymią infekcją oraz zagrożeniem życia.
Układ odpornościowy składa się z odporności nieswoistej i swoistej, a każda z nich ma różne mechanizmy walki z patogenami. Pierwsza z nich jest wrodzona, pojawiła się jako pierwsza i najstarsza. Jej zadanie polega na niedopuszczeniu do przedostania się patogenu do organizmu z wykorzystaniem bariery mechanicznej, jak np. skóra. Gdy ta ochrona zawodzi, odpowiedź nieswoista uruchamia komórki żerne, których celem jest zniszczenie wrogiego patogenu. To bardzo silne i skuteczne działanie ochronne.
Odporność swoista powstała na drodze ewolucji, dzięki czemu układ odpornościowy zyskał nową funkcję i umiejętność. Po każdym spotkaniu z nowym czynnikiem infekcyjnym wytwarzają się przeciwciała, które sprawiają, że kolejny kontakt z danym patogenem powoduje szybszą i sprawniejszą odpowiedź układu immunologicznego. Preparaty na odporność wykorzystujące ten mechanizm to szczepienia.
Kolejne funkcje układu odpornościowego to ochrona organizmu przed rozrostem komórek nowotworowych oraz regulacja odpowiedzi immunologicznej, która mogłaby prowadzić do nadreaktywności czy autoagresji. W wyniku osłabienia tych mechanizmów powstają choroby autoimmunologiczne czy alergie.
Jak wzmocnić swoją odporność?
Na odporność wpływa wiele różnych czynników, poczynając od genów odziedziczonych po rodzicach, na diecie kończąc. Oczywiście na odziedziczone geny, które odpowiadają za odporność wrodzoną, nie mamy żadnego wpływu. Natomiast na nabywanie dietę, styl życia czy przyjmowane tabletki na odporność, wybieramy sami. Co więc zrobić, by poprawić ochronę naszego organizmu i czy leki na odporność to konieczność? Oto 6 złotych zasad.
Dieta na odporność
Najważniejszym czynnikiem wpływającym na odporność jest dieta. Prawidłowa podaż energii i odpowiedni rozkład mikro- i makroelementów ma znaczący wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. Posiłki powinny być urozmaicone, bogate w warzywa, produkty zbożowe (najlepiej pełnoziarniste), owoce oraz dobrej jakości mięso i ryby. By odpowiednio zaplanować swoje menu, można skorzystać z piramidy żywienia. Warto również udać się do dietetyka, który nauczy prawidłowego doboru produktów.
Niedobory witamin i minerałów a odporność
Ważne, by nie dopuścić do niedoborów witamin i minerałów. Jeżeli w naszym organizmie jest za mało witaminy D czy żelaza, nasza odporność spada. W takim wypadku po konsultacji z lekarzem lub farmaceutą warto sięgnąć po suplementy na odporność, które zawierają w składzie to, czego nam brakuje. Może się okazać, że konieczne stanie się przeprowadzenie badań diagnostycznych w kierunku niedoborów substancji odżywczych, a następnie zastosowanie odpowiedniego leczenia. Po ustabilizowaniu ilości poszczególnych witamin i minerałów stan naszego układu immunologicznego powinien się poprawić.
Stres a wpływ na odporność
Kolejnym koronnym czynnikiem jest unikanie stresu, szczególnie silnego i długotrwałego. Wiele badań naukowych wskazuje na korelację między stresem a wystąpieniem chorób autoimmunologicznych czy spadku odporności.
Sport - skuteczne narzędzie w budowaniu odporności
W celach rozładowania napięcia można zacząć uprawiać umiarkowany sport na świeżym powietrzu, co też nie jest bez znaczenia dla prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego. Zaleca się minimum 2,5 godziny ruchu w tygodniu. Do dobrych form ruchu należy spacer, joga czy rekreacyjna jazda na rowerze.
Sen a odporność
W celu poprawy odporności powinniśmy przyjrzeć się także jakości i ilości naszego snu. Zalecane minimum to 5 do 7 godzin dziennie. Najlepiej jednak spać między 8 a 10 godzin. Zanim położymy się do łóżka, warto wyłączyć wszelkie ekrany, zasłonić okna i się wyciszyć. Dzięki temu zadbamy o prawidłowe wydzielanie się hormonu snu — melatoniny. Wpływa ona na dobowy cykl życia człowieka, a jej nieprawidłowe wydzielanie może powodować problemy ze snem, bezsennością, a w konsekwencji obniżać odporność.
Szczepienia w budowaniu odporności
By poprawić swoją odporność, możemy również udać się do gabinetu szczepień, szczególnie gdy dokuczają nam choroby o podłożu wirusowym albo bakteryjnym. Przyjęcie odpowiednich preparatów może uchronić nas od częstego chorowania np. na grypę. Po kwalifikacji lekarz podejmuje decyzję, jaki preparat jest dla nas odpowiedni. Część szczepień wykonuje się raz w roku (grypa), niektóre raz w życiu (pneumokoki, meningokoki), inne natomiast należy powtarzać (krztusiec).
Jeżeli pomimo zadbania o kwestie wymienione powyżej nadal dużo chorujemy, warto zasięgnąć porady lekarskiej, być może istnieje potrzeba zastosowania leków na wzmocnienie układu immunologicznego. Specjalista dobierze odpowiedni lek na odporność lub wdroży diagnostykę w celu wykluczenia niedoborów odporności (w jej przebiegu stosuje się specjalne leki stymulujące układ immunologiczny).
Leki na odporność — kiedy powinniśmy je zażywać?
Leki na odporność to preparaty, których stosowanie powinniśmy rozważyć, gdy chorujemy często i intensywnie. Co to dokładnie znaczy? W przypadku dzieci (szczególnie żłobkowych czy przedszkolnych) to ponad 12 infekcji w roku. U dorosłych znaczenie ma głównie ciężki przebieg infekcji sezonowych, podczas których stosuje się antybiotykoterapię lub pojawiają się nawrotowe afty w jamie ustnej. Normę dla dorosłego człowieka stanowią około 4 infekcje w roku.
Lek na odporność zawsze przyjmujemy po konsultacji z lekarzem. Specyfiki te, nawet jeżeli są tylko suplementy na odporność, nie pozostają bez wpływu na cały organizm. W społeczeństwie pokutuje teraz przekonanie, że warto sięgnąć po preparaty na wzmocnienie organizmu zawsze przed sezonem grypowym. To bardzo zgubne i może być nawet niebezpieczne, jeżeli będziemy stosować wyroby medyczne i leki bez konsultacji oraz odpowiednich badań.
Leki na wzmocnienie układu immunologicznego – jakie wybrać?
Leki na odporność możemy podzielić na preparaty odpowiednie dla dzieci i dla dorosłych. Przy wyborze powinniśmy kierować się prostym składem oraz zawartością i stężeniem odpowiednich substancji czynnych, dopasowanych do wieku pacjenta. Stosowanie wielu różnych preparatów, nie jest wskazane. Dany lek na odporność może wchodzić w interakcje z innym lub nawet znosić swoje działanie. Dlatego zawsze radźmy się lekarza lub farmaceuty, jeśli chcemy za pomocą leków wzmocnić układ immunologiczny.
Zawsze warto w pierwszej kolejności wybierać lek na odporność, następnie suplement. W składzie suplementów na odporność znajdziemy zarówno wyciągi z roślin, owoców jak i wiele innych substancji, które nie zawsze będą aktywnie wspierały układ immunologiczny.
W dobrych preparatach na odporność znajdziemy (w kombinacjach lub osobno):
- Składniki pochodzenia roślinnego: czarny bez, lipa, dziewanna, pelargonia afrykańska, dzika róża czy acerola,
- Inne składniki jak: beta-glukan, laktoferyna, colostrum, tran,
- Substancje syntetyczne: inozyny pranobeks.
Lek na wzmocnienie układu immunologicznego dla dzieci jako pierwszą składową nie powinien zawierać cukru oraz syropu glukozowo-fruktozowego. Najważniejszym składnikiem powinna być substancja aktywna, nie słodząca. Warto więc sprawdzić skład przed zakupem.
Wybierając leki stymulujące układ immunologiczny, bądź suplementy, również powinniśmy kierować się powyższymi zasadami. Skład ma być prosty, a zawartość cukru niewielka. Największą różnicę stanowi forma podania leku. Dla dorosłych dostępne są tabletki na odporność, które w prosty i wygodny sposób umożliwiają podanie substancji aktywnych.
Leki na przeziębienie to najczęściej leki na wzmocnienie układu immunologicznego. Dobrym przykładem są preparaty z pranobeksem inozyny, które często stosuje się podczas pierwszych objawów przeziębienia.
Leki stymulujące układ immunologiczny nie należy przyjmować bez konsultacji z lekarzem. Nie zalecane jest również ich długotrwałe stosowanie.