Esomeprazol, Esomeprazolum - dawkowanie, działanie, ulotka, skutki uboczne

Wskazania do stosowania esomeprazolu

Wskazania do stosownia esomeprazolu obejmują leczeniue refluksu przełykowego, gdzie pomaga w gojeniu nadżerek oraz przeciwdziała ich powracaniu. Używa się go także w terapii przeciwko Helicobacter pylori, co wspomaga leczenie wrzodów dwunastnicy i zapobiega ich ponownemu pojawieniu się. Esomeprazol jest przydatny dla pacjentów regularnie przyjmujących leki przeciwzapalne, jak również dla osób z zespołem Zollingera-Ellisona. Ten lek pomaga także w zapobieganiu ponownym krwawieniom z wrzodów po intrawenoznym podaniu inhibitorów pompy protonowej.

Mechanizm działania esomeprazolu

Esomeprazol jest lekiem z grupy inhibitorów pompy protonowej, stanowiącym aktywną formę omeprazolu. Działa przez blokowanie enzymu odpowiedzialnego za produkcję kwasu w żołądku, co skutecznie zmniejsza jego ilość. Jako prolek, esomeprazol jest przekształcany z formy nieaktywnej w aktywną dopiero w kwaśnym środowisku komórek żołądkowych.

Dawkowanie esomeprazolu

• Esomeprazol przyjmuje się doustnie, popijając tabletkę wodą. Nie należy jej kruszyć ani rozgryzać. W razie trudności z połykaniem, tabletkę można rozpuścić w wodzie niegazowanej, ale nie w innym płynie, aby nie uszkodzić otoczki chroniącej lek przed sokiem żołądkowym.
• Roztwór z granulkami należy spożyć w ciągu 30 minut, a następnie popić dodatkową wodą. Nie wolno rozgryzać granulek. W przypadku konieczności podania leku przez sondę, granulki mieszamy z wodą niegazowaną.
• Dawkowanie  zależy od diagnozy, wieku, wagi i innych chorób. W leczeniu zapalenia przełyku stosuje się 40 mg dziennie. Taka sama dawka jest zalecana w terapii podtrzymującej, leczeniu objawowym refluksu, eradykacji H. pylori oraz dla osób na przewlekłej terapii NLPZ. Maksymalna dawka w zespole Zollingera-Ellisona to 160 mg na dobę.

Przeciwwskazania do stosowania esomeprazolu

Nie wolno stosować esomeprazolu u osób uczulonych na ten lek lub inne substancje z grupy benzoimidazolu.

Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowaniu esomperazolu

Skutki uboczne

Częste: biegunka, ból głowy, bóle brzucha, wzdęcia, wymioty, nudności, zaparcia.

Niezbyt częste: parestezje, zwiększona aktywność enzymów wątrobowych, bezsenność, zapalenie skóry, senność, wysypka, suchość błony śluzowej jamy ustnej, zawroty głowy, świąd, pokrzywka, obrzęki obwodowe, zawroty głowy pochodzenia błędnikowego, złamania kości biodrowej, kości nadgarstka lub kręgosłupa.

Rzadkie: leukopenia, łysienie, niewyraźne widzenie, pobudzenie, reakcje nadwrażliwości, skurcz oskrzeli, splątanie, trombocytopenia, kandydoza przewodu pokarmowego, zapalenie jamy ustnej, zapalenie wątroby, złe samopoczucie, nadwrażliwość na światło, nadmierne pocenie się, gorączka, depresja, zaburzenia smaku, bóle stawowo-mięśniowe, wstrząs, reakcja anafilaktyczna, w tym obrzęk alergiczny i obrzęk naczynioruchowy, hiponatremia.

Bardzo rzadkie: zespół lyella – toksyczna nekroliza naskórka, osłabienie siły mięśniowej, zespół Stevensa-Johnsona, śródmiąższowe zapalenie nerek, rumień wielopostaciowy, niewydolność wątroby, agranulocytoza, agresja, encefalopatia wątrobowa, pancytopenia, ginekomastia, omamy.

Wpływ na prowadzenie pojazdów

Esomeprazol zasadniczo nie wpływa na umiejętność prowadzenia pojazdów i obsługiwania urządzeń. Jeżeli jednak podczas stosowania wystąpią zawroty głowy czy problemy z widzeniem, nie należy nimi kierować. 

Wpływ na ciążę

Informacje o bezpieczeństwie stosowania esomeprazolu w ciąży są ograniczone, ale dostępne dane sugerują, że nie zwiększa on ryzyka wad rozwojowych. Kobiety w ciąży powinny stosować esomeprazol z ostrożnością (najlepiej po konsultacji z lekarzem).

Wpływ na laktację

Nie ma danych na temat przenikania esomeprazolu do mleka matki, dlatego zaleca się, by kobiety karmiące piersią nie używały tego leku.

Interakcje z lekami

• Esomeprazol może obniżyć poziom atazanawiru we krwi.
• W przypadku leczenia metotreksatem w dużych dawkach, może być konieczne tymczasowe odstawienie tego leku, aby uniknąć zwiększenia stężenia metotreksatu.
• Monitorowanie poziomu takrolimusu i funkcji nerek jest zalecane przy jednoczesnym stosowaniu z esomeprazolem.
• Leki przeciwgrzybicze takie jak itrakonazol i ketokonazol mogą mieć zmniejszoną skuteczność z powodu wpływu esomeprazolu na ich wchłanianie.
• U pacjentów przyjmujących warfarynę, kontrola współczynnika INR jest zalecana przy rozpoczynaniu lub kończeniu terapii.
• Inne leki, w tym cyzapryd, diazepam, fenytoina, klomipramina i worykonazol, mogą mieć zwiększone stężenie we krwi przy jednoczesnym stosowaniu z esomeprazolem, co może wymagać dostosowania dawek.
• Nie zaleca się wspólnego stosowaniaz klopidogrelem, ponieważ może to osłabić efekt farmakologiczny klopidogrelu.

Inne środki ostrożności

• Jeśli pojawią się niepokojące objawy, takie jak znaczna utrata masy ciała, powtarzające się wymioty z krwią, czarne stolce lub problemy z połykaniem, konieczna jest konsultacja lekarska, aby wykluczyć możliwość choroby nowotworowej. Esomeprazol może maskować objawy raka, opóźniając diagnozę.
• Osoby przyjmujące te lek dłużej niż rok powinny być regularnie monitorowane przez lekarza. Ci, którzy stosują lek okazjonalnie, muszą skonsultować się z lekarzem, jeżeli wystąpią zmiany w objawach. Używanie esomeprazolu może wpłynąć na poziom leku we krwi i interakcje z innymi lekami.
• W trakcie eradykacji Helicobacter pylori istnieje ryzyko interakcji z innymi lekami, zwłaszcza z klarytromycyną, silnym inhibitorem CYP3A4, który może wpływać na metabolizm leków, takich jak cyzapryd.
• Esomeprazol może zwiększyć ryzyko zakażeń pokarmowych, np. Salmonella czy Campylobacter.
• Uważność wymagana jest przy długotrwałym stosowaniu leku, może to bowiem wpłynąć na wchłanianie witaminy B12 oraz powodować niedobory magnezu, które objawiają się zmęczeniem, skurczami, zamroczeniem, zawrotami głowy i arytmią serca. W przypadku niedoboru magnezu zaleca się jego suplementację i rozważenie przerwania stosowania leku. 
• Długotrwałe przyjmowanie , szczególnie w dużych dawkach, może nieznacznie zwiększać ryzyko złamań kości, głównie u starszych osób lub tych z ryzykiem osteoporozy. W takim przypadku zalecane jest suplementowanie witaminy D i wapnia.
• Esomeprazol możezwiększać ryzyko skórnej postaci tocznia rumieniowatego, dlatego pacjenci z nowymi zmianami skórnymi powinni szybko zasięgnąć porady lekarza.
• Stosowanie tego leku może wpłynąć na wyniki badań diagnostycznych, szczególnie zwiększając poziom chromograniny A, co może zaburzać diagnostykę guzów neuroendokrynnych. Przed badaniem poziomu chromograniny A należy przerwać przyjmowanie leku na co najmniej 5 dni.