Memantyna
Wskazania do stosowania memantyny
Memantyna jest lekiem blokującym receptory NMDA, których zbyt intensywne stymulowanie może powodować symptomy choroby Alzheimera. Jest zatwierdzona do stosowania w terapii u osób dotkniętych umiarkowanymi lub ciężkimi formami tego schorzenia.
Mechanizm działania memantyny
Choroba Alzheimera to schorzenie neurodegeneracyjne, które zwykle prowadzi do problemów z pamięcią, ograniczenia zasobu słownictwa i upośledzenia funkcji poznawczych. Wyniki badań wskazują, że zbyt wysoki poziom kwasu glutaminowego w mózgu może negatywnie wpływać na pamięć i koncentrację u osób starszych. Memantyna działa jako antagonista receptora NMDA, a jej zadaniem jest zmniejszenie szkodliwego działania glutaminianu na komórki nerwowe. Działanie to przyczynia się do łagodzenia objawów chorób neurodegeneracyjnych, w tym choroby Alzheimera.
Dawkowanie memantyny
Dawkowanie memantyny zależy od różnych czynników, takich jak masa ciała, wiek i choroby towarzyszące. Lek ten powinien być zażywany codziennie o tej samej godzinie (można przyjmować w trakcie posiłku). Podczas rozpoczynania terapii memantyną, zaleca się stopniowe zwiększanie dawki, począwszy od 5 mg na dobę. Największa dozwolona dawka to 20 mg na dobę, która stanowi także dawkę podtrzymaniową. W ciągu pierwszych trzech miesięcy leczenia zaleca się monitorować stan pacjenta. Długość terapii podtrzymującej jest ustalana przez lekarza i zależy od efektywności leczenia oraz występowania działań niepożądanych. Jeśli pacjent ma problemy z nerkami, dawkowanie memantyny powinno być odpowiednio dostosowane. W takim przypadku, dobowa dawka często jest zmniejszana do 10 mg.
Przeciwwskazania do stosowania memantyny
Stosowanie memantyny jest przeciwwskazane u osób, które wykazują nadwrażliwość na ten lek.
Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowaniu memantyny
Skutki uboczne
Działania niepożądane związane ze stosowaniem memantyny podzielić można ze względu na częstość ich występowania:
- Częste: bóle i zawroty głowy, duszności, nadciśnienie tętnicze, senność, zaparcia, zaburzenia równowagi, zwiększona aktywność enzymów wątrobowych, nadwrażliwość na lek,
- Niezbyt częste: dezorientacja, omamy, splątanie, wymioty, zmęczenie, niewydolność serca, zakażenia grzybicze, zakrzepica żył głębokich, nieprawidłowy chód,
- Bardzo rzadkie: napady padaczkowe.
Wpływ na prowadzenie pojazdów
Memantyna może nieznacznie wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. Warto podkreślić, że pacjenci z chorobą Alzheimera powinni być świadomi, że w niektórych sytuacjach ich stan zdrowia może uniemożliwić im prowadzenie pojazdu.
Wpływ na ciążę
Ze względu na brak danych potwierdzających bezpieczeństwo użycia memantyny w czasie ciąży, nie zaleca się jej stosowania przez kobiety w ciąży.
Wpływ na laktację
Nie zaleca się przyjmowania memantyny podczas karmienia piersią. Ze względu na lipofilność cząsteczki leku, nie można wykluczyć, że przeniknie on do mleka matki.
Interakcje z lekami
- Memantyna może nasilać działanie leków takich jak: L-dopa, agoniści receptorów dopaminergicznych oraz leki antycholinergiczne. Z drugiej strony, barbiturany i neuroleptyki mogą działać słabiej. SUbstancja może również wpływać na działanie leków zmniejszających napięcie mięśni, takich jak dantrolen i baklofen, wymagając dostosowania dawek.
- Stosowanie w połączeniu z amantadyną jest niewskazane, gdyż może prowadzić do psychozy farmakotoksycznej. Substancje o podobnym działaniu, takie jak ketamina i dekstrometorfan, mogą prowadzić do podobnych skutków. W jednym z raportów odnotowano potencjalne ryzyko związane z równoczesnym stosowaniem memantyny i fenytoiny.
- Leki takie jak cymetydyna, ranitydyna, prokainamid, chinidyna, chinina oraz nikotyna, które są eliminowane z organizmu za pomocą tego samego układu transportu nerkowego co amantadyna, mogą wpływać na działanie memantyny, co może prowadzić do zwiększenia stężenia tych leków we krwi.
- Stosowanie memantyny wraz z hydrochlorotiazydem (HCT) lub produktami zawierającymi HCT może prowadzić do obniżenia poziomu HCT w surowicy.
Inne środki ostrożności
- Stosowanie leku w leczeniu choroby Alzheimera powinno być prowadzone z ostrożnością u pacjentów z historią epilepsji lub drgawek w wywiadzie.
- Osoby, które niedawno doznały zawału serca lub u których zdiagnozowano zastoinową niewydolność serca, powinny zachować szczególną ostrożność. W badaniach klinicznych dotyczących memantyny, pacjenci z powyższymi stanami kardiologicznymi zazwyczaj nie byli uwzględniani, dlatego bezpieczeństwo stosowania leku u takich osób nie jest do końca potwierdzone.
- Znane są przypadki wzmożenia niepożądanych reakcji na memantynę. Szczególnie ostrożni powinni być pacjenci, u których terapię współtworzą inne antagonizmy kwasu N-metylo-D-asparaginowego, takie jak: ketamina; amantadyna; dekstrometorfan.
- Zwiększenie efektów memantyny oraz częstotliwości działań niepożądanych może wystąpić w sytuacji, gdy poziom kwasowości moczu jest podwyższony, co prowadzi do spowolnienia eliminacji leku. Wysokie pH moczu może wynikać z przejścia na dietę wegetariańską lub z przyjmowania pewnych leków.
Portal ma charakter edukacyjny. Staramy się, aby treści były poprawne merytorycznie, jednak nie powinny zastępować porady lekarza lub farmaceuty, dietetyka, kosmetologa czy fizjoterapeuty odnoszącej się do indywidualnej sytuacji pacjenta. Redakcja i wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za skutki zastosowania się do zamieszczonych informacji. Prosimy, skonsultuj się ze specjalistą, zanim zdecydujesz o podjęciu danej terapii mającej wpływ na Twoje zdrowie.