Akarboza, Acarbosum - dawkowanie, działanie, ulotka, skutki uboczne

Wskazania do stosowania akarbozy

Akarboza to lek przeciwcukrzycowy, przeznaczony do leczenia cukrzycy typu 2, szczególnie u pacjentów z nadwagą, u których dieta i aktywność fizyczna nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Lek ten działa poprzez spowolnienie procesu trawienia węglowodanów w przewodzie pokarmowym. Dzięki temu glukoza jest wchłaniana wolniej, co prowadzi do łagodniejszego i bardziej równomiernego wzrostu jej poziomu we krwi po spożyciu posiłku. Efektem jest zredukowanie skoków poziomu glukozy oraz obniżenie średniej glikemii.

Mechanizm działania akarbozy

Akarboza działa poprzez hamowanie enzymu α-glukozydazy, który uczestniczy w rozkładzie węglowodanów, w tym disacharydów, oligosacharydów i polisacharydów. Blokada tego enzymu spowalnia absorpcję glukozy w przewodzie pokarmowym, co prowadzi do wolniejszego uwalniania glukozy do krwi i zmniejsza jej wahania poziomu. Lek ten również przyczynia się do zwiększenia wrażliwości na insulinę. Jego stosowanie skutkuje obniżeniem poziomu glukozy na czczo oraz redukcją poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1c). Ważną zaletą akarbozy jest to, że jej przyjmowanie nie prowadzi do zwiększenia masy ciała. Ponadto, długotrwałe stosowanie leku nie osłabia jego efektywności.

Dawkowanie akarbozy

• Dawkowanie akarbozy jest dostosowywane indywidualnie, biorąc pod uwagę wiek, wagę oraz obecność innych schorzeń. Zwykle zaleca się przyjmowanie od 50 mg do 300 mg dziennie, rozdzielone na kilka porcji.
• Tabletki należy połykać w całości, popijając małą ilością wody, bezpośrednio przed jedzeniem lub na początku posiłku, aby zachować ich skuteczność. Przyjęcie tabletki 30 minut przed jedzeniem lub 15 minut po rozpoczęciu posiłku znacząco zmniejsza efektywność leku. W terapii cukrzycy typu 2, dawkowanie akarbozy powinno być wspierane dietą i aktywnością fizyczną.

Przeciwwskazania do stosowania akarbozy

Przeciwwskazania do stosowania akarbozy obejmują uczulenie na lek, przewlekłe choroby jelit z zaburzeniami trawienia i wchłaniania, stany chorobowe jelit, które mogą nasilać się przez gromadzenie gazów (np. nieswoista choroba zapalna jelit, owrzodzenia jelit, niedrożność jelit, duże przepukliny, zespół Roemhelda). Leku nie podaje się osobom z niewydolnością nerek lub wątroby, kobietom w ciąży, karmiącym piersią oraz osobom poniżej 18 roku życia.

Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowaniu akarbozy

Skutki uboczne

Bardzo częste: wzdęcia.

Częste: biegunka, bóle żołądkowo-jelitowe.

Niezbyt częste: niestrawność, nudności, wymioty, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych.

Rzadkie: obrzęki, żółtaczka.

Wpływ na prowadzenie pojazdów

Akarboza sama w sobie nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługę maszyn. Jednak w połączeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi może wywołać hipoglikemię, co stanowi ryzyko dla kierowców.

Wpływ na ciążę

Stosowanie akarbozy w czasie ciąży jest przeciwwskazane.

Wpływ na laktację

Leku nie powinno się stosować podczas karmienia piersią.

Interakcje z lekami

Interakcje akarbozy z innymi lekami mogą wpływać na jej działanie oraz poziom glukozy we krwi.

Osłabienie działania akarbozy:

• Neuroleptyki atypowe takie jak Amisulpryd, Arypiprazol, Asenapina, Klozapina, Kwetiapina, Lurazydon, Olanzapina, Paliperydon, Rysperydon, Sertindol, Zyprazydon mogą zmniejszać efektywność leku, podnosząc poziom glukozy.
• Glikokortykosteroidy (Budezonid, Fludrokortyzon, Metyloprednizolon, Prednizolon, Prednizon, Triamcynolon) osłabiają działanie akarbozy.
• Inne leki, w tym Cerytynib, Chlormadinon, Chlorotalidon, Darunawir, Dienogest, Etonogestrel, Medroksyprogesteron, Norelgestromin, Olodaterol, Pankreatyna, Takrolimus, wywierają podobny efekt.

Nasilenie działania hipoglikemizującego:

• Leki takie jak Albiglutyd, Gliklazyd, Glikwidon, Glimepiryd, Glipizyd, Glibenklamid, Insulina Aspart, Insulina Degludec, Insulina Detemir, Insulina Glargine, Insulina Glulizynowa, Insulina Izofanowa, Insulina Lispro, Insulina Neutralna mogą nasilać działanie obniżające poziom glukozy we krwi akarbozy.

Ryzyko niedrożności jelit:

• Atropina, Biperyden, Oksybutynina mogą prowadzić do problemów żołądkowo-jelitowych, a w skrajnych przypadkach do niedrożności jelit.

Obniżenie stężenia digoksyny:

• Digoksyna, Metylodigoksyna – ich działanie może być osłabione przy jednoczesnym stosowaniu z akarbozą.

Ryzyko nadmiernego obniżenia poziomu glukozy:

• Moksyfloksacyna, Pefloksacyna – ich współstosowanie z akarbozą może prowadzić do niebezpiecznego spadku poziomu glukozy.

Zwiększone ryzyko dolegliwości żołądkowo-jelitowych:

• Neomycyna może nasilać działanie leku prowadząc do intensywniejszych problemów żołądkowo-jelitowych.

Interakcja z alkoholem

Spożywanie alkoholu w trakcie leczenia akarbozą jest niewskazane. Alkohol może znacznie obniżyć poziom cukru we krwi, prowadząc do objawów takich jak nadmierne pocenie, głód, kołatanie serca, niepokój, zaburzenia widzenia, drżenie rąk, bóle głowy, senność i bladość.

Inne środki ostrożności

• W początkowym okresie leczenia akarbozą zaleca się regularne badanie poziomu enzymów wątrobowych, ponieważ mogą one wzrosnąć bez wyraźnych objawów. 

• Akarboza, stosowana samodzielnie, zazwyczaj nie prowadzi do hipoglikemii. Jednak w połączeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi może spowodować zbyt niski poziom cukru we krwi. 

• Konieczne jest przestrzeganie diety cukrzycowej, aby uniknąć ryzyka zwiększenia poziomu glukozy we krwi

•  Podczas terapii zaleca się ograniczenie spożywania produktów z sacharozą, aby uniknąć biegunek i innych problemów żołądkowo-jelitowych.
• Akarbozę przyjmuje się przed posiłkiem lub w trakcie jego pierwszych kęsów.