Acytretyna
Wskazania do stosowania acytretyny
Acytretyna jest zalecana w leczeniu zaawansowanych form łuszczycy, w tym erytrodermicznej, rozległej lub miejscowej postaci krostkowej. Stosuje się ją również w przypadkach poważnych zaburzeń keratynizacji skóry, takich jak wrodzona rybia łuska, łupież czerwony mieszkowy i choroba Dariera, szczególnie gdy inne metody terapii okazują się nieskuteczne.
Mechanizm działa acytretyny
Acytretyna działa na skórę, regulując procesy jej dojrzewania i rogowacenia. Chociaż przynosi ulgę w objawach, pełna ścieżka jej działania nie jest jeszcze w pełni zrozumiała.
Dawkowanie acytretyny
Dawkowanie leku wymaga indywidualnego dostosowania przez lekarza, biorąc pod uwagę ryzyko działań niepożądanych oraz różnice w absorpcji i metabolizmie leku.
Przeciwwskazania do stosowania acytretyny
Nie wolno stosować acytretyny w przypadku uczulenia na nią lub inne retinoidy. Jej użycie jest przeciwwskazane przy poważnych problemach z wątrobą lub nerkami, wysokim poziomie lipidów we krwi, a także w czasie ciąży, karmienia piersią i planowania ciąży.
Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowaniu acytretyny
Skutki uboczne
Bardzo częste: łysienie, suchość błony śluzowej jamy ustnej, suchość w ustach, świąd, zapalenie wątroby, łuszczenie się skóry, suchość oka.
Częste: ból głowy, niewyraźne widzenie, reakcje nadwrażliwości, zapalenie żołądka, nadwrażliwość na światło.
Rzadkie: neuropatia obwodowa.
Bardzo rzadkie: zaburzenia smaku, zaburzenia słuchu, bóle kości.
Wpływ na prowadzenie pojazdów
Pacjenci leczeni acytretyną mogą doświadczać pogorszenia widzenia nocnego, co wymaga ostrożności przy prowadzeniu pojazdów lub obsłudze maszyn w nocy.
Wpływ na ciążę
Acytretyna jest wysoce teratogenna i nie może być stosowana przez kobiety ciężarne oraz kobiety w wieku rozrodczym, które nie stosują skutecznych metod antykoncepcji. Skuteczna antykoncepcja wymaga jednoczesnego stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych lub wkładki wewnątrzmacicznej (z wyłączeniem minipigułki) oraz prezerwatywy lub diafragmy.
Wpływ na laktację
Zakaz stosowania leku podczas karmienia piersią.
Interakcje z lekami
- Stosowanie acytretyny w połączeniu z innymi substancjami wymaga ostrożności. Łączenie jej z antybiotykami tetracyklinowymi może prowadzić do zwiększenia ciśnienia śródczaszkowego.
- Używanie razem z metotreksatem może podwyższać ryzyko zapalenia wątroby. Jednoczesne przyjmowanie acytretyny i leków zawierających witaminę A lub innych retinoidów zwiększa ryzyko hiperwitaminozy A.
- Interakcje acytretyny z fenytoiną mogą zmniejszać zdolność wiązania leku z białkami.
- Połączenie z leflunomidem zwiększa ryzyko hepatotoksyczności. Stosowanie acytretyny z beksarotenem może podwyższać ryzyko zapalenia trzustki.
- Łączenie z tamoksyfenem zwiększa ryzyko wydłużenia odstępu QT i zaburzeń rytmu serca.
Interakcja z alkoholem
Acytretyna w połączeniu z alkoholem tworzy etretynat, substancję o silnych właściwościach teratogennych, która długo utrzymuje się w organizmie. Dlatego kobiety w wieku rozrodczym powinny unikać alkoholu podczas leczenia acytretyną i przez dwa miesiące po jego zakończeniu.
Inne środki ostrożności
- Acytretyna jest silnie teratogenna i może powodować poważne wady wrodzone. Nie należy jej stosować w ciąży ani u kobiet w wieku rozrodczym bez skutecznej antykoncepcji, rozpoczynając 4 tygodnie przed leczeniem, w trakcie i przez 2 lata po zakończeniu terapii. Przed rozpoczęciem leczenia i kilka dni przed nim wymagany jest test ciążowy pod kontrolą medyczną. W przypadku ciąży podczas leczenia, należy przerwać kurację i skonsultować się ze specjalistą.
- W trakcie terapii konieczne jest monitorowanie funkcji wątroby i w przypadku pogorszenia wyników, należy rozważyć przerwanie leczenia. Ważne jest również kontrolowanie poziomu cholesterolu i lipidów, szczególnie u osób z grupy ryzyka.
- Pacjenci mogą doświadczać pogorszenia widzenia nocnego, co wymaga ostrożności przy prowadzeniu pojazdów lub obsłudze maszyn w nocy. W przypadku objawów nadciśnienia śródczaszkowego, takich jak silne bóle głowy, nudności czy wymioty, należy przerwać leczenie i skonsultować się z neurologiem.
- Długotrwałe stosowanie acytretyny może wpływać na kości, zarówno u dzieci, jak i osób starszych. Ponadto, lek zwiększa wrażliwość skóry na słońce, dlatego zaleca się stosowanie kremów z filtrem SPF co najmniej 15.
Portal ma charakter edukacyjny. Staramy się, aby treści były poprawne merytorycznie, jednak nie powinny zastępować porady lekarza lub farmaceuty, dietetyka, kosmetologa czy fizjoterapeuty odnoszącej się do indywidualnej sytuacji pacjenta. Redakcja i wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za skutki zastosowania się do zamieszczonych informacji. Prosimy, skonsultuj się ze specjalistą, zanim zdecydujesz o podjęciu danej terapii mającej wpływ na Twoje zdrowie.