Ebetrexat, 20 mg/ml, 1,5 ml, roztwór do wstrzyknięć, 4 ampułko-strzykawki

Ebetrexat, 20 mg/ml, 1,5 ml, roztwór do wstrzyknięć, 4 ampułko-strzykawki jest lekiem o następujących właściwościach:

- wpływa na namnażanie się pewnych szybko dzielących się komórek (działa przeciwnowotworowo);

- osłabia niepożądane reakcje obronne organizmu (działa immunosupresyjnie);

- działa przeciwzapalnie.

Ebetrexat, 20 mg/ml, 1,5 ml, roztwór do wstrzyknięć, 4 ampułko-strzykawki jest stosowany w leczeniu pacjentów z:

- czynnym reumatoidalnym zapaleniem stawów (ang. RA) u dorosłych;

- wielostawowymi postaciami (kiedy zajętych jest 5 lub więcej stawów) ciężkiego czynnego młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów (ang. JIA), jeśli leczenie niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ) okazało się nieskuteczne;

- ciężką, oporną na leczenie, prowadzącą do niesprawności łuszczycą u pacjentów z niewystarczającą odpowiedzią na inne rodzaje leczenia, takie jak fototerapia, fotochemioterapia (PUVA) i retinoidy oraz z ciężką łuszczycą stawową (łuszczycowe zapalenie stawów) u dorosłych pacjentów.

Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Ciąża
Nie stosować leku Ebetrexat, jeśli pacjentka jest w ciąży lub próbuje zajść w ciążę. Metotreksat może spowodować wady wrodzone, działać szkodliwie na nienarodzone dziecko lub wywołać poronienie. Jest to związane z wadami rozwojowymi czaszki, twarzy, serca i naczyń krwionośnych, mózgu  i kończyn. Dlatego bardzo ważne jest, aby pacjentki będące w ciąży lub planujące ciążę nie przyjmowały metotreksatu. Jeśli pacjentka jest w wieku rozrodczym, należy przed rozpoczęciem leczenia definitywnie potwierdzić, że nie jest ona w ciąży, podejmując odpowiednie działania, np. wykonując test ciążowy.

Pacjentka powinna unikać zajścia w ciążę w czasie leczenia metotreksatem i przez co najmniej 6 miesięcy po jego zakończeniu, stosując przez cały ten czas niezawodne metody antykoncepcji (patrz także punkt „Ostrzeżenia i środki ostrożności”).

Jeśli pacjentka w czasie leczenia zajdzie w ciążę lub podejrzewa, że może być w ciąży, powinna jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. Pacjentka powinna uzyskać poradę dotyczącą możliwego szkodliwego wpływu leczenia na dziecko.

Jeśli pacjentka planuje zajść w ciążę, powinna skonsultować się z lekarzem prowadzącym, który może skierować pacjentkę do specjalisty w celu uzyskania porady przed planowanym rozpoczęciem leczenia.

Karmienie piersią
Nie należy karmić piersią podczas leczenia, ponieważ metotreksat przenika do mleka kobiecego. Jeśli lekarz prowadzący uzna leczenie metotreksatem za bezwzględnie konieczne w tym czasie, należy przerwać karmienie piersią.

Płodność mężczyzn
Dostępne dowody nie wskazują na zwiększone ryzyko wad rozwojowych lub poronień po przyjęciu przez ojca metotreksatu w dawce poniżej 30 mg/tydzień. Nie można jednak całkowicie wykluczyć ryzyka. Metotreksat może działać genotoksycznie. Oznacza to, że lek może powodować mutacje genetyczne. Metotreksat może mieć wpływ na plemniki i wywoływać wady wrodzone. Dlatego pacjent powinien unikać zapłodnienia partnerki i nie może być dawcą nasienia w czasie przyjmowania metotreksatu i przez co najmniej 6 miesięcy po jego zakończeniu.

Ważne ostrzeżenie dotyczące dawkowania leku Ebetrexat (metotreksat):
W leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów, młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów i łuszczycy lek Ebetrexat należy stosować wyłącznie raz na tydzień. Zastosowanie większej ilości leku Ebetrexat (metotreksat) może zakończyć się zgonem. Należy bardzo uważnie przeczytać punkt 3 tej ulotki. W razie jakichkolwiek pytań należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą przed przyjęciem leku.

Ebetrexat może być przepisywany wyłącznie przez lekarzy znających właściwości tego leku i jego sposób działania.

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

Ebetrexat podaje się tylko raz na tydzień. Wspólnie z lekarzem należy wybrać odpowiedni dzień tygodnia, w którym wykonywane będzie wstrzyknięcie.

Niewłaściwe stosowanie leku Ebetrexat może prowadzić do ciężkich działań niepożądanych, które mogą zakończyć się zgonem.

Zazwyczaj stosowana dawka to:

Dawkowanie u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów
Zalecana dawka początkowa wynosi 7,5 mg metotreksatu raz na tydzień. Ebetrexat jest podawany w jednorazowym wstrzyknięciu podskórnym, domięśniowym lub dożylnym (patrz punkt „Sposób podawania leku i czas trwania leczenia”).

Jeśli Ebetrexat nie jest wystarczająco skuteczny, a pacjent go dobrze toleruje, lekarz może zwiększyć dawkę. Średnia dawka tygodniowa metotreksatu wynosi 15-20 mg.

Na ogół nie należy przekraczać tygodniowej dawki 25 mg. Po uzyskaniu zamierzonego efektu terapeutycznego dawkę należy, jeśli to możliwe, stopniowo zmniejszać do uzyskania najmniejszej skutecznej dawki podtrzymującej.

Dawkowanie u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 16 lat z wielostawowymi postaciami młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów
Zalecana dawka wynosi 10-15 mg/m2 powierzchni ciała (pc.) na tydzień. W razie niewystarczającej odpowiedzi na leczenie lekarz może zwiększyć dawkę tygodniową do 20 mg/m2 pc. na tydzień. Konieczne jest wtedy częstsze wykonywanie badań kontrolnych. Z powodu ograniczonej liczby danych dotyczących dożylnego podawania leku dzieciom i młodzieży, metotreksat należy podawać tylko we wstrzyknięciu podskórnym i domięśniowym.

Nie zaleca się stosowania leku u dzieci w wieku poniżej 3 lat z uwagi na niewystarczające doświadczenie w tej grupie wiekowej.

Dorośli z ciężką postacią łuszczycy lub łuszczycowym zapaleniem stawów
Zaleca się podanie jednorazowej dawki próbnej 5-10 mg, aby ocenić możliwe działania toksyczne. Dawkę tę można podać podskórnie, domięśniowo lub dożylnie.

Jeśli po tygodniu nie wystąpią zmiany liczby krwinek, leczenie kontynuuje się dawką około 7,5 mg. Dawkę tę można stopniowo zwiększać (o 5-7,5 mg na tydzień, kontrolując liczbę krwinek) do uzyskania optymalnych wyników leczenia. Tygodniowa dawka 20 mg może wiązać się ze znaczącym nasileniem toksyczności. Nie należy przekraczać dawki 30 mg na tydzień.

Po osiągnięciu zamierzonego efektu terapeutycznego dawkę należy zmniejszać co tydzień do uzyskania najmniejszej skutecznej dawki podtrzymującej u danego pacjenta.

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek konieczne może być zmniejszenie dawki leku.

Sposób podawania leku i czas trwania leczenia
Czas trwania leczenia ustala lekarz prowadzący. Ebetrexat stosuje się we wstrzyknięciu raz na tydzień! Zaleca się wybór jednego dnia w tygodniu, w którym wykonuje się wstrzyknięcie leku. Ebetrexat jest podawany we wstrzyknięciu podskórnym, domięśniowym lub dożylnym. Dzieciom i młodzieży leku nie wolno podawać dożylnie.

Leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów, młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów, łuszczycy zwykłej i łuszczycowego zapalenia stawów wymaga długotrwałego stosowania leku Ebetrexat.

Reumatoidalne zapalenie stawów
Złagodzenie objawów obserwuje się zwykle po 4-8 tygodniach leczenia. Po odstawieniu leku Ebetrexat objawy mogą powrócić.

Ciężkie postacie łuszczycy zwykłej i łuszczyca stawowa (psoriasis arthropatica) Oczekiwana reakcja na leczenie występuje na ogół po 2-6 tygodniach.

W zależności od nasilenia objawów i wartości wskaźników laboratoryjnych leczenie należy kontynuować lub przerwać.

Na początku leczenia lek Ebetrexat może być podawany przez personel medyczny. Lekarz może jednak zdecydować, że pacjent jest w stanie opanować samodzielne wstrzykiwanie leku Ebetrexat. Pacjent zostanie odpowiednio przeszkolony w tym zakresie. Nigdy nie należy podejmować prób samodzielnego wstrzyknięcia leku bez odbycia wcześniejszego szkolenia.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Ebetrexat
Należy stosować dawkę zaleconą przez lekarza prowadzącego. Nigdy nie należy jej samodzielnie zmieniać.

W razie podejrzenia, że pacjent (lub ktoś inny) zastosował większą dawkę leku niż powinien, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub oddziałem ratunkowym najbliższego szpitala. Tylko lekarz może zadecydować o rodzaju podjętych metod leczenia, zależnie od ciężkości objawów zatrucia.

Przedawkowanie metotreksatu może spowodować ciężkie reakcje toksyczne. Do objawów przedawkowania należą: łatwe powstawanie siniaków lub krwawienia, nieuzasadnione osłabienie, rany w jamie ustnej, nudności, wymioty, czarne lub krwiste stolce, odkrztuszanie krwi lub wymioty z treścią przypominającą fusy od kawy oraz oddawanie mniejszej ilości moczu. Patrz także punkt 4- ulotka

Pacjenci zgłaszający się do szpitala lub lekarza powinni zabrać ze sobą opakowanie leku. Odtrutką stosowaną w przypadku zatrucia jest folinian wapnia.

Pominięcie zastosowania leku Ebetrexat
Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki. Należy kontynuować przyjmowanie zalecanej dawki leku. Należy zwrócić się o poradę do lekarza.

Przerwanie stosowania leku Ebetrexat
Nie należy przerywać lub kończyć leczenia lekiem Ebetrexat bez uzgodnienia tego z lekarzem.

W razie podejrzewania ciężkich działań niepożądanych należy natychmiast zasięgnąć porady lekarza.

W razie jakichkolwiek dalszych pytań lub wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Należy natychmiast poinformować lekarza, jeśli u pacjenta wystąpi nagle świszczący oddech, trudności w oddychaniu, obrzęk powiek, twarzy lub warg, wysypka lub świąd (zwłaszcza obejmujące całe ciało) oraz omdlewanie (mogą to być objawy ciężkich reakcji alergicznych lub wstrząsu anafilaktycznego).

Ciężkie działania niepożądane

Należy natychmiast skontaktować się z lekarzem, jeśli wystąpią wymienione niżej działania niepożądane:

- dolegliwości płucne (objawem może być ogólne złe samopoczucie; suchy, drażniący kaszel; skrócenie oddechu, duszność podczas spoczynku, ból w klatce piersiowej lub gorączka);

- krwioplucie, czyli odkrztuszanie wydzieliny z krwią;

- silne łuszczenie się skóry lub powstawanie pęcherzy na skórze (również w obrębie jamy ustnej, oczu i narządów płciowych);

- niewyjaśnione krwawienie (w tym krwawe wymioty) lub powstawanie siniaków;

- ciężka biegunka;

- owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej;

- czarne lub smoliste stolce;

- krew w moczu lub w kale;

- drobne czerwone plamki na skórze;

- gorączka;

- zażółcenie skóry (żółtaczka);

- ból lub trudności w oddawaniu moczu;

- uczucie pragnienia i (lub) częste oddawanie moczu;

- napady padaczkowe (drgawki);

- utrata przytomności;

- nieostre widzenie lub zaburzenia widzenia.

Zgłaszano również następujące działania niepożądane:

Bardzo często (mogą występować częściej niż u 1 na 10 osób):

- utrata apetytu, nudności, wymioty, ból brzucha

- zapalenie i owrzodzenia jamy ustnej i gardła

- zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych.

Często (mogą występować rzadziej niż u 1 na 10 osób):

- zmniejszenie wytwarzania komórek krwi ze zmniejszeniem liczby krwinek białych i (lub) czerwonych lub płytek krwi (leukopenia, niedokrwistość, małopłytkowość)

- ból głowy

- uczucie zmęczenia, senność

- mrowienie, kłucie lub pieczenie skóry, wysypka, zaczerwienienie skóry, świąd

- zapalenie płuc

- biegunka.

Niezbyt często (mogą występować rzadziej niż u 1 na 100 osób):

- półpasiec

- chłoniak (ustępujący w wielu przypadkach po zakończeniu stosowania leku)

- zmniejszenie liczby krwinek i płytek krwi

- ciężkie reakcje alergiczne

- cukrzyca

- depresja

- osłabienie mięśni lewej lub prawej strony ciała

- zawroty głowy, dezorientacja

- napady padaczkowe

- uszkodzenie mózgu (leukoencefalopatia/encefalopatia)

- zapalenie naczyń krwionośnych

- uszkodzenie płuc, obecność wody w przestrzeni wokół płuc

- owrzodzenie i krwotoki z przewodu pokarmowego

- zapalenie trzustki

- zaburzenia czynności wątroby

- zmniejszenie stężenia białek we krwi

- pokrzywka (bez innych objawów), nadwrażliwość skóry na światło słoneczne, brązowe zabarwienie skóry

- ciężkie toksyczne reakcje skórne, w tym powstawanie pęcherzy i oddzielanie się naskórka (zespół Stevensa-Johnsona, zespół Lyella) - łysienie

- powiększenie guzków reumatycznych,

- bolesność zmian łuszczycowych

- bóle stawów lub mięśni

- osteoporoza (zmniejszenie masy kostnej)

- zapalenie i owrzodzenie pęcherza moczowego (może przebiegać z krwiomoczem), bolesne oddawanie moczu

- wady wrodzone u płodu

- zapalenie i owrzodzenie pochwy

- odczucie pieczenia lub uszkodzenie tkanki po domięśniowym wstrzyknięciu leku.

Rzadko (mogą występować rzadziej niż u 1 na 1000 osób):

- posocznica

- obecność we krwi bardzo dużych erytrocytów (niedokrwistość megaloblastyczna) - wahania nastroju

- przemijające zaburzenia postrzegania

- osłabienie celowych ruchów wszystkich mięśni

- trudności w mówieniu

- ciężkie zaburzenia dotyczące oczu

- niskie ciśnienie tętnicze krwi

- zakrzepy krwi

- ból gardła

- zatrzymanie oddychania

- zapalenie układu trawiennego, krwawe stolce

- zapalenie dziąseł,

- ostre zapalenie wątroby

- zmiana zabarwienia paznokci, utrata paznokci

- trądzik, obecność czerwonych lub fioletowych plam na skutek krwawień

- złamania kości z przeciążenia,

- zaburzenia elektrolitowe

- poronienie

- nieprawidłowe wytwarzanie nasienia

- zaburzenia miesiączkowania.

Bardzo rzadko (mogą występować rzadziej niż u 1 na 10 000 osób):

- opryszczka warg

- zapalenie wątroby

- ciężka niewydolność szpiku kostnego

- niedobór odporności (hipogammaglobulinemia)

- ból

- osłabienie mięśni

- zaburzenia smaku (metaliczny posmak w ustach)

- zapalenie opon rdzeniowo-mózgowych (błon pokrywających mózg), powodujące porażenia lub wymioty

- zaczerwienienie oczu

- zapalenie „worka” okalającego serce (osierdzia), płyn w osierdziu

- zapalenie płuc, trudności w oddychaniu, astma oskrzelowa

- krwiste wymioty

- niewydolność wątroby

- zakażenie wału paznokciowego u rąk, czyraki, obecność małych naczynek krwionośnych widocznych na skórze

- obecność białka w moczu

- śmierć płodu

- zaburzenia dojrzewania komórek jajowych u kobiet i powstawania nasienia u mężczyzn - brak popędu płciowego

- zaburzenia wzwodu

- upławy

- niepłodność

- lekkie reakcje skórne po podskórnym podaniu leku

- zaburzenia limfoproliferacyjne (nadprodukcja krwinek białych)

- uczucie drętwienia lub mrowienia lub odczuwanie słabszej niż zwykle reakcji na bodźce.

Częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych):

- zakażenia, które w niektórych przypadkach mogą prowadzić do zgonu

- obrzęk węzłów chłonnych

- zaburzenia czynności układu odpornościowego

- gorączka

- zapalenie małych naczyń krwionośnych na skutek reakcji alergicznej

- zapalenie otrzewnej (błony wyściełającej jamę brzuszną)

- powolne gojenie się ran

- krwawienie z płuc

- uszkodzenia kości szczęki (w wyniku nadprodukcji krwinek białych)

- niszczenie tkanki w miejscu wstrzyknięcia

- zaczerwienienie i łuszczenie się skóry

- opuchlizna.

Po podaniu domięśniowym często mogą wystąpić działania niepożądane (uczucie pieczenia) lub uszkodzenie tkanki (powstanie jałowego ropnia, zanik tkanki tłuszczowej) w miejscu podania. Podskórne podanie metotreksatu jest dobrze tolerowane. Obserwowano tylko lekkie reakcje skórne, zmniejszające się podczas trwania leczenia.

Metotreksat może spowodować zmniejszenie liczby krwinek białych i osłabienie odporności na zakażenia. Jeśli u pacjenta wystąpi zakażenie z takimi objawami, jak gorączka i znaczne pogorszenie ogólnego stanu zdrowia, albo gorączka i objawy miejscowego zakażenia (ból gardła i (lub) ból krtani i (lub) ból w obrębie jamy ustnej), albo zaburzenia oddawania moczu, należy niezwłocznie zwrócić się do lekarza. Lekarz zaleci wykonanie badań krwi w celu stwierdzenia, czy nie zmniejszyła się liczba krwinek białych (nie wystąpiła agranulocytoza). Ważne jest poinformowanie lekarza o stosowaniu leku Ebetrexat.

Metotreksat może wywoływać ciężkie (niekiedy zagrażające życiu) działania niepożądane. Dlatego lekarz zaleci przeprowadzenie badań w celu wykrycia ewentualnych zmian w obrazie krwi (np. zmniejszonej liczby krwinek białych, małej liczby płytek krwi, obecności chłoniaka) oraz zmian w nerkach i wątrobie.

Substancją czynną jest metotreksat.
1 ml roztworu do wstrzykiwań zawiera 20 mg metotreksatu (w postaci 21,94 mg metotreksatu disodowego)

Pozostałe składniki to: sodu chlorek, sodu wodorotlenek do dostosowania pH i woda do wstrzykiwań.

Ebewe Pharma Ges.m.b.H. Nfg. KG
Mondseestrasse 11
4866 Unterach, Austria