Elektrolity
Elektrolity – czym są i kiedy je stosować?
W grupie elektrolitów znajdują się jony chlorkowe, fosforanowe oraz minerały, takie jak np. sód, potas, wapń i magnez. Obecność tych substancji w organizmie jest niezbędna do właściwego przebiegu wielu procesów metabolicznych takich jak np.:
- regulacja ciśnienia tętniczego krwi,
- przewodnictwo impulsów nerwowych,
- utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej,
- transport substancji przez błony komórkowe,
- proces skurczu i rozluźniania mięśni,
- regulacja rozkładu płynów między komórkami i przestrzeniami zewnątrzkomórkowym.
Elektrolity można dostarczać do organizmu wraz z takimi produktami jak np.:
- sól,
- nabiał,
- owoce,
- orzechy,
- nasiona,
- warzywa.
Choć organizm dąży do tego, aby utrzymywać poziom elektrolitów na stałym poziomie, to przy niektórych zaburzeniach czy chorobach ich stężenie może znacznie się obniżyć. Są to m.in.:
- pocenie się,
- wysoka gorączka,
- intensywny wysiłek fizyczny,
- nadmierne spożycie alkoholu,
- picie bardzo dużych ilości płynów,
- dieta uboga w witaminy i minerały,
- stosowanie preparatów moczopędnych,
- choroby przebiegające z biegunką i wymiotami.
W tych sytuacjach niezbędne jest dostarczenie ich z zewnątrz, na przykład w formie elektrolitów do picia. Przy znacznej utracie jonów konieczne może okazać się podanie kroplówki. Jednakże w tym przypadku powinien o tym zadecydować lekarz.
Jak stosować elektrolity do picia?
W aptekach dostępne są elektrolity dla dorosłych, dzieci i seniorów. Można je kupić w formie:
- saszetek,
- roztworów wodnych,
- tabletek musujących,
- proszku.
Przed przyjęciem elektrolitów należy dokładnie przeczytać ulotkę lub informacje zamieszczone na opakowaniu. W razie potrzeby warto skonsultować ich dawkę i sposób podania z lekarzem.
Elektrolity zwykle należy rozpuścić w szklance letniej wody i wypić zaraz po przygotowaniu. To jak często w ciągu dnia należy je przyjmować, zależy od stopnia odwodnienia i masy ciała. Zazwyczaj są to ilości od 1 do nawet 6 porcji dziennie.
W składzie aptecznych elektrolitów znajdują się takie związki jak np.:
- glukoza,
- cytrynian sodu,
- chlorek sodu,
- chlorek potasu.
Elektrolity mogą być wzbogacane o witaminy, probiotyki, laktoalbuminy czy ekstrakty roślinne.
Co zawierają elektrolity na kaca?
Złe samopoczucie po spożyciu alkoholu wynika z odwodnienia, obniżonego poziomu glukozy i walki organizmu z toksynami, m.in. aldehydem octowym, który jest szkodliwym dla zdrowia metabolitem alkoholu. Jednocześnie w organizmie spada poziom elektrolitów, co tylko potęguje uczucie zmęczenia, osłabienie i bóle głowy.
W celu uzupełnienia poziomu utraconych pierwiastków, można sięgnąć po standardowe elektrolity na odwodnienie lub osobne preparaty z elektrolitami na kaca. W swoim składzie, poza glukozą i jonami soli, mogą zawierać m.in. witaminę C, witaminy z grupy B czy wzmacniające ekstrakty roślinne.
Jak długo stosować elektrolity na biegunkę?
Podczas biegunki organizm traci znaczne ilości wody i składników mineralnych. W związku z tym elektrolity należy stosować tak długo, aż ustąpi biegunka i pacjent odzyska dobre samopoczucie.
W ciągu pierwszych godzin nawadniania należy podawać preparat z elektrolitami porcjami, co ok. 3-4 godziny. Wraz z ustępowaniem objawów można zmniejszyć częstotliwość przyjmowania elektrolitów. Przed ich użyciem należy dokładnie zapoznać się ze sposobem dawkowania zamieszczonym w ulotce lub na opakowaniu.
W przypadku, gdy biegunka nie ustępuje lub pojawiają się kolejne objawy, konieczne może być zastosowanie leków na biegunkę. O ich rodzaju i dawce powinien zadecydować lekarz prowadzący.
Czy warto pić elektrolity na wzmocnienie?
Preparaty z elektrolitami na wzmocnienie są polecane osobom, które na co dzień wykonują intensywny wysiłek fizyczny lub cierpią na nadmierną potliwość. Warto je wtedy pić, aby uniknąć odwodnienia i uregulować poziom niezbędnych pierwiastków. Tego typu preparaty mogą być polecane również podczas upałów, w przypadku stosowania niedoborowej diety lub przy rekonwalescencji. W celu dodatkowego wsparcia można sięgnąć po toniki wzmacniające, które zawierają składniki regulujące pracę układu odpornościowego, nerwowego i sercowo-naczyniowego.