Olanzapina
Wskazania do stosowania olanzapiny
Olanzapina jest zalecana w następujących przypadkach:
- Leczenie schizofrenii.
- Leczenie ciężkich i średnich epizodów manii.
- Zapobieganie nawrotom choroby dwubiegunowej.
Mechanizm działania olanzapiny
Olanzapina jest lekiem działającym przeciwko objawom psychotycznym, manii i stabilizującym nastrój. Oddziałuje na różne receptory:m.in. dopaminowe, serotoninowe, muskarynowe adrenergiczne i histaminowe H1. Oddziaływanie na receptory dopaminowe, głównie D2, redukuje halucynacje, urojenia i zdezorganizowane myśli. Działanie na receptory 5HT2A zmniejsza objawy negatywne, takie jak brak przyjemności czy motywacji.
Dawkowanie olanzapiny
Dawkowanie olanzapiny:
- Schizofrenia: 10 mg dziennie.
- Epizody manii: 10-15 mg dziennie.
- Zapobieganie nawrotom choroby dwubiegunowej: początekowa dawka wynosi 10 mg dziennie.
Dawkę można dostosować od 5 do 20 mg dziennie, ale nie częściej niż raz na dobę. Zalecany zakres dawkowania to 5-20 mg dziennie.
Przeciwwskazania do stosowania olanzapiny
- Nadwrażliwość na olanzapinę.
- Ryzyko wystąpienia jaskry z wąskim kątem przesączania.
Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowaniu olanzapiny
Skutki uboczne
- Bardzo częste: wzrost masy ciała, senność, hipotonia ortostatyczna, wzrost stężenia prolaktyny.
- Częste: akatyzja, astenia, neutropenia, leukopenia, wysypka, dyskineza, eozynofilia, zaparcia, hipertryglicyrydemia, zawroty głowy, bóle stawów, spadek libido, gorączka, parkinsonizm, zaburzenia erekcji, wzrost łaknienia, suchość w jamie ustnej, obrzęki kończyn, wzrost stężenia kwasu moczowego we krwi, zwiększenie stężenia glukozy, zwiększenie stężenia cholesterolu.
- Niezbyt częste: wzdęcia, zatrzymywanie moczu, nietrzymanie moczu, nadwrażliwość na światło, powiększenie piersi, krwawienia z nosa, dyskinezy, niepamięć, wzrost stężenia bilirubiny, dystonia, drgawki, dyzartria, ginekomastia, łysienie, nadwrażliwość, wydłużenie odstępu QT, zaostrzenie cukrzycy.
- Rzadkie: nagły zgon, małopłytkowość, objawy odstawienia, hipotermia, migotanie komór, tachykardia komorowa, priapizm, zespół odstawienny u noworodków, złośliwy zespół neuroleptyczny.
Wpływ na prowadzenie pojazdów
Brak badań na ten temat. Olanzapina może powodować senność i zawroty głowy.
Wpływ na ciążę
Brak pełnych badań dotyczących ciąży. Lek może wpływać na rozwój płodu. Należy go stosować wyłącznie wtedy, gdy korzyść dla matki jest większa niż ryzyko dla dziecka.
Wpływ na laktację
Olanzapina przechodzi do mleka matki. W trakcie leczenia tą substancją należy zaprzestać karmienia mlekiem.
Interakcje z lekami
- Metabolizm: Olanzapina jest przetwarzana przez CYP1A2. Substancje wpływające na ten izoenzym mogą zmieniać sposób jej działania.
- Indukcja CYP1A2: Palenie tytoniu i karbamazepina mogą przyspieszyć metabolizm olanzapiny, obniżając jej poziom w organizmie.Monitoruj stan pacjenta i dostosuj dawkę w razie potrzeby.
- Hamowanie CYP1A2: Fluwoksamina hamuje metabolizm olanzapiny, zwiększając jej stężenie. Jeśli pacjent bierze fluwoksaminę lub inny lek hamujący CYP1A2, jak np. cyprofloksacyna, należy rozważyć zmniejszenie dawki olanzapiny.
- Biodostępność: Węgiel aktywowany obniża wchłanianie olanzapiny; należy go zażywać 2 godziny przed lub po przyjęciu leku.
- Odstęp QTc: Wskazana jest ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu leków wydłużających odstęp QTc.
Inne leki:
- Olanzapina działa przeciwnie do leków działających na receptory dopaminy.
- Substancja nie wpływa na metabolizm innych leków, w tym trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, warfaryny, teofiliny czy diazepamu.
- Jednoczesne podawanie z litem, biperydenem czy walproinianem nie wymaga zmiany dawki.
- Olanzapiny nie należy podawać razem z lekami na chorobę Parkinsona.
Interakcja z alkoholem
Alkohol może wzmacniać działanie hamujące olanzapiny na układ nerwowy.
Inne środki ostrożności
- W trakcie leczenia olanzapiną konieczna jest stała ocena stanu pacjenta.
- Lek nie jest przeznaczony dla pacjentów z otępieniem ze względu na ryzyko wystąpieni działań niepożądanych.
- Osoby starsze, niedożywione i przyjmujące benzodiazepiny są bardziej narażone na powikłania.
- Lek nie jest zalecany przy psychozach w chorobie Parkinsona.
- Istnieje ryzyko ZZN (Złośliwego Zespołu Neuroleptycznego). W przypadku objawów, takich jak wysoka gorączka czy sztywność mięśni, wskazane jest przerwanie leczenia.
- Środek może wpływać na poziom cukru i tłuszczy we krwi. Wskazane są regularne badania w tym zakresie.
- Lek może działać antycholinergicznie, co jest niekorzystne dla pacjentów z przerostem prostaty czy niedrożnością jelit.
- Olanzapina może wpływać na funkcjonowanie wątroby. Pacjenci z chorobami tego narządu powinni pozostawać pod szczególnym nadzorem.
- U starszych pacjentów możliwe jest wystąpienie hipotonii ortostatycznej.
- Istnieje ryzyko nagłej śmierci sercowej.
- Leku nie należy stosować u dzieci i młodzieży.
Portal ma charakter edukacyjny. Staramy się, aby treści były poprawne merytorycznie, jednak nie powinny zastępować porady lekarza lub farmaceuty, dietetyka, kosmetologa czy fizjoterapeuty odnoszącej się do indywidualnej sytuacji pacjenta. Redakcja i wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za skutki zastosowania się do zamieszczonych informacji. Prosimy, skonsultuj się ze specjalistą, zanim zdecydujesz o podjęciu danej terapii mającej wpływ na Twoje zdrowie.