Żywienie w chorobie
Żywienie medyczne − stosowanie
Przewlekła choroba, rozległa operacja czy rekonwalescencja wiążą się z dodatkowymi wymaganiami dietetycznymi. Żywienie medyczne znajduje zastosowanie w sytuacjach takich jak:
- Choroby nowotworowe i związane z nim leczenie (chemioterapia, radioterapia),
- Zaburzenia neurologiczne, np. choroba Parkinsona, udar, stwardnienie rozsiane, dysfagia (zaburzenia połykania),
- Choroby metaboliczne, np. cukrzyca,
- Okres okołooperacyjny, szczególnie po zabiegach w celu wsparcia regeneracji,
- Zaburzenia odżywiania i niedożywienie, np. anoreksja, brak apetytu u osób starszych i schorowanych, u których stosuje się leki na pobudzenie apetytu.
- Opieka paliatywna, w której stawia się nacisk na poprawę komfortu pacjenta w stanie terminalnym.
Żywienie medyczne dostarcza w niewielkiej objętości odpowiednią ilość makroskładników, mikroskładników i kalorii, wspierając regenerację i walkę z chorobą. W chorobach przewlekłych brak łaknienia utrudnia utrzymanie prawidłowo zbilansowanej diety, co czyni żywienie medyczne ważnym wsparciem terapii. Produkty te są stosowane u niemowląt, dorosłych i osób starszych, szczególnie gdy tradycyjna dieta jest niewystarczająca lub niemożliwa do prowadzenia. Często dietę i żywienie medycznym łączy się z innymi lekami bez recepty, np. preparatami przeciwbólowymi, a także lekami wspomagającymi układ pokarmowy.
Preparaty odżywcze do odżywiania w chorobie − rodzaje
Rodzaje preparatów odżywczych stosowanych w chorobach można podzielić w zależności od ich składu, wartości kalorycznej oraz specyficznych potrzeb pacjentów. Wyróżnia się m.in.:
- Preparaty normokaloryczne i wysokokaloryczne – przy wyniszczeniu organizmu, zwiększonym zapotrzebowaniu energetycznym lub trudności w przyjmowaniu kalorii,
- Produkty wysokobiałkowe – dla pacjentów z chorobami nowotworowymi, po operacjach, urazach lub oparzeniach,
- Produkty o obniżonej zawartości białka – dla osób z chorobami nerek,
- Preparaty zawierające błonnik – przy zaparciach lub w chorobach jelit, w których wykorzystuje się leki na biegunkę,
- Produkty o obniżonej zawartości cukrów – dla pacjentów z cukrzycą lub insulinoopornością,
- Preparaty odżywcze dla chorych z nietolerancją laktozy – produkty wolne od cukru mlecznego,
- Produkty wzbogacone w aminokwasy rozgałęzione (BCAA) i olej MCT – w niewydolności wątroby, mukowiscydozie i zaburzeniach wchłaniania tłuszczów.
Pacjenci w chorobie mogą potrzebować także preparatów z witaminami, minerałami lub probiotyków wspierających florę bakteryjną jelit. Żywienie medyczne, oparte na specjalistycznych preparatach, pomaga dostarczyć organizmowi gotową i płynną dietę do walki z chorobą.
Jedzenie medyczne − działanie
Jedzenie medyczne pełni kluczową funkcję we wspieraniu organizmu podczas choroby i rekonwalescencji. Żywienie medyczne działa:
- Odżywczo – dostarcza organizmowi niezbędnych składników odżywczych (białka, tłuszczów, węglowodanów, witamin i minerałów) oraz dużej ilości kalorii w niewielkiej porcji,
- Regenerująco – wspiera gojenie ran po operacjach oraz odbudowę utraconej masy mięśniowej,
- Kompensuje niedobory pokarmowe i spełnia specyficzne potrzeby dietetyczne wynikające z chorób metabolicznych lub nietolerancji pokarmowych,
- Poprawia komfort psychiczny i fizyczny pacjenta, zwłaszcza u osób mających trudności z przyjmowaniem tradycyjnych posiłków.
- Zapobiega wyniszczeniu organizmu – przeciwdziała utracie masy ciała, spadkowi siły mięśniowej oraz osłabieniu,
- Łagodzi objawy choroby – odpowiedni skład pomaga zmniejszyć takie dolegliwości jak biegunki, zaparcia czy wzdęcia (np. preparaty bez laktozy lub z dodatkiem tłuszczów MCT).
Żywienie medyczne jest więc nie tylko źródłem kalorii i składników odżywczych, ale także wsparciem w leczeniu i regeneracji organizmu, dostosowanym do indywidualnych potrzeb pacjenta. Warto wiedzieć, że wielu pacjentów, np. w trakcie chemioterapii, musi stosować leki przeciwwymiotne, ponieważ wymioty utrudniają prowadzenie normalnej diety.