Trądzik aktywny – przyczyny, leczenie i domowe sposoby. Jak wygląda aktywny trądzik?

Pod ogólnym terminem, którym jest trądzik, kryje się wiele różnych postaci schorzenia. Do najdotkliwszych należy trądzik aktywny. W wielu przypadkach wymaga specjalistycznego leczenia dermatologicznego, podczas którego zmiany wyciszane są za pomocą środków do stosowania miejscowego. Poznaj przyczyny powstawania aktywnej formy trądziku. 

Trądzik aktywny – co to? 

Trądzik jest jedną z najczęściej diagnozowanych chorób dermatologicznych. Pierwsze objawy schorzenia pojawiają się zazwyczaj w okresie dojrzewania, za co odpowiada nastoletnia burza hormonów. Taką postać dermatozy nazywamy trądzikiem młodzieńczym, jednak do gabinetów lekarskich zgłaszają się również osoby starsze, u których diagnozuje się tzw. trądzik u dorosłych, między innymi trądzik hormonalny. W trakcie rozwoju choroby z łatwością można dostrzec różne fazy. Zmiany na ogół zaczynają się od pozornie niegroźnych zaskórników i drobnych wyprysków. Po pewnym czasie może dojść do zaostrzenia objawów, a trądzik przechodzi w stadium aktywne.  

Co to jest trądzik aktywny? 

• Trądzik może manifestować się w formie aktywnej lub nieaktywnej, głównie na obszarach zawierających dużą ilość gruczołów łojowych – twarzy, szyi, plecach, klatce piersiowej oraz ramionach. 
• W przypadku postaci aktywnej obserwuje się obecność aktywnych zmian skórnych o zróżnicowanym nasileniu. 
• Może przebiegać łagodnie, a także z bolesnymi zmianami ropnymi. 
• Nieleczony lub nieprawidłowo leczony trądzik aktywny jest w stanie prowadzić do trwałych uszkodzeń skóry, jak blizny, bliznowce czy przebarwienia.  

Jak wygląda aktywny trądzik? 

Trądzik aktywny to nic innego, jak wszelkiego rodzaju wykwity, krosty, cysty oraz twarde guzki, nierzadko wypełnione ropną treścią znajdujące się na powierzchni skóry.  

• Charakterystycznym objawem dla trądziku aktywnego są zaczerwienienie, tkliwość oraz stan zapalny powodujący ból podczas dotykania zmiany i obszaru wokół wyprysku.  
• Krosty mogą występować pojedynczo lub tworzyć większe skupiska, co dodatkowo wpływa na komfort, samopoczucie, ale również kwestie wizualne.  

Aktywny trądzik – przyczyny 

Aktywny trądzik to jedno ze stadiów dermatozy, powstającej w wyniku procesu, którego podłożem jest zazwyczaj wzmożona aktywność gruczołów łojowych produkujących sebum. Zwiększona ilość wydzieliny oraz nadmierne rogowacenie ujść mieszków włosowych prowadzi do zatkania aparatu włosowo-łojowego, a w konsekwencji do powstawania tzw. zaskórników, czyli niezapalnych zmian trądzikowych. W zablokowanych kanalikach zaczynają namnażać się bakterie z gatunku Propionibacterium acnes, co skutkuje zaostrzeniem zmian, rozwinięciem się stanu zapalnego. Sprawia, że wykwity zamieniają się w trądzik aktywny. 

Wśród przyczyn trądziku aktywnego wymienia się ponadto: 

• Uwarunkowania genetyczne, 
• Zaburzenia w gospodarce hormonalnej, 
• Niewłaściwą dietę, 
• Przewlekły stres, 
• Przyjmowanie niektórych leków, 
• Nieodpowiednią pielęgnację. 

Jest jeszcze jeden, istotny czynnik determinujący możliwość przejścia zmian trądzikowych w fazę aktywną, a mianowicie – nawyk dotykania twarzy, a także próby samodzielnego wyciskania zaskórników i niewielkich krost. Drapanie i częste manipulowanie przy skórze może skutkować podrażnieniami, stymulacją gruczołów łojowych do zwiększonej produkcji sebum, a także przenoszeniem bakterii z obszarów zmienionych chorobowo na zdrowe fragmenty ciała. W rezultacie dochodzi do nadkażenia, nasilenia stanu zapalnego oraz pojawiania się nowych wykwitów. 

Aktywny trądzik – leczenie 

Aby skutecznie pozbyć się aktywnych zmian trądzikowych, z reguły potrzebne jest specjalistyczne leczenie dermatologiczne mające na celu wyciszenie stanu zapalnego, a także dogłębną odbudowę i regenerację naskórka. W zależności od nasilenia trądziku terapia może obejmować preparaty miejscowe oraz antybiotykoterapię: 

• Preparaty miejscowe, takie jak kremy, żele, czy maści na trądzik zawierają składniki aktywne pomagające zwalczać bakterie, redukować stan zapalny i regulować produkcję sebum. Są to między innymi retinoidy, nadtlenek benzoilu, kwas salicylowy, 
• W przypadku cięższych postaci trądziku aktywnego lekarz może zalecić leki doustne, takie jak antybiotyki lub leki przeciwzapalne o działaniu przeciwłojotokowym, przeciwbakteryjnym oraz keratolitycznym (rozpuszczającym zrogowaciałą warstwę naskórka). Do stosowanych leków należą: tetracykliny, erytromycyna, izotretinoina, czy doksycyklina. 

Aktywny trądzik – domowe sposoby 

Niezastąpionym wsparciem farmakoterapii są domowe sposoby na aktywny trądzik, a w szczególności systematyczna i zrównoważona pielęgnacja skóry trądzikowej.  

• W tej fazie dermatozy żelazną zasadę rutyny pielęgnacyjnej stanowi oczyszczanie skóry oraz nawilżanie i regeneracja podrażnionego naskórka za pomocą łagodnych środków myjących.  
• Istotne jest ponadto unikanie silnych detergentów i agresywnych peelingów mechanicznych zawierających drobinki ścierające.  
• W formulacjach kosmetycznych warto szukać składników aktywnych o właściwościach delikatnie złuszczających, regulujących działanie gruczołów łojowych, oczyszczających pory skóry i poprawiających jej nawilżenie. 

Przykładowe preparaty, które możesz sprawdzić: 

• Glamid, żel na trądzik z niacynamidem, kwasem glikolowym i kwasem salicylowym, 
• Tołpa Estetic Trądzik, krem korygujący niedoskonałości na dzień, który eliminuje uporczywe zmiany, zwęża rozszerzone pory, ogranicza wydzielanie sebum i głęboko nawilża, 
• Snailmed maść ze śluzem ślimaka i totarolem na trądzik oraz przebarwienia wzbogacony o kwas hialuronowy oraz totarol, który jest silnym przeciwutleniaczem neutralizującym szkodliwe działanie wolnych rodników, 
• Eucerin DermoPure serum o potrójnym działaniu z Thiamidolem do skóry ze skłonnością do trądziku o lekkiej, nietłustej konsystencji i składzie zawierającym między innymi pantenol, ekstrakt z korzenia lukrecji i kwas salicylowy, 
• Sylveco Feedskin Acne Remover Serum na trądzik w formie lekkiej emulsji z zawartością niacynamidu, kwasu szikimowego, azeloglicyny i kwasu hialuronowego, 
• Bioliq Dermo serum punktowe na trądzik o właściwościach antybakteryjnych i łagodzących do stosowania bezpośrednio na zmiany skórne. 

Oprócz uważnej pielęgnacji pozytywny wpływ na stan skóry i wyciszenie aktywnego trądziku mają zmiany w diecie, redukcja stresu oraz unikanie czynników mogących zaostrzać przebieg choroby, takich jak palenie papierosów, czy spożywanie wysokotłuszczowych pokarmów. 

Podsumowanie 

Leczenie aktywnego trądziku wymaga cierpliwości i regularności, a poprawa może być stopniowa i czasochłonna. Niemniej warto podjąć odpowiednie kroki w celu eliminacji dermatozy. Nieleczony trądzik aktywny może prowadzić do trwałych uszkodzeń skóry, takich jak blizny potrądzikowe, których usunięcie bywa trudniejsze i kosztowniejsze, niż wyeliminowanie  samego trądziku. 

Źródła:

1. K. Janda, M. Chwiłkowska, Trądzik pospolity - etiologia, klasyfikacja, leczenie, https://www.researchgate.net/publication/341644873_TRADZIK_POSPOLITY_-_ETIOLOGIA_KLASYFIKACJA_LECZENIE [dostęp 10.04.2024 r.]
2. A. Kaszuba, K. Kisiel, S. Uczniak, Izotretinoina doustna w leczeniu różnych odmian klinicznych trądziku pospolitego, https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/view/10138 [dostęp 10.04.2024 r.]
3. D. Oleksyn, Trądzik jego istota przebieg i leczenie, [dostęp 10.04.2024 r.]