Amiodaron, Amiodaronum - dawkowanie, działanie, ulotka, skutki uboczne

Wskazania do stosowania amiodaronu

Amiodaron jest lekiem przeciwarytmicznym. Zalecany jest w przypadku:

• Zespołu Wolffa-Parkinsona-White'a,
• Migotania i trzepotania przedsionków,
• Napadowowego częstoskurczu nadkomorowego i węzłowego, gdy inne leki nie przynoszą efektu;
• Zaburzeniach rytmu komór: częstoskurczu komorowym i migotaniu komór, gdy inne terapie okazują się nieskuteczne.

Mechanizm działania amiodaronu

Nie jest dokładnie znany jeden, ścisły mechanizm działania amiodaronu z powodu jego złożonej aktywności farmakologicznej. Wiadomo, że lek:

• Wydłuża fazę trzecią potencjału czynnościowego poprzez spowolnienie wypływu jonów potasu,
• Reguluje automatyzm i przewodzenie w różnych częściach serca,
• Hamuje receptory α- i β- adrenergiczne, co wpływa na pracę serca, ciśnienie krwi i ukrwienie mięśnia sercowego,
• Obniża ciśnienie, odciążając mięsień sercowy,
• Zmienia pobudliwość i okres refrakcji mięśnia sercowego.

Dawkowanie amiodaronu

Roztwór do wstrzykiwań:

• Stosowanie w takiej formie wskazane jest tylko w warunkach szpitalnych.
• Dawka dożylna: 5 mg/kg masy ciała.
• Wstrzyknięcie: min. 3 minuty. W przypadku resuscytacji po nieskutecznej defibrylacji - szybsze.
• Środek należy podawać po rozcieńczeniu z 5% roztworem glukozy. Stężenie: min. 300 mg/500 ml.
• Dawka nasycająca: 5 mg/kg w 250 ml 5% glukozy przez 20-120 minut, 2-3 razy dziennie.
• Dawka podtrzymująca: 10-20 mg/kg dziennie (zwykle 600-800 mg) przez kilka dni. Maksymalnie 1200 mg/dobę.
• Po skutecznym wlewie, wdrożenie podawania doustnego - 200 mg 3 razy dziennie.
• Stany nagłe: 150-300 mg w 10-20 ml 5% glukozy, powolne wstrzyknięcie.
• Resuscytacja: 300 mg (lub 5 mg/kg) w 20 ml 5% glukozy jako bolus dożylny.
• Dzieci: 5 mg/kg jako dawka nasycająca, 10-15 mg/kg jako podtrzymująca.
• Nie stosować u noworodków i dzieci do 3 roku życia.
• Starsi pacjenci: należy zachować ostrożność z powodu ryzyka bradykardii.

Tabletki doustne:

• Rozpoczęcie leczenia w szpitalu.
• Dawka nasycająca: 600 mg dziennie przez tydzień (3x200 mg).
• Dawka podtrzymująca: 100-200 mg dziennie. Można stosować co drugi dzień lub z przerwami.
• Dzieci: dawka nasycająca 10-20 mg/kg dziennie przez 7-10 dni, podtrzymująca 5-10 mg/kg dziennie.
• Starsi pacjenci: należy stosować minimalne dawki, monitorować reakcje na lek.

Przeciwwskazania do stosowania amiodaronu

• Alergia na amiodaron.
• Bradykardia zatokowa.
• Blok zatokowo-przedsionkowy lub zespół chorego węzła zatokowego.
• Blok przedsionkowo-komorowy II lub III stopnia.
• Blok dwu- lub trójwiązkowego (chyba że pacjent jest wyposażony w stymulator serca).
• Stosowanie leków mogących powodować torsade de pointes.
• Ciąża.
• Laktacja.
• Problemy z tarczycą, w tym nadczynność.
• Zapaść krążeniowa lub ciężkie niedociśnienie tętnicze.
• Ciężka niewydolność oddechowa, kardiomiopatia zastoinowa lub niewydolność serca - podawanie dożylne jest niewskazane.

Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowaniu amiodaronu

Skutki uboczne

Zarówno podawanie w formie roztowru do wstrzykiwań, jak i doustne zażywanie amiodaronu może wiązać się z występowaniem określonych działań niepożądanych.

Bardzo częste: nudności, nadwrażliwość na światło, zaburzenia smaku, wzrost aktywności enzymów wątrobowych w surowicy krwi, wymioty
zaburzenia widzenia,

Częste: ostre zaburzenia czynności wątroby, drżenia pochodzenia pozapiramidowego, szare zabarwienie skóry, koszmary senne, wyprysk, toksyczne uszkodzenie tkanki płucnej, zaburzenia czynności tarczycy, zaburzenia snu, bradykardia, żółtaczka, zaparcia

Niezbyt częste: neuropatia obwodowa, zaburzenia rytmu serca.

Bardzo rzadkie: ból głowy, impotencja, łysienie, trombocytopenia, zapalenie i (lub) neuropatia nerwu wzrokowego, zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi, skurcz oskrzeli, niedokrwistość aplastyczna, przewlekłe choroby wątroby (marskość wątroby, pseudoalkoholowe zapalenie wątroby), ataksja móżdżkowa, wysypki skórne, zapalenie naczyń, nieznaczne zwiększenie ciśnienia wewnątrzczaszkowego, zapalenie najądrza, złuszczające zapalenie skóry, niedokrwistość hemolityczna, zespół nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH).

Wpływ na prowadzenie pojazdów

W przypadku wystąpienia działań niepożądanych takich jak zaburzenia widzenia, stosowanie amiodaronu może ograniczać zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.

Wpływ na ciążę

Stosowanie w okresie ciąży jest przeciwwskazane, chyba, że jest ono konieczne i lekarz podejmie decyzję o wdrożeniu terapii tym środkiem.

Wpływ na laktację

Amiodaronu nie należy stosować w okresie karmienia piersią.

Interakcje z lekami

Przeciwwskazane jest łączenie amiodaronu z lekami wydłużającymi odstęp QT, jak:

• Leki antyarytmiczne klasy Ia: chinidyna, dyzopiramid,prokainamid,
• Leki antyarytmiczne klasy III: sotalol, bretylium,
• Erytromycyna (dożylnie), kotrimoksazol, pentamidyna,
• Leki przeciwpsychotyczne: , tiorydazyna, flufenazyna, chloropromazyna, pimozyd, haloperydol, amisulpryd, sertindol,
• Preparaty litu, trójpierścieniowe przeciwdepresyjne: doksepina, maprotylina, amitryptylina,
• Leki antyhistaminowe: astemizol, terfenadyna, mizolastyna,
• Leki przeciwmalaryczne: , meflochina, chinina, chlorochina, halofantryna,
• Moksyfloksacyna.

Fluorochinolony: Jednoczesne stosowanie z amiodaronem może wywoływać problemy z odstępem QTc.

Substancji nie należy łączyć z jednoczesnym stosowaniem leków wpływających na serce, jak:

• Beta-adrenolityki,
• Antagonisty wapnia: diltiazem, werapamil,
• Sofosbuwir,
• Środkami przeczyszczającymi powodującymi hipokaliemię,
• Leki powodujące hipokaliemię i hipomagnezemię.

Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania takich leków jak:

• Diuretyki,
• Kortykosteroidy,
• Tetrakozaktyd,
• Amfoterycyna B (dożylnie).

Znieczulenie ogólne: Ryzyko powikłań, np. bradykardia, niedociśnienie.

Interakcje z innymi lekami:

• Digoksyna: Amiodaron może zwiększać jej stężenie. Należy monitorować pacjenta i ewentualnie dostosować dawkę,
• Dabigatran: Należy zachować ostrożność z powodu zwiększonego ryzyka wystąpienia krwawień,
• Leki metabolizowane przez CYP 2C9: Warfaryna (częściej sprawdzać czas protrombinowy), fenytoina (monitorować stężenie w osoczu).
• Flekainid: Amiodaron może zwiększać stężenie tego leku w osoczu, wskazane monitorowanie pacjenta i dostosowanie dawek leków.
• Leki metabolizowane przez CYP 3A4: Cyklosporyna, statyny (unikać tych metabolizowanych przez CYP 3A4), lidokaina, syrolimus, takrolimus, syldenafil, fentanyl, midazolam, triazolam, dihydroergotamina, ergotamina, kolchicyna.
• Substraty innych izoenzymów CYP: Amiodaron może wpływać na leki metabolizowane przez CYP 1A2, CYP 2C19 i CYP 2D6.

Interakcja z alkoholem

Nie zaleca się jednoczesnego stosowania amiodaronu z alkoholem ze względu na ryzyko wystąpienia uszkodzeń wątroby.

Inne środki ostrożności

• Lek powinien być stosowany w najmniejszej skutecznej dawce.
• Przed wdrożeniem leczenia amiodaronem należy wykonać szereg badań, w tym: EKG, poziom TSH, stężenie jonów potasu. 
• W trakcie leczenia konieczne jest monitorowanie poziomu enzymów wątrobowych, regularne przeprowadzanie badania EKG.
• Lek nie jest przeciwwskazany dla osób z niewydolnością serca, ale stosowanie u tej grupy pacjentów wymaga ostrożności (możliwe nasilenie objawów choroby).
• W przypadku wystąpienia konieczności przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego należy poinformować anestezjologa o przyjmowaniu amiodaronu.
• Znieczulenie ogólne podczas leczenia tym środkiem może prowadzić do komplikacji, takich jak niedociśnienie czy problemy z oddychaniem.
• Zażywając tę substancję należy unikać bezpośredniej ekspozycji na światło słoneczne, gdyż w trakcie zażywania amiodaronu może dochodzić w takich sytuacjach do rozwoju reakcji nadwrażliwości.