Przechowywanie mleka matki – jak przechowywać odciągnięty pokarm?

Mleko matki to najlepszy pokarm dla dziecka, ponieważ dostarcza wszystkiego, czego maluszek potrzebuje dla zdrowia i rozwoju. Jak prawidłowo przechowywać odciągnięty pokarm, aby zachował wartości odżywcze i świeżość? Szczegóły poznasz w naszym poradniku. 

Jak przechowywać odciągnięte mleko? 

Mleko matki jest źródłem wszystkich składników pokarmowych, których dziecko potrzebuje do prawidłowego rozwoju. Dostarcza nie tylko witamin i minerałów, ale również przeciwciał, które wspierają odporność. Karmienie pokarmem kobiecym zostało uznane za złoty standard i najlepszy sposób żywienia niemowląt.  

Karmienie piersią nie zawsze jest możliwe. Wówczas konieczne staje się odciąganie pokarmu. Zbieranie pokarmu jest również bardzo pomocne w sytuacjach, kiedy przystawianie do piersi sprawia kobiecie zbyt duży ból lub kiedy mama wraca do pracy. Odciąganie mleka pomaga też, jeśli dojdzie do nawału pokarmu. Aby pokarm z kobiecej piersi można było bezpiecznie podać dziecku, konieczne jest jego prawidłowe przechowywanie. Dzięki temu zachowa swoją świeżość, walory zdrowotne oraz czystość mikrobiologiczną. Nieprawidłowo zbierane nie może być podane maluchowi. Jeśli nie wiesz, jak właściwie zabezpieczyć pokarm po jego odciągnięciu, przeczytaj nasz poradnik! 

Jak przechowywać odciągnięte mleko? Poznaj najważniejsze wskazówki. 

1. Zastanów się, czy będziesz karmić dziecko wyłącznie odciągniętym mlekiem, czy będziesz z niego korzystać tylko w awaryjnych sytuacjach lub podczas dłużej rozłąki. Pomoże Ci to zaplanować częstotliwość odciągania i wybrać najlepszy sposób przechowywania. Jeśli odciągnięte mleko będzie Ci potrzebne wyłącznie w sytuacjach awaryjnych, najlepszym sposobem może okazać się mrożenie. Natomiast jeśli planujesz odciągać mleko i podawać je dziecku częściej, łatwiejsze może być przechowywanie w lodówce. 
2. Upewnij się, że masz wszystkie akcesoria niezbędne do przechowywania mleka. Mogą Ci się przydać m.in.: 
   • Butelki dla dzieci, w których będziesz mogła przechowywać mleko w lodówce, a następnie karmić nią dziecko, 
   • Sterylizator do butelek, dzięki któremu zadbasz o czystość i zmniejszysz ryzyko rozwoju chorobotwórczych drobnoustrojów, 
   • Podgrzewacze do butelek, które pomogą Ci podgrzać mleko przechowywane w lodówce lub rozmrozić wcześniej zamrożony pokarm
   • W zanadrzu możesz mieć również specjalne woreczki na pokarm, które ułatwią porcjowanie i przechowywanie pokarmu w lodówce lub zamrażarce. Więcej przeczytasz o nich w dalszej części artykułu.  
3. Kontroluj termin przydatności. Na każdej porcji odciągniętego mleka zapisuj datę odciągnięcia oraz termin, do którego powinno się je wykorzystać. Dzięki temu zyskasz pewność, że mleko jest świeże i możesz bez obaw podać je swojemu maluchowi.  

Jeśli dopiero planujesz rozpocząć odciąganie mleka, polecamy nasz artykuł, z którego dowiesz się więcej na temat tego, jak powinno wyglądać odciąganie pokarmu. Znajdziesz w nim wiele praktycznych porad i wskazówek. Polecamy również nasz poradnik na temat tego, jak odstawić dziecko od karmienia piersią. Będzie pomocny, jeśli przymierzasz się do odstawienia dziecka od piersi i przestawienie malucha na karmienia głównie butelką.  

W jakiej temperaturze przechowywać mleko matki? 

Przechowywanie mleka matki w odpowiedniej temperaturze gwarantuje zachowanie jego świeżości. Zapobiega rozwoju potencjalnych zanieczyszczeń mikrobiologicznych oraz chroni walory zdrowotne. W jakiej temperaturze przechowywać mleko matki? 

• Jeśli przechowujesz mleko w lodówce, upewnij się, że panuje w niej temperatura ok. 4 stopni (+/- 2 stopnie). 
• Jeśli planujesz zamrozić pokarm, w zamrażarce powinna panować temperatura od -18 do -20 stopni. 
• Odciągnięte mleko przez krótki czas można przechowywać również w temperaturze pokojowej, która nie powinna jednak przekraczać 25 stopni. 

Ile można przechowywać mleko matki? 

Czas przechowywania mleka, zależy od tego, na jaką metodę przechowywania się zdecydowałaś. 

• Świeżo odciągnięty pokarm w temperaturze pokojowej można przechowywać maksymalnie 4 godziny. Postaraj się więc nakarmić nim dziecko jak najszybciej. Po przekroczeniu tego czasu mleko nie nadaje się do spożycia i konieczne jest jego wylanie. Jeśli nie planujesz karmienia dziecka bezpośrednio po odciągnięciu pokarmu, najlepiej od razu schować mleko do lodówki.  
• W lodówce odciągnięte mleko możesz przechowywać do 5 dni. Najlepiej trzymać je na środkowych lub dolnych półkach i podpisać woreczek lub butelkę datą przydatności do spożycia.  
• Odciągnięte mleko możesz również zamrozić i przechowywać w zamrażarce przez ok. 3-6 miesięcy od odciągnięcia. Zamrażanie to dobra metoda, jeśli odciągasz duże ilości pokarmu i wiesz, że nie jesteś w stanie wykorzystać całego mleka w ciągu kilku dni. Pamiętaj, aby zapisać na woreczkach datę odciągnięcia, ponieważ w okresie kilku miesięcy łatwo o tym zapomnieć i trudno będzie Ci utrzymać porządek w zapasach.  
• Po podgrzaniu zamrożonego lub schłodzonego w lodówce mleka należy podać je dziecku w ciągu 4 godzin.  

Pamiętaj też, że jeśli dziecko nie zje za jednym razem całej porcji rozmrożonego, podgrzanego mleka, nie należy go ponownie zamrażać. Możesz przechowywać je w temperaturze pokojowej do 4 godzin lub w lodówce do 24 godzin.  

W czym przechowywać mleko matki? 

Mleko matki powinno być przechowywane w specjalnych, przeznaczonych do tego butelkach, pojemnikach lub woreczkach. Niezwykle ważne jest, aby były sterylne, szczelnie zamykane oraz pozbawione bisfenolu A (BPA). Upewnij się, że wybrane opakowanie posiada wszystkie certyfikaty i atesty, które pozwalają na przechowywanie w nich pokarmu dla dzieci. Informacje te znajdziesz na opakowaniu butelki i woreczków lub w instrukcji obsługi. Dzięki temu pokarm będzie miał zapewnione najlepsze warunki. Zminimalizujesz też ryzyko przenikania zapachów, potencjalnie niebezpiecznych substancji i zakażeń mikrobiologicznych. Jakie woreczki do przechowywania mleka matki wybrać? Sprawdź np.: 

• Lansinoh, woreczki do przechowywania pokarmu – są wytrzymałe, mocne i szczelne. Mają specjalne podwójne zamknięcie strunowe, które zapobiega wyciekaniu pokarmu. Znajduje się na nich specjalne miejsce, w którym możesz zapisać datę odciągnięcia i zamrożenia mleka. Możesz w nich zarówno mrozić, jak i rozmrażać mleko,  
• Avent, torebki do przechowywania pokarmu – są sterylne i szczelne. Nadają się do przechowywania pokarmu w lodówce i zamrażarce. Mają szeroki, mocny otwór, który ułatwia nalewanie do nich pokarmu, 
• Babyono woreczki do przechowywania pokarmu 180 m – to jednorazowe woreczki do przechowywania i mrożenia mleka kobiecego. Zapobiegają przenikaniu zapachów do mleka, mają też wyprofilowany lejek, który ułatwia przelewanie pokarmu do butelki. 

Jeśli planujesz przechowywać mleko w lodówce, możesz to robić w woreczkach lub zwykłych butelkach do karmienia.  Medela Butelka Ze Smoczkiem, 150 ml umożliwia przechowywanie i podawanie mleka z jednej butelki, nie ma więc potrzeby ich przelewania, co zmniejsza ryzyko ewentualnych strat pokarmu, np. w wyniku przypadkowego rozlania. Chcesz zabrać ze sobą odciągnięty pokarm np. na krótki spacer lub podróż samochodem? Wypróbuj Twistshake termos, pastelowy róż. 

Oczywiście niezbędne są również laktatory, którymi odciągniesz pokarm. Możesz wybrać laktatory ręczne lub automatyczne w zależności od tego, która opcja będzie dla Ciebie wygodniejsza. Babyono Laktator ręczny Anatomy Med medyczny sprawdzi się do codziennego użytku. Możesz korzystać z niego w niemal każdych warunkach. Jest wyposażony w butelkę o pojemności 150 ml oraz specjalny woreczek, w których możesz następnie przechowywać pokarm.  

Sprawdź też inne akcesoria dla dziecka, które pomogą Ci w karmieniu, pielęgnacji oraz zabawie z maluchem. 

Podsumowanie 

Prawidłowe przechowywanie odciągniętego mleka jest bardzo ważne, aby nie doszło do strat wartości zdrowotnych ani rozwoju patogennych drobnoustrojów. W naszym poradniku przedstawiliśmy najważniejsze zasady przechowywania odciągniętego mleka oraz propozycje akcesoriów, które pomogą Ci w odciąganiu i przechowywaniu pokarmu oraz karmieniu dziecka. 

Źródła:

1. Eglash A., Simon L., Human Milk Storage Information for Home Use for Full-Term Infants, Brestfeeding Medicine, 2017
2. Weker H., Barańska M., Żywienie niemowląt i małych dzieci, Instytut Matki i Dziecka, 2014
3. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Standardy Medyczne, 2021