Alendronian sodu
Wskazania do stosowania alendronianu sodu
Alendronian sodu jest zalecany przede wszystkim w leczeniu osteoporozy u kobiet po menopauzie, w celu obniżenie ryzyka złamań kręgosłupa i kości biodrowej. Stosuje się go również w celu zapobiegania osteoporozie spowodowanej przez długotrwałe używanie glikokortykosteroidów u kobiet nieotrzymujących terapii estrogenowej. Ponadto, alendronian jest stosowany w terapii osteoporozy u mężczyzn, aby zredukować ryzyko złamań.
Mechanizm działania alendronianu sodu
Alendronian sodu, będący częścią grupy bisfosfonianów, działa poprzez hamowanie resorpcji kości przez osteoklasty, nie wpływając bezpośrednio na tworzenie się kości. Lek ten łączy się z hydroksyapatytem w kościach, efektywnie blokując rozkład tkanki kostnej przez osteoklasty. To działanie prowadzi do zmniejszenia utraty kości, co obserwuje się przez spadek poziomu wapnia, dezoksypirydynoliny i usieciowanych N-telopeptydów kolagenu typu I w moczu. W rezultacie, alendronian sodu przyczynia się do wzrostu masy kostnej u pacjentów.
Dawkowanie alendronianu sodu
Alendronian sodu jest dostępny w postaci tabletek o dwóch stężeniach: 10 mg i 70 mg. Lekarz, biorąc pod uwagę stopień zaawansowania osteoporozy oraz kondycję kości pacjenta, dobiera odpowiednią dawkę. Wybór dawki zależy również od innych czynników, takich jak wiek, masa ciała oraz obecność innych schorzeń, w tym problemów z nerkami czy wątrobą.
- Dawkowanie 10 mg alendronianu sodu polega na codziennym przyjmowaniu jednej tabletki.
- Dawka 70 mg jest zwykle stosowana w leczeniu osteoporozy u kobiet po menopauzie, gdzie pacjentka przyjmuje jedną tabletkę raz w tygodniu.
Ważne jest, aby pacjent zażywał lek rano, bezpośrednio po wstaniu, popijając pełną szklanką przegotowanej wody. Tabletki nie powinny być rozgryzane, aby uniknąć ryzyka podrażnienia błony śluzowej jamy ustnej i gardła. Po zażyciu leku zaleca się pozostanie w pozycji stojącej lub siedzącej przez co najmniej 30 minut. Alendronian sodu nie jest przeznaczony dla osób poniżej 18 roku życia oraz dla pacjentów z niewydolnością nerek, gdy klirens kreatyniny jest mniejszy niż 35 ml/min.
Przeciwwskazania do stosowania alendronianu sodu
Alendronian sodu jest przeciwwskazany u osób uczulonych na ten lek lub inne bisfosfoniany. Nie powinny go również stosować osoby z problemami przełykowymi, takimi jak zwężenia, owrzodzenia lub skurcze wpustu żołądka, które mogą opóźniać opróżnianie żołądka. Pacjenci z niedoborem wapnia (hipokalcemią) oraz ci, którzy nie są w stanie pozostać w pozycji stojącej lub siedzącej przez 30 minut, również nie powinni stosować tego leku. Dodatkowo, alendronian sodu jest przeciwwskazany u osób z niewydolnością nerek.
Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowaniu alendronianu sodu
Skutki uboczne
Bardzo częste: Bóle mięśniowo-szkieletowe.
Częste: ból głowy, odbijanie się ze zwracaniem treści pokarmowej, łysienie, niestrawność, zaparcia, zawroty głowy, ból brzucha, obrzęki obwodowe, obrzęk stawów, osłabienie, świąd, Zaburzenia połykania, gazy, wzdęcia, owrzodzenie przełyku.
Niezbyt częste: bóle mięśniowe, nudności, rumień, wymioty, wysypka, zaburzenia smaku, zapalenie błony śluzowej żołądka, smoliste stolce, zapalenie przełyku, gorączka, złe samopoczucie, zapalenie twardówki.
Rzadkie: obrzęk naczynioruchowy, owrzodzenie jamy ustnej, pokrzywka, reakcje nadwrażliwości, krwawienia z przewodu pokarmowego, ciężkie reakcje skórne, perforacja przewodu pokarmowego, złamania z przeciążenia, wysypka po ekspozycji skóry na słońce, wrzody przełyku, martwica kości, zwężenie przełyku.
Wpływ na prowadzenie pojazdów
Możliwe działania niepożądane tego leku mogą wpływać na koncentrację, dlatego pacjenci powinni być monitorowani przez lekarza pod kątem indywidualnej reakcji na lek.
Wpływ na ciążę
Stosowanie alendronianu sodu w ciąży nie jest zalecane, ze względu na brak wystarczających danych naukowych dotyczących jego bezpieczeństwa. Badania na zwierzętach wykazały negatywny wpływ na proces rozmnażania, w tym zaburzenia porodowe związane z niskim poziomem wapnia.
Wpływ na laktację
Nie jest ustalone, czy alendronian sodu przenika do mleka matki. W związku z tym, nie można wykluczyć ryzyka dla niemowląt, dlatego nie zaleca się stosowania tego leku podczas karmienia piersią.
Interakcje z lekami
Alendronian sodu może wchodzić w interakcje z innymi substancjami czynnymi, co może prowadzić do różnych efektów ubocznych.
- Interakcje z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ): Leki takie jak Aceklofenak, Acemetacyna, Celekoksyb, Deksibuprofen, Deksketoprofen, Etorykoksyb, Ibuprofen, Indometacyna, Ketoprofen, Kwas acetylosalicylowy, Kwas mefenamowy, Kwas salicylowy, Lornoksykam, Mesalazyna, Metamizol, Nabumeton, Naproksen, Nimesulid, Piroksykam, Salicylamid, Diklofenak mogą zwiększać ryzyko owrzodzeń przewodu pokarmowego, w tym żołądka i dwunastnicy, oraz nasilać stany zapalne.
- Interakcje z innymi bisfosfonianami: Jednoczesne stosowanie alendronianu sodu z innymi bisfosfonianami, takimi jak Kwas ibandronowy, Kwas pamidronowy, Kwas zoledronowy, może znacząco obniżyć stężenie wapnia we krwi, co może prowadzić do ciągłego zmęczenia, niepokoju, drętwienia i mrowienia w okolicy ust, skurczów mięśni kończyn, a nawet nieregularnego bicia serca i zaburzeń funkcji nerek.
- Interakcje z aminoglikozydami i diuretykami pętlowymi: Leki takie jak Amikacyna, Furosemid, Gentamycyna, Streptomycyna, Tobramycyna, Torasemid mogą zwiększać ryzyko poważnych zmian w kościach szczęki i żuchwy.
- Interakcje z przeciwciałami monoklonalnymi i innymi lekami przeciwnowotworowymi: Stosowanie alendronianu sodu z lekami takimi jak Bewacyzumab, Denozumab, Sunitynib może prowadzić do spadku wchłaniania alendronianu z przewodu pokarmowego, co zmniejsza jego działanie.
- Interakcje z inhibitorami konwertazy angiotensyny (ACEI): Leki takie jak chinapryl mogą wpływać na wchłanianie alendronianu, zmniejszając jego skuteczność.
Interakcja z alkoholem
W trakcie leczenia alendronianem sodu pacjentom zaleca się całkowite unikanie alkoholu.
Inne środki ostrożności
- Podczas stosowania alendronianu sodu, pacjenci powinni być czujni na objawy takie jak trudności w połykaniu, ból przy połykaniu, ból za mostkiem, czy nasilająca się zgaga i niezwłocznie konsultować się z lekarzem, gdyż może to wymagać przerwania terapii.
- Osoby z zdiagnozowanym przełykiem Barretta lub aktywnymi chorobami górnego odcinka przewodu pokarmowego powinny rozważyć stosowanie alendronianu po ocenie korzyści i ryzyka. Choroby takie jak wrzody żołądka czy krwawienia z przewodu pokarmowego mogą uniemożliwić bezpieczne rozpoczęcie terapii tym lekiem. Pacjenci, którzy przeszli operacje w obrębie górnego odcinka przewodu pokarmowego (z wyjątkiem plastyki odźwiernika), również wymagają oceny lekarskiej przed rozpoczęciem leczenia.
- Nieprawidłowe stosowanie alendronianu może prowadzić do poważnych chorób wrzodowych żołądka lub dwunastnicy.
- Pacjenci z zaawansowaną niewydolnością nerek (klirens kreatyniny < 35 ml/min) nie powinni stosować tego leku.
- Przed rozpoczęciem terapii alendronianem zaleca się skorygowanie niedoborów wapnia i witaminy D oraz leczenie niedoczynności przytarczyc.
- U osób przyjmujących glikokortykosteroidy, które mogą doświadczać obniżenia poziomu wapnia i fosforanów w surowicy, ważne jest zapewnienie odpowiedniej podaży tych składników oraz witaminy D.
- Pacjenci z nowotworami, poddawani chemioterapii lub radioterapii, powinni przejść przegląd stomatologiczny przed rozpoczęciem leczenia bisfosfonianami. Palenie tytoniu i terapia kortykosteroidami mogą pogarszać stan zębów. Należy unikać inwazyjnych zabiegów stomatologicznych u pacjentów leczonych bisfosfonianami, aby zapobiec ryzyku martwicy kości żuchwy.
- U kobiet z osteoporozą po menopauzie, równoczesne stosowanie hormonalnej terapii zastępczej i alendronianu zwiększa masę kostną i zmniejsza obrót metaboliczny kości.
- Alendronian sodu może wpływać na metabolizm wapnia. Z tego powodu zaleca się przerwanie jego stosowania przed badaniami czynnościowymi przytarczyc i pomiaru poziomu wapnia w surowicy.
- Leki neutralizujące sok żołądkowy należy przyjmować co najmniej 30 minut po zażyciu alendronianu, aby uniknąć problemów z wchłanianiem.
Portal ma charakter edukacyjny. Staramy się, aby treści były poprawne merytorycznie, jednak nie powinny zastępować porady lekarza lub farmaceuty, dietetyka, kosmetologa czy fizjoterapeuty odnoszącej się do indywidualnej sytuacji pacjenta. Redakcja i wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za skutki zastosowania się do zamieszczonych informacji. Prosimy, skonsultuj się ze specjalistą, zanim zdecydujesz o podjęciu danej terapii mającej wpływ na Twoje zdrowie.