Lewofloksacyna, Levofloxacinum - dawkowanie, działanie, ulotka, skutki uboczne

Wskazania do stosowania lewofloksacyny

Lewofloksacyna to chemioterapeutyk z grupy fluorochinolonów. Stosuje się ją w następujących przypadkach:

• Zakażenia bakteryjne na powierzchni oka (krople okulistyczne).
• Ostre zapalenie bakteryjne zatok.
• Niepowikłane zapalenie pęcherza moczowego.
• Ostre zapalenie nerek i inne zakażenia układu moczowego.
• Bakteryjne zapalenie gruczołu krokowego.
• Agresywne przebiegi przewlekłej choroby płuc.
• Nasilenie przewlekłego zapalenia oskrzeli.
• Zaawansowane zakażenia skóry i tkanek.
• Pozaszpitalne zapalenie płuc.
• Profilaktyka i leczenie wąglika płucnego.
• Lewofloksacyna doustna może być kontynuacją terapii dożylnego leczenia.

W postaci do nebulizacji stosuje się ją w przypadku zakażeń płuc u chorych na mukowiscydozę, spowodowanych przez bakterię Pseudomonas aeruginosa.

Mechanizm działania lewofloksacyny

Lewofloksacyna należy do grupy fluorochinolonów, działa przeciwbakteryjnie. Jest S-enancjomerem ofloksacyny. Jej mechanizm działania polega na zakłócaniu funkcji topoizomerazy IV oraz kompleksu DNA-gyraza. Dzięki temu blokuje replikację DNA bakterii, zapobiegając ich rozmnażaniu. Substancja działa na bakterie tlenowe Gram-dodatnie, takie jak wrażliwy na metycylinę Staphylococcus aureus, Staphylococcus saprophyticus czy paciorkowce grupy C i G. Lek jest skuteczny również wobec bakterii tlenowych Gram-ujemnych oraz niektórych bakterii beztlenowych.

Niektóre bakterie mogą jednak być odporne na lewofloksacynę. Oporność może wynikać z zmian w przepuszczalności bariery komórkowej, usuwania lewofloksacyny z komórki czy innych mechanizmów. Istnieje też ryzyko oporności krzyżowej wśród fluorochinolonów.

Dawkowanie lewofloksacyny

Dawkowanie lewofloksacyny zależy od metody podania:

Doustne podanie:

• Dawkowanie ustalane jest na podstawie rodzaju zakażenia, wrażliwości bakterii i stanu pacjenta.
• Zalecane dawki dla dorosłych: 500 mg – 1000 mg przez 7-14 dni. W przypadku wąglika płucnego leczenie może trwać do 8 tygodni.

Podanie dożylnie:

• Dawka dostosowywana jest do ciężkości zakażenia i wrażliwości bakterii.
• Po leczeniu dożylnym, pacjent może przejść na leczenie doustne.
• W sytuacjach takich jak niewydolność nerek czy problemy sercowe, dawki mogą być zmienione.
• Zalecane dawki dla dorosłych: 500 mg – 1000 mg przez 7-14 dni ( w określonych przypadkach do 8 tygodni).

Podanie do oczu:

• Lewofloksacynę aplikuje się tylko do zainfekowanego oka.
• Dawkowanie dostosowywane jest do wieku pacjenta i ciężkości zakażenia.
• Leczenie trwa zazwyczaj 5 dni.

Podanie wziewne:

• Zarezerwowane dla pacjentów z mukowiscydozą z zakażeniami płuc wywołanymi przez Pseudomonas aeruginosa.
• Leczenie trwa 28 dni, po których następuje 28-dniowa przerwa.
• Zalecana dawka dla dorosłych: 480 mg dziennie, podzielona na dwie dawki.

Przeciwwskazania do stosowania lewofloksacyny

Leku nie należy stosować w następujących sytuacjach: 

• Nadwrażliwość na lewofloksacynę lub chinolony.
• Choroby: padaczka, schorzenia ścięgien związane z fluorochinolonami.
• Ciąża, karmienie piersią.
• U dzieci i młodzieży w okresie wzrostu.
• Do oczu u dzieci poniżej 1. roku życia.

Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowaniu lewofloksacyny

Skutki uboczne

Częste: bezsenność, biegunka, ból głowy, wymioty, nudności, zawroty głowy, zwiększona aktywność enzymów wątrobowych.

Niezbyt częste: bóle mięśniowe, zaparcia, bóle brzucha, pokrzywka, drżenie, eozynofilia, hiperbilirubinemia, wzmożona potliwość, wysypka, leukopenia, nerwowość, niepokój, niestrawność, zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi, ból stawów, zakażenia grzybicze, jadłowstręt.

Rzadkie: trombocytopenia, kołatanie serca, zaburzenia w obrębie ścięgien, zaburzenia widzenia, zapalenie ścięgna, drgawki, zerwanie ścięgna, koszmary senne, nietypowe sny, obrzęk naczynioruchowy, hipoglikemia, neutropenia, zespół nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH), szum w uszach, tachykardia, reakcje psychotyczne.

Skutki uboczne dla innych niż doustna, dróg podania lewofloksacyny:

Dożylnie:

• Ból i zaczerwienienie w miejscu podania.
• Zapalenie żył.
• Inhalacyjnie:
• Kaszel, duszność, zmieniona wydzielina oskrzelowa, krwioplucie.
• Skurcz oraz nadwrażliwość oskrzeli.

Podanie do oczu:

• Reakcje alergiczne, wysypka.
• Pieczenie, problemy z widzeniem.
• Obrzęk i zmatowienie powiek, świąd, ból i dyskomfort oka.

Objawy przedawkowania:

• Związane głównie z układem nerwowym, sercem i układem pokarmowym.
• Zaburzenia świadomości, drgawki.
• Zawroty głowy, splątanie, omamy.
• Drżenia, wydłużenie odcinka QT.
• Uraz błony śluzowej żołądka, nudności.

Wpływ na ciążę

Nie należy stosować leku w ciąży. Istnieje ryzyko uszkodzenia chrząstek u rozwijającego się organizmu.

Wpływ na laktację

Nie ma pewności, czy lewofloksacyna przenika do mleka matki. Inne leki tej rodziny przenikają. Nie zaleca się stosowania podczas karmienia piersią.

Interakcje z lekami

• Drgawki i obniżenie progu drgawkowego mogą wystąpić podczas współstosowania lewofloksacyny z takimi lekami jak: kwas acetylosalicylowy, lornoksykam, teofilina, tramadol. 
• Jednoczesne stosowanie z lekami przeciwzakrzepowymi (acenokumarol, warfaryna) stwarza wzrost ryzyka krwawień.
• Łączenie lewofloksacyny z lekami o działaniu przeciwcukrzycowym może niekorzystnie wpływać na poziom glukozy we krwi - należy zachować ostrożność. 
• Niektóre leki mogą powodować wzrost stężenia lewofloksacyny w ustroju u zwiększać ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Należą do nich: agomelatyna, niektóre leki przeciwnowotworowe (anagrelid, sunitynib), bendamustyna, ropiwakaina. 
• Łączne stosowanie z wybranymi prepratami leczniczymi może sprzyjać wydłużeniu odcinka QT (m.in. amiodaron, arypiprazol, cyzapryd, beta-blokery, opioidy).
• Osłabienie działania lewofloksacyny mogą powodować: glukonian cynku, wodoroasparaginian cynku, siarczan cynku, orotonian cynku, glukonian żelaza, proteinianobursztynian żelaza.

Inne środki ostrożności

• Niektóre bakterie są oporne na lewofloksacynę, m.in. szczepy metycylinooporne.
• E. coli może wykazywać oporność. Należy kierować się lokalnymi wytycznymi.
• Podanie infuzyjne może powodować spadek ciśnienia i tachykardię.
• Podkreśla się możliwość zerwania ścięgna, zwłaszcza Achillesa, zwłaszcza po 60. roku życia i przy dawkach 1000 mg.
• Zwiększone ryzyko zmian w aorcie u pacjentów z chorobami naczyniowymi.
• Możliwość drgawek; nie stosować u pacjentów z padaczką.
• Istnieje ryzyko hemolizy u pacjentów z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej.
• Dostosowanie dawki u pacjentów z niewydolnością nerek.
• Możliwość ciężkiej reakcji nadwrażliwości po pierwszej dawce.
• Ryzyko zmian skórnych jak zespół Stevensa-Johnsona.
• Pacjenci z cukrzycą mogą doświadczać zaburzeń stężenia glukozy.
• Istnieje ryzykow wystąpienia  zaburzeń psychicznych oraz neuropatii obwodowej.
• Ryzyko niewydolności wątroby.
• Możliwość osłabienia mięśni u pacjentów z miastenią.
• Długotrwałe stosowanie może prowadzić do wzrostu niewrażliwych drobnoustrojów.