Somatropina
Wskazania do stosowania somatotropiny
Somatropina to hormon wzrostu z przysadki mózgowej. Stymuluje wzrost i ma wykazuje działanie metaboliczne. Wykorzystuje się ją przede wszystkim w leczeniu karłowatości u dzieci.
Wskazania do jej stosowania obejmują:
- Leczenie dzieci z karłowatością czy innymi chorobami powodującymi niski wzrost.
- Przeznaczona dla dzieci z niedoborem hormonu wzrostu lub z niewydolnością nerek.
- Dla dzieci po 4. roku życia z niskim wzrostem i wagą urodzeniową.
- Pomoc w przypadkach zespołu Turnera, zespołu Noonan i zespołu Pradera–Williego.
- Leczenie dorosłych z niedoborem hormonu wzrostu, zarówno nabytego w dzieciństwie, jak i w dorosłości.
- Niedobór w dorosłości może wynikać z urazu głowy lub problemów z osią podwzgórze-przysadka.
Mechanizm działania somatotropiny
Somatropina stymuluje wzrost. Podnosi stężenie insulinopodobnego czynnika wzrostu typu I oraz powiązanego białka w osoczu. U dzieci i dorosłych wspiera dodatni bilans azotowy, co przyczynia się do wzrostu mięśni. Poprawia siłę mięśniową, zwiększa objętość wyrzutową serca i tolerancję na wysiłek. Lek przyspiesza przemianę kwasów tłuszczowych. Umożliwia szybszy rozkład triglicerydów i ogranicza ich gromadzenie się w komórkach tłuszczowych. Pomaga obniżyć stężenie cholesterolu całkowitego i LDL w krwi. Ponadto wpływa na przemiany węglowodanów i podwyższa insulinemię. W przypadku dzieci z niedoborem funkcji przysadki może regulować poziom glukozy we krwi. U osób z osteopenią, lek pozytywnie wpływa na tkankę kostną, zwiększając jej gęstość poprzez podwyższenie zawartości minerałów.
Dawkowanie somatotropiny
Dawkowanie zależy od wieku, masy ciała oraz chorób towarzyszących. Somatropina podawana podskórnie (należy zmieniać miejsce iniekcji, by uniknąć lipoatrofii).
Dzieci z problemami wzrostu: dawka od 0.025 mg/kg do 0.067 mg/kg masy ciała (lecznie należy zakończyć, gdy nasady kości zrosną się lub wzrost jesr zbyt wolny).
Dorosśli: zalecane 0.1 mg do 0.5 mg dziennie. W pewnych sytuacjach 1 mg jako dawka podtrzymująca.
Przeciwwskazania do stosowania somatotropiny
Leku nie należy stosować:
- W przypadku alergii na somatropinę,
- U dzieci z zakończonym wzrostem kości,
- U dzieci po transplantacji nerek,
- U osób z aktywnym nowotworem, poważnymi problemami oddechowymi.
- Po ciężkich operacjach serca czy brzucha,
- Po poważnych urazach w wyniku wypadków.
Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowaniu somatotropiny
Skutki uboczne
- Dorośli: Możliwe obrzęki, bóle mięśni i stawów, uczulenie w miejscu wstrzyknięcia (działania niepożądane o charakterze przemijającym).
- Dzieci: Mogą wystąpić nadciśnienie śródczaszkowe, wysypki, obrzęki, uczulenie w miejscu iniekcji (rzadkie działania niepożądane).
- Nasilenie skutków ubocznych różni się w zależności od choroby, wieku diagnozy i dawki.
- Przedawkowanie somatotropiny może prowadzić do zaburzeń poziomu glukozy we krwi.
Wpływ na ciążę
Nie zaleca się stosowania tego leku w ciąży.
Wpływ na laktację
Stosowanie somatotropiny w okresie karmienia piersią nie jest wskazane.
Interakcje z lekami
Tak jak każdy lek, somatotropina może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami:
- Jednoczesne stosowanie z glikokortykosteroidami może ograniczać działanie terapeutyczne somatotropiny,
- Stosowanie równolegle z preparatami pochodnymi sulfonylomocznika może zwiększać ryzyko wrostu poziomu glukozy w ustroju.
- Estrogeny mogą wpływać na poziom somatotropiny w ustroju.
Inne środki ostrożności
- Somatropina może zwiększać ryzyko kolejnego nowotworu u osób leczonych onkologicznie w dzieciństwie (zalecane regularne kontrole),
- Osoby z cukrzycą powinny być ostrożne podczas terapii tym lekim. Może on wpływać na tolerancję glukozy i wrażliwość na insulinę, co z kolei niekiedy wiąże się z koniecznością dostosowania dawki leków przeciwcukrzycowych.
- Monitorowanie gruczołu tarczowego jest zalecane podczas stosowania somatropin
- Niektórzy pacjenci mogą tworzyć przeciwciała przeciwko somatropinie, co osłabia jej działanie.
- Zażywanie tego leku może prowadzić do problemów z głową kości udowej, powodując utykanie i ból.
- Kobiety z zespołem Turnera mogą być bardziej narażone na zapalenie ucha środkowego. Zalecane jest coroczne badanie otologiczne.
- Objawy takie jak nudności, wymioty czy zawroty głowy mogą wskazywać na nadciśnienie wewnątrzczaszkowe. Potwierdzenie tego wymaga przerwania terapii.
- Leczenie dzieci somatropiną powinno być nadzorowane przez specjalistów. Stosowanie powinno trwać do zrośnięcia kości.
- W przypadku leczenia dzieci z niewydolnością nerek należy zachować szczególną ostrożność. Dawka powinna zostać odpowiednio dostosowana.
- U dzieci z zespołem Turnera leczonych tą substancją konieczne jest regularne kontrolowanie długości kończyn.
- Somatropina może wpłynąć na rozwój skoliozy u dzieci z zespołem Noonan lub Turnera.
- Przed rozpoczęciem leczenia należy wykluczyć inne przyczyny niskiego wzrostu.
- Dzieci z zespołem Turnera lub niskim wzrostem po urodzeniupowinny być poddawane regularnym kontrolom poziomu IGF-1 oraz glukozy i insuliny na czczo.
Portal ma charakter edukacyjny. Staramy się, aby treści były poprawne merytorycznie, jednak nie powinny zastępować porady lekarza lub farmaceuty, dietetyka, kosmetologa czy fizjoterapeuty odnoszącej się do indywidualnej sytuacji pacjenta. Redakcja i wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za skutki zastosowania się do zamieszczonych informacji. Prosimy, skonsultuj się ze specjalistą, zanim zdecydujesz o podjęciu danej terapii mającej wpływ na Twoje zdrowie.