Klindamycyna
Wskazania do stosowania klindamycyny
Klindamycyna to antybiotyk stosowany w przypadku zakażeń przez bakterie wrażliwe na ten lek. Może być ordynowana w:
- Zakażeniach ucha, nosa, gardła,
- Problemach z zębami i zapaleniem kości szczęki,
- Infekcjach dolnych dróg oddechowych,
- Płonicy,
- Infekcjach skóry i tkanek miękkich,
- Zakażeniach narządów płciowych i miednicy,
- Posocznicy,
- Zapaleniu wsierdzia,
- Zakażeniach jamy brzusznej,
- Problemach z kośćmi i stawami.
W ciężkich infekcjach klindamycyna może być podawana jako zastrzyk. W postaci żelu lub płynu klindamycyna jest stosowana do leczenia trądziku.
Mechanizm działania klindamycyny
Klindamycyna należy do antybiotyków z grupy linkozamidów. Działa przez blokowanie syntezy ściany komórkowej bakterii. Łączy się z 50S rybosomem bakterii i zakłóca proces tworzenia białka. Nie jest całkowicie jasne, dlaczego jest skuteczna w leczeniu trądziku. Jednak działa na bakterię Propionibacterium acnes, która może powodować tę przypadłość. Jej działanie przeciwbakteryjne zależy od czasu utrzymania odpowiedniego stężenia w organizmie. Klindamycyna działa na szeroką gamę patogenów. Zalicza się do nich: Pneumocystis jirovecii (grzyb), Toxoplasma gondii i Plasmodium falciparum (pierwotniaki).
Skuteczność wobec tlenowych bakterii obejmuje:
- Chlamydia trachomatis,
- Streptococcus i Staphylococcus,
- Corynebacterium.
Działa również na bakterie beztlenowe, takie jak:
- Gardnerella vaginalis,
- Gatunki Prevotella, Bacteroides, Fusobacterium,
- Propionibacterium acnes,
- Gatunki Actinomyces, Eggerthella, Peptococcus i Clostridium, z wyjątkiem Clostridium difficile.
Dawkowanie klindamycyny
- Lek dostępny jest w postaci tabletek, które można przyjmować niezależnie od posiłku lub jako rozwtór do wstrzykiwań i infuzji.
- Dzienna dawka nie powinna przekroczyć 4,8 g. Dawkowanie zależy od wagi, wieku oraz rodzaju choroby. Dla dorosłych dawki wynoszą od 600 mg do 1,8 g dziennie. U dzieci dawka zależy od masy ciała.
- Klindamycyna w formie wstrzyknięć ma dawkę dobową 1,2 g do 2,7 g. Przed wstrzyknięciem roztwór należy odpowiednio przygotować.
- Osoby z problemami nerek i wątroby muszą dostosować dawkowanie. W przypadku poważnych dolegliwości tych organów, zaleca się kontrolę stężenia lek w ustroju.
- W leczeniu trądziku stosuje się żel lub płyn klindamycyny. Nakłada się go cienko, bez wcierania.
- Środek jest też dostępny jako krem dopochwowy. Stosuje się raz dziennie przed snem. Leczenie trwa 3-7 dni w zależności od objawów.
Przeciwwskazania do stosowania klindamycyny
Nie używaj klindamycyny, jeśli masz alergię na nią lub linkomycynę. Jeśli miałeś zapalenie okrężnicy po innych antybiotykach, unikaj miejscowego stosowania klindamycyny.
Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowaniu klindamycyny
Skutki uboczne
- Lek stosowany przez trzy tygodnie może prowadzić do nadkażeń i bakterii opornych.
- Biegunka podczas leczenia może wskazywać na poważne schorzenie spowodowane przez Clostridium difficile, wynikające z osłabienia flory jelitowej.
- Możliwe są ciężkie reakcje alergiczne, w tym zespół Stevensa-Johnsona czy uogólniona osutka krostkowa.
- Klindamycyna wymaga ostrożności przy chorobach wątroby, miastenii, chorobie Parkinsona czy stanach zapalnych układu pokarmowego.
Inne możliwe skutki uboczne stosowania klindamycyny to: nudności, wymioty, eozynofilia, wysypka plamkowo-grudkowa, rumień wielopostaciowy. Rzadziej także zapalenie pochwy, świąd, zaburzenia smaku.
Wpływ na ciążę
Klindamycyna przedostaje się przez łożysko. Można ją stosować w ciąży po zasięgnięciu opinii lekarza. Nie zanotowano zwiększonego ryzyka wad u noworodków po jej stosowaniu w drugim i trzecim trymestrze. Nie ma badań dotyczących pierwszego trymestru ciąży.
Wpływ na laktację
Niemowlęta karmione piersią od matki przyjmującej klindamycynę mogą mieć problemy trawienne, takie jak biegunka czy krew w kale. Możliwe jest również osłabienie flory jelitowej niemowlęcia, co zwiększa ryzyko infekcji. Lek dopuszcza się do stosowania podczas laktacji, ale trzeba rozważyć korzyści dla matki i potencjalne ryzyko dla dziecka.
Interakcje z lekami
- Leku nie należy łączyć z antybiotykami z grupy makrolidów, jak erytromycyna.
- Bakterie odporne na linkomycynę są także odporne na klindamycynę (jest to oporność krzyżowa).
- Substancja może wpływać na przewodnictwo nerwowo-mięśniowe, co może potęgować efekt leków zwiotczających, takich jak eter czy tubokuraryna. Może to powodować komplikacje podczas operacji.
- Pacjenci przyjmujący klindamycynę w połączeniu z antagonistami witaminy K, takimi jak warfaryna czy acenokumarol, mogą mieć zaburzenia krzepnięcia krwi. W trakcie takiej terapii konieczne są regularne badania krwi.
Inne środki ostrożności
- Osoby uczulone na penicylinę powinny być ostrożne. Chociaż klindamycyna różni się od penicyliny, zdarzały się reakcje alergiczne.
- Substancja nie jest skuteczna przy wirusowych infekcjach dróg oddechowych ani przy zapaleniu opon mózgowych - osiąga niskie stężenie w płynie mózgowo-rdzeniowym.
Portal ma charakter edukacyjny. Staramy się, aby treści były poprawne merytorycznie, jednak nie powinny zastępować porady lekarza lub farmaceuty, dietetyka, kosmetologa czy fizjoterapeuty odnoszącej się do indywidualnej sytuacji pacjenta. Redakcja i wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za skutki zastosowania się do zamieszczonych informacji. Prosimy, skonsultuj się ze specjalistą, zanim zdecydujesz o podjęciu danej terapii mającej wpływ na Twoje zdrowie.