Piegi a przebarwienia – czym się różnią i jak im zaradzić?

Piegi to małe plamki pigmentacyjne, które występują głównie na twarzy, ramionach i innych częściach ciała eksponowanych na słońce. Chociaż są rodzajem przebarwień, ich przyczyny, charakterystyka i zachowanie pod wpływem słońca różnią się od tradycyjnych przebarwień skórnych. Niezależnie,czy lubisz swoje piegi, czy nie, dowiedz się, na co zwrócić uwagę i jak dbać o skórę.

Czy piegi to przebarwienia? 

Przebarwienia skóry powstają wskutek nadmiernej produkcji melaniny – barwnika odpowiadającego za kolor skóry, włosów i oczu, wytwarzanego przez znajdujące się w warstwie podstawnej naskórka melanocyty. Zaburzona produkcja melaniny może prowadzić do nierównomiernego rozłożenia pigmentu, a w rezultacie do powstawania przebarwień.  

Jednym z czynników stymulujących melanocyty do produkcji większej ilości melaniny jest promieniowanie ultrafioletowe. Proces może być potęgowany przez uszkodzenia skóry, w tym stany zapalne w przebiegu trądziku. Za nadmierną produkcję melaniny odpowiadają też zmiany hormonalne, co często jest obserwowane u kobiet w ciąży lub podczas przyjmowania hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Zmiany potęgują ponadto niektóre leki i kontakt z substancjami fotouczulającymi. 

Czym zatem są piegi? Czy mogą być klasyfikowane jako rodzaj przebarwienia? Tak, piegi są formą przebarwienia na twarzy oraz innych obszarach ciała, ale mają specyficzne cechy, które odróżniają je od pozostałych typów hiperpigmentacji.  

• Piegi są małymi, jasnobrązowymi lub ciemnobrązowymi plamkami, które pojawiają się głównie na skórze osób o jasnej karnacji, zwłaszcza na twarzy, ramionach i górnej części ciała.  
• Piegi są zmianą barwnikową predysponowaną genetycznie i reaktywną na słońce, podczas gdy podłożem innego typu przebarwień mogą być wahania w gospodarce hormonalnej, naturalne procesy starzenia skóry, stany zapalne czy urazy. 
• Powstawanie piegów ma bezpośredni związek z genetyką, a kluczową rolę odgrywa gen MC1R, regulujący produkcję melaniny.  
• Genetyczna predyspozycja oznacza, że u danej osoby prawdopodobieństwo pojawienia się brązowych plamek jest większe, jednak potrzebne są odpowiednie warunki środowiskowe, aby się uwidoczniły. Właśnie dlatego nie ma ich na skórze noworodków i małych dzieci.  
• W przeciwieństwie do innych przebarwień piegi pojawiają się zwłaszcza w miesiącach letnich, kiedy ekspozycja na słońce jest większa, natomiast zimą mogą zanikać. 
• Piegi są zazwyczaj symetryczne i rozproszone, co odróżnia je od nieregularnych plam pigmentacyjnych, charakterystycznych dla przebarwień.

Piegi a przebarwienia – na co warto zwrócić uwagę? 

Z medycznego punktu widzenia piegi nie wymagają leczenia. Zazwyczaj nie są szkodliwe i stanowią naturalną cechę skóry. Warto jednak monitorować zmiany na skórze i reagować na wszelkie nieprawidłowości, które wymagają konsultacji dermatologicznej. Na co zwrócić uwagę?  

• Pojawianie się nowych, ciemniejszych piegów. 
• Szybkie zmiany w kolorze, wielkości lub kształcie. 
• Pojawienie się przebarwień, zwłaszcza po 30. roku życia lub w miejscach, które nie były eksponowane na słońce. 

Piegi dodają twarzy charakteru i unikalności, co przez wiele osób może być uważane za bardzo atrakcyjne. Niektórzy decydują się na specjalne zabiegi lub makijaż, który ma je podkreślić lub naśladować. Pamiętaj jednak, że postrzeganie uroku piegów jest subiektywne i uzależnione od indywidualnych upodobań. Oprócz zwolenników drobnych plamek znajdą się też osoby, które ich nie lubią i preferują równomierny koloryt skóry. Jeśli jesteś w tej grupie, z pewnością zainteresują Cię specjalne kremy na przebarwienia, które pomogą zredukować widoczność piegów. Za właściwości rozjaśniające odpowiadają takie substancje aktywne, jak arbutyna, niacynamid, retinol, witamina E oraz witamina C. Sprawdź serum z witaminą C.  

Przykładowe kosmetyki rozjaśniające piegi i przebarwienia to między innymi: 

• Nivelazione, krem wybielający przebarwienia i piegi do pielęgnacji skóry o nierównej pigmentacji z przebarwieniami spowodowanymi wiekiem, zmianami hormonalnymi, działaniem promieniowania słonecznego oraz innymi czynnikami, 
• Nivea Cellular Luminous Krem przeciw przebarwieniom na noc o udowodnionej skuteczności przeciw zmianom pigmentacyjnym. Zmniejsza powierzchnię przebarwień, równoważy produkcję melaniny i wzmacnia skórę, 
• Floslek White and Beauty, krem punktowy wybielający przebarwienia i piegi z wyciągiem z jagody amla, bogatej w witaminę C i cenne minerały, dzięki czemu opóźnia starzenie skóry, wyrównuje niejednolite zabarwienie, zmniejsza intensywność plam oraz ilość przebarwień, 
• Skinexpert by Dr. Max® Q10 Anti-Age, serum do twarzy do codziennego stosowania na oczyszczoną skórę. Formulacja preparatu zawiera między innymi bakuchiol, koenzym Q10, kwas hialuronowy, a także olej ze słodkich migdałów. 

Dodatkowo, aby ochronić skórę przed pojawianiem się piegów i innych przebarwień oraz zapobiec pogłębianiu się zmian już istniejących, niezbędna jest systematyczna fotoprotekcja za pomocą kremów do opalania z filtrem, np. Bioderma Photoderm SPOT-AGE, krem zapobiegający powstawaniu przebarwień i zmarszczek SPF 50+, testowany pod nadzorem dermatologicznym i okulistycznym, o fotostabilnej, wodoodpornej formule. Ważne jest ponadto noszenie nakrycia głowy, okularów przeciwsłonecznych i odzieży ochronnej, a także unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce, zwłaszcza w godzinach, w których promieniowanie UV jest najmocniejsze. 

Podsumowanie 

Piegi są drobnymi przebarwieniami o podłożu genetycznym, które pojawiają się pod wpływem ekspozycji na słońce. Choć wiele osób uważa je za atrakcyjne, warto zwrócić uwagę na ewentualne zmiany w ich wyglądzie, które wymagają konsultacji dermatologicznej. Regularne monitorowanie stanu skóry pozwala na wczesne wykrycie potencjalnych problemów. W zapobieganiu powstawania nowych plamek pomaga ochrona skóry przed promieniowaniem UV za pomocą preparatów z filtrami przeciwsłonecznymi i unikanie opalania.  

Źródła:

1. A. Lisiecka, K. Waśko, N. Lisiecka, A. Maciejak, W. Hetman, Zaburzenia pigmentacyjne skóry, https://novaosvita.com/wp-content/uploads/2024/03/InnTheoryMethPract-Kyiv-Feb2024.pdf#page=113 [dostęp 21.05.2024 r.] 
2. M. Engler-Jastrzębska, A. Kamm, Molekularne podstawy pigmentacji skóry. Etiologia i profilaktyka hiperpigmentacji, https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/06/ke2019.3-1.pdf [dostęp 21.05.2024 r.] 
3. E. Kilian-Pięta, M. Hoppe, Wpływ melanogenezy na powstawanie przebarwień, https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/08/ke2019.4-2.pdf [dostęp 21.05.2024 r.]