Trądzik u dorosłych — jakie są przyczyny i jak go leczyć?

Trądzik należy do grupy chorób dermatologicznych. Towarzyszy mu powstawanie zaskórników oraz pryszczy. Mają one często charakter zapalny, co wiąże się z zaczerwienieniem miejsc wykwitów. Dolegliwość dotyka również osoby w dojrzałym wieku, zatem wypryski na twarzy po 40. roku życia nie są czymś nadzwyczajnym. Trądzik u dorosłych, podobnie jak u młodzieży, negatywnie wpływa na samoocenę oraz pewność siebie. Pacjenci cierpiący na tę chorobę często mają obawy o zmniejszenie szans na znalezienie partnera lub pracy. Co powoduje trądzik u dorosłych? Jak wyleczyć ten problem? Wyjaśniamy!

Przyczyny trądziku u dorosłych

Trądzik wieku dorosłego może mieć różne podłoże, dlatego kluczową kwestią jest właściwa diagnoza lekarska. Do powstawania trądziku u dorosłych przyczyniają się, m.in.:

• Zmiany hormonalne,
• Predyspozycje genetyczne,
• Stres,
• Nieodpowiednia dieta,
• Spożywanie alkoholu,
• Palenie wyrobów tytoniowych,
• Zbyt mała ilość snu,
• Niewłaściwa pielęgnacja twarzy.

W sytuacji stresowej za sprawą kortyzolu dochodzi do zwiększenia aktywności gruczołów łojowych oraz produkcji sebum. Wówczas pory zaczynają się zatykać, co stanowi znakomitą pożywkę dla bakterii — namnażają się nawet w głębszych warstwach skóry. To z kolei pozwala na powstawanie miejscowego stanu zapalnego. 

Inną przyczyną trądziku na twarzy u dorosłych jest nieodpowiednia pielęgnacja skóry trądzikowej. Powstawanie wyprysków może być skutkiem zaniedbywania etapu oczyszczania cery lub niedokładnego demakijażu twarzy, co wiąże się z pozostawaniem resztek pudru czy tuszu do rzęs. Co więcej, warto zaznaczyć, że stosowanie kosmetyków o ciężkiej formule do codziennej pielęgnacji i makijażu może prowadzić do zablokowania ujścia gruczołów łojowych. 

Leczenie trądziku u dorosłych

Trądzik u dorosłych wymaga odpowiedniego leczenia, dostosowanego do rodzaju schorzenia. Gdy zauważysz u siebie charakterystyczne zmiany skórne w postaci wyprysków lub delikatnych krostek, warto sięgnąć po dedykowaną maść na trądzik, np. z dodatkiem cynku. Warto jednak pamiętać, że nie działa ona na głęboką postać tej choroby. Zatem jeśli cierpisz na trądzik w dojrzałym wieku, jak najszybciej udaj się na konsultację do dermatologa. Lekarz dobierze właściwą metodę leczenia, przepisując środki na receptę, np. antybiotyki lub retinoidy, które należą do pochodnych witaminy A. 

Retinoidy odpowiadają za zmniejszenie zmian zapalnych oraz redukcję produkcji łoju. Dodatkowo wspierają oczyszczanie skóry i złuszczają martwy naskórek. Stosując retinoidy, należy pamiętać o równoległym stosowaniu antykoncepcji, ponieważ wykazują działanie teratogenne, czyli mogące powodować uszkodzenie płodu. 

Przy widocznej poprawie stanu skóry kurację doustną uzupełnia się, a finalnie zastępuje leczeniem miejscowym. Zaleca się wówczas aplikację specjalnych preparatów do smarowania z antybiotykiem lub nadtlenkiem benzoilu, dzięki czemu ogranicza się proces namnażania szkodliwych drobnoustrojów, odpowiadających za zmiany zapalne. W przypadku trądziku różowatego kluczowe znaczenie ma właściwa pielęgnacja, ukierunkowana na nawilżenie skóry oraz zmniejszenie rozszerzonych naczynek. W tym celu można używać dedykowanych kosmetyków na trądzik różowaty, o delikatnej formule. 

W leczeniu trądziku po 40. roku życia mogą pomóc niektóre zabiegi przeprowadzane w salonach kosmetologicznych. Najpopularniejszymi metodami są:

• IPL – zintensyfikowane źródło światła,
• Peelingi chemiczne — to polecany rodzaj peelingu twarzy przy skórze trądzikowej. Najczęściej stosuje się kwasy, które skutecznie złuszczają naskórek np.: glikolowy, azelainowy, migdałowy i salicylowy,
• Peeling kawitacyjny — wykorzystywanie fal ultradźwiękowych w celu oczyszczenia skóry i usunięcia martwych komórek naskórka,
• Laseroterapia – wspiera proces złuszczania naskórka, a także działa antybakteryjnie oraz minimalizuje ilość produkowanego łojotoku,
• Krioterapia – stosuje się ją w leczeniu blizn potrądzikowych.

Właściwy sposób postępowania powinien być dostosowany do Twoich indywidualnych potrzeb przez kosmetologa lub lekarza – dermatologa. W niektórych przypadkach konieczne może być wykonanie serii wybranych zabiegów. 

Trądzik u dorosłych — jakie badania należy wykonać?

Przed wdrożeniem odpowiedniej metody leczenia trądziku u dorosłych wywołanego zmianami hormonalnymi zaleca się zbadanie poziomów hormonów płciowych, tarczycy, nadnerczy i przysadki mózgowej. Najlepiej, aby zostały zarekomendowane przez lekarza prowadzącego, który na podstawie otrzymanych wyników może poprowadzić dalszy etap leczenia choroby. Do hormonów, których poziom należy sprawdzić w przypadku trądziku hormonalnego, zalicza się, m.in.:

• SHBG (białko wiążące hormony płciowe),
• Wolny testosteron,
• FT4 — tyroksynę,
• TSH — tyreotropinę,
• Prolaktynę,
• LH — lutropinę,
• FSH — folikulotropinę,
• Insulinę,
• Androstendion.

Źródła: 

1. Wilusz-Ludwiczak, M. Kuchciak-Brancewicz, A. Czyż, A. Lesiak, Trądzik chorobą zapalną, a nie bakteryjną, https://journals.viamedica.pl/forum_dermatologicum/article/download/FD.2019.0008/49165, [dostęp: 23.10.2022]
2. Janda, M. Chwiłkowska, Trądzik pospolity – etiologia, klasyfikacja, leczenie, ANNALES ACADEMIAE MEDICAE STETINENSIS ROCZNIKI POMORSKIEJ AKADEMII MEDYCZNEJ W SZCZECINIE, 2014, 60, 2, 13–18, https://ojs.pum.edu.pl/pomjlifesci/article/viewFile/24/22, [dostęp 23.10.2022]
3. Osowski, Znaczenie diety w terapii trądziku pospolitego, http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/12/ke2019.6-5.pdf, [dostęp: 23.10.2022] 
4. M. Biegaj, Trądzik pospolity i jego leczenie, „Kosmetologia Estetyczna”, 2017, t. 2, nr 6, s. 155-158, http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/01/ke2017.2-6.pdf, [dostęp: 23.10.2022]