Spironolakton
Wskazania do stosowania spironolaktonu
Spironolakton jest stosowany w leczeniu następujących stanów:
- Przewlekła niewydolność serca z obrzękami,
- Zaawansowana niewydolność serca klasy NYHA III-IV,
- Marskość wątroby z nagromadzeniem płynów i obrzękami,
- Wodobrzusze wynikające z nowotworów,
- Zespół nerczycowy oraz w diagnostyce i terapii pierwotnego hiperaldosteronizmu, czyli zespołu Conna.
Stosuje się go również jako terapię wspomagającą przy leczeniu nadciśnienia tętniczego, które trudno jest kontrolować standardowymi metodami.
Mechanizm działania spironolaktonu
Spironolakton blokuje działanie aldosteronu poprzez łączenie się z jego receptorami w nerkach. Skutkuje to zwiększonym wydalaniem wody i sodu oraz ogranicza utratę potasu i magnezu. Lek ten również wpływa na zmniejszenie produkcji aldosteronu w nadnerczach u osób z zespołem Conna. Metabolity spironolaktonu, takie jak kanrenon, również wykazują aktywność terapeutyczną.
Dawkowanie spironolaktonu
Spironolakton przyjmuje się doustnie z jedzeniem. Dawka zależy od diagnozy, zwykle waha się od 25 mg do 400 mg dziennie. Efekt moczopędny pojawia się po 2-3 dniach od rozpoczęcia i utrzymuje przez 2-3 dni po zakończeniu kuracji.
Przeciwwskazania do stosowania spironolaktonu
Nie stosuje się spironolaktonu przy:
- Nadwrażliwości na lek,
- Ostrej niewydolności nerek,
- Ciężkich zaburzeniach nerek,
- Anurii,
- Chorobie Addisona,
- Wysokim poziomie potasu,
- Niskim poziomie sodu.
Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowaniu spironolaktonu
Skutki uboczne
Bardzo częste: ginekomastia, zmniejszenie libido.
Częste: hiperkaliemia, nudności, wymioty.
Niezbyt częste: ból głowy, senność, splątanie, zaburzenia czynności żołądka i jelit, złe samopoczucie.
Rzadkie: hiponatremia, nadwrażliwość, odwodnienie, wrzody żołądka i jelit.
Bardzo rzadkie: hirsutyzm, leukopenia, łysienie, małopłytkowość, osteomalacja, trombocytopenia, zmiana głosu, zaburzenia czynności nerek.
Wpływ na prowadzenie pojazdów
Spironolakton może wywoływać zawroty głowy i senność, co wpływa na prowadzenie pojazdów i obsługę maszyn. Zaleca się ostrożność.
Wpływ na ciążę
Podczas ciąży, lek może przechodzić przez łożysko i wpływać na przepływ krwi w łożysku, co jest przeciwwskazane. Nie stosuje się go rutynowo w leczeniu obrzęków ciążowych.
Wpływ na laktację
Metabolity spironolaktonu znajdują się w mleku matki i mogą wpływać na rozwój płciowy płodów męskich. Zaleca się ostrożność podczas laktacji.
Interakcje z lekami
- Spironolakton może powodować wzrost stężenia potasu we krwi przy jednoczesnym stosowaniu leków z grupy ARB (np. azylsartan) i ACEI (np. benazepryl), co zwiększa ryzyko hiperkaliemii.
- Przyjmowanie wraz z lekami na obniżenie ciśnienia, takimi jak atenolol czy karwedilol, może nasilać efekt hipotensyjny i ryzyko hiperkaliemii.
- Leki diuretyczne, jak furosemid, mogą wzmacniać działanie moczopędne.
- Substancje, jak węglan litu, mogą zwiększać ryzyko działań neurotoksycznych i kardiotoksycznych.
- Stosowanie NLPZ (np. ibuprofen) może osłabiać hipotensyjne działanie spironolaktonu. Alkohol oraz leki jak alprazolam czy tizanidyna mogą potęgować obniżenie ciśnienia krwi.
Interakcja z alkoholem
Alkohol może nasilać ryzyko niskiego ciśnienia krwi przy wstawaniu, dlatego nie zaleca się spożywania go w trakcie terapii spironolaktonem.
Inne środki ostrożności
- Ostrożność w trakcie terapii jest wskazana u seniorów, przy długotrwałym stosowaniu, a także u osób z niewydolnością nerek czy wątroby.
- Należy monitorować elektrolity i kreatyninę, unikać nadmiaru potasu w diecie i być świadomym ryzyka hiperkaliemii, która może prowadzić do osłabienia, skurczów mięśni lub zmian EKG.
- W przypadku chorób wątroby istnieje ryzyko śpiączki wątrobowej.
- Przyjmowanie leku w czasie posiłków poprawia jego absorpcję i zmniejsza podrażnienie żołądka.
- Spożywanie pokarmów bogatych w potas podczas leczenia spironolaktonem może zwiększać ryzyko hiperkaliemii, prowadząc do problemów z sercem i osłabienia mięśni.
Portal ma charakter edukacyjny. Staramy się, aby treści były poprawne merytorycznie, jednak nie powinny zastępować porady lekarza lub farmaceuty, dietetyka, kosmetologa czy fizjoterapeuty odnoszącej się do indywidualnej sytuacji pacjenta. Redakcja i wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za skutki zastosowania się do zamieszczonych informacji. Prosimy, skonsultuj się ze specjalistą, zanim zdecydujesz o podjęciu danej terapii mającej wpływ na Twoje zdrowie.