Roksytromycyna, Roxithromycinum - dawkowanie, działanie, ulotka, skutki uboczne

Wskazania do stosowania roksytromycyny

Roksytromycyna to półsyntetyczny antybiotyk z grupy makrolidów.  Jest przeznaczona do leczenia infekcji bakteryjnych, w tym zakażeń dróg oddechowych takich jak angina, ostre zapalenie zatok, zaostrzenia przewlekłego zapalenia oskrzeli, zapalenie płuc, ropnie płucne, rozstrzenie oskrzeli. Stosuje się ją również w leczeniu infekcji dróg moczowych, zakażeń narządów płciowych niebędących rzeżączką oraz infekcji skóry i tkanki podskórnej. Przed zastosowaniem roksytromycyny zaleca się przeprowadzenie testu na wrażliwość bakterii, aby określić skuteczność leczenia. Roksytromycyna wykazuje aktywność przeciwko różnym patogenom, w tym:

• Streptococcus pneumoniae,
• Streptococcus agalactiae,
• Neisseria meningitides,
• Listeria monocytogenes,
• Chlamydacteria trachomatis,
• Mycoplasma pneumoniae,
• Ureaplasma uordetitis,
• Bylobussalla,
• Bylobacterium vertalis,
• Moraxella catarrhalis (Branhamella Catarrhalis),
• Haemophilus ducreyi.

Mechanizm działania roksytromycyny

Roksytromycyna, będąca częścią rodziny makrolidów, działa poprzez zakłócanie produkcji białek w bakteriach. Łączy się ona z częścią rybosomów bakteryjnych, znaną jako podjednostka 50S, co przerywa proces tworzenia łańcuchów polipeptydowych. W rezultacie, roksytromycyna zatrzymuje wzrost bakterii, działając bakteriostatycznie.

Dawkowanie roksytromycyny

• Roksytromycynę przyjmuje się doustnie, najlepiej na pusty żołądek, co najmniej 30 minut przed jedzeniem, ponieważ pokarm obniża jej biodostępność.
• Dawka zależy od rodzaju choroby, typu bakterii, wieku pacjenta oraz obecności innych schorzeń, takich jak niewydolność wątroby.
• Standardowa dawka dla dorosłych i młodzieży powyżej 15 lat to 300 mg dziennie.
• W przypadku osób starszych dawkowanie jest podobne do dawkowania dla dorosłych.
• Dawkowanie u dzieci ustala lekarz.
• W sytuacji ciężkiej niewydolności wątroby zaleca się zmniejszenie dawki o połowę.

Przeciwwskazania do stosowania roksytromycyny

Roksytromycyna nie jest odpowiednia dla osób, które wykazują nadwrażliwość na antybiotyki z grupy makrolidów.

Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowaniu roksytromycyny

Skutki uboczne

Częste: nudności, bóle brzucha.

Niezbyt częste: ból głowy, zawroty głowy, niestrawność, pokrzywka, wysypka, wzdęcia, zaparcia, świąd.

Rzadkie: hiperglikemia, reakcje anafilaktyczne, rumień, skurcz oskrzeli, wyprysk, zespół Stevensa-Johnsona, grzybica jamy ustnej, złuszczające zapalenie skóry, zwiększona aktywność enzymów wątrobowych, astma, złe samopoczucie, smoliste stolce, szumy uszne, brak łaknienia, osłabienie, niewydolność komórek wątroby, polekowe zapalenie wątroby, zaburzenia wzroku, grzybica pochwy.

Bardzo rzadkie: piorunująca marskość wątroby, ostre zapalenie trzustki, nasilenie zmian pigmentacyjnych paznokci, neutropenia, agranulocytoza.

Wpływ na prowadzenie pojazdów

Roksytromycyna może wpływać negatywnie na zdolność do prowadzenia pojazdów mechanicznych, takich jak samochody. Osoby przyjmujące ten antybiotyk powinny zachować ostrożność w przypadku doświadczania zawrotów głowy lub zaburzeń widzenia

Wpływ na ciążę

Nie przeprowadzono badań nad bezpieczeństwem stosowania roksytromycyny u kobiet w ciąży. Jednakże badania na zwierzętach laboratoryjnych nie wykazały żadnych toksycznych ani teratogennych efektów roksytromycyny na płód, nawet przy dawkach 40-krotnie wyższych niż te, które byłyby stosowane u ludzi (przeliczane na kilogram masy ciała).

Wpływ na laktację

Roksytromycynę można stosować u matek karmiących jedynie w przypadku absolutnej konieczności i po dokładnym rozważeniu potencjalnego ryzyka dla dziecka. Jeśli matka przyjmuje ten antybiotyk w ciągu pierwszych 14 dni po porodzie, istnieje ryzyko rozwoju przerostowego zwężenia odźwiernika u niemowląt karmionych piersią. Należy obserwować niemowlęta pod kątem ewentualnych objawów ze strony układu pokarmowego, takich jak pleśniawki jamy ustnej czy biegunka. Roksytromycyna przenika do mleka kobiet karmiących w ilości około 0,05% podanej dawki leku.

Interakcje z lekami

Przeciwwskazane jest łączenie roksytromycyny z lekami takimi jak cyzapryd, astemizol, pimozyd, terfenadyna, ponieważ może to prowadzić do zaburzeń rytmu serca (torsade de pointes).

Nie powinno się jednocześnie przyjmować roksytromycyny i alkaloidów sporyszu, działających  zwężająco na naczynia krwionośne, ponieważ może to spowodować martwicę kończyn.

Dodatkowo, istnieją interakcje roksytromycyny z innymi substancjami czynnymi, które mogą prowadzić do wzrostu ryzyka zaburzeń rytmu serca lub zmniejszenia tempa przemian metabolicznych innych leków. Dlatego należy być ostrożnym przy jednoczesnym stosowaniu roksytromycyny i następujących leków:

• Leki przeciwbólowe i przeciwnowotworowe (np. tramadol, diklofenak, fluorouracyl, doxorubicin).
• Leki przeciwdepresyjne i przeciwlękowe (np. alprazolam, mianseryna).
• Leki przeciwzakrzepowe (np. acenokumarol, warfaryna, cilostazol).
• Leki obniżające ciśnienie krwi (np. amlodypina, enalapril, torasemid).
• Leki stosowane w leczeniu migreny (np. dihydroergotamina, ergotamina).
• Leki przeciwwymiotne (np. ondansetron).
• Leki stosowane w chorobie Parkinsona (np. bromokryptyna).
• Hormony (np. testosteron).
• Leki obniżające poziom cholesterolu (np. atorwastatyna, fluwastatyna).

Roksytromycyna może zmniejszać skuteczność terapeutyczną innych leków, takich jak teofilina.

Inne środki ostrożności

• W przypadku pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby, szczególnie o ciężkim charakterze, należy zachować ostrożność podczas stosowania roksytromycyny. Konieczne jest regularne monitorowanie funkcji wątroby i ewentualna dostosowanie dawki leku.
• Pacjenci stosujący antykoagulanty z grupy antagonistów witaminy K podczas leczenia roksytromycyną powinni regularnie monitorować wartość INR (czas protrombinowy) w celu kontrolowania krzepnięcia krwi.
• Jeśli wystąpi biegunka podczas leczenia roksytromycyną, należy być ostrożnym, ponieważ może to być objawem rzekomobłoniastego zapalenia jelit wywołanego przez ten antybiotyk. W takiej sytuacji nie zaleca się stosowania leków przeciwbiegunkowych, a czasami może być konieczne przerwanie terapii roksytromycyną.
• Roksytromycyna może wpływać na pracę mięśnia sercowego, wydłużając odcinek QT na elektrokardiogramie. Dlatego należy zachować ostrożność u pacjentów przyjmujących ten antybiotyk, zwłaszcza jeśli mają predyspozycje do arytmii, takie jak zaburzenia elektrolitowe, bradykardia czy wrodzone wydłużenie odcinka QT.
• Roksytromycyna może zwiększać stężenie glikozydów nasercowych we krwi, co może prowadzić do zatruć. Objawy takiego zatrucia obejmują bóle głowy, zawroty głowy, problemy z przewodem pokarmowym oraz zaburzenia rytmu serca. Dlatego w trakcie leczenia roksytromycyną zaleca się kontrolowanie stężenia glikozydów we krwi, zwłaszcza jeśli są one stosowane jednocześnie z tym antybiotykiem.