Jakie składniki aktywne na przebarwienia?

Przebarwienia na skórze, powstające po nadmiernej ekspozycji na słońce lub jako zmiany pozapalne, bywają dla wielu osób źródłem niezadowolenia z wyglądu.Często występują one w obszarach stale odsłoniętych, takich jak twarz czy dekolt. Jedną z metod walki z przebarwieniami jest stosowanie kosmetyków ze składnikami aktywnymi odpowiednio dobranymi do typu skóry. 

Składniki aktywne na przebarwienia – czym są? 

Składniki aktywne w kosmetykach to substancje zawarte w składzie tych produktów, które zapewniają ukierunkowane i korzystne działanie na skórę. Od tego, jaka substancja aktywna znajduje się w danym preparacie, zależy efekt, który będzie ona miała na kondycję skóry. 

Składniki aktywne zawarte w kosmetykach stosowanych na skórę mogą mieć wpływ na jej: 

• Nawilżenie, 
• Łuszczenie się, 
• Starzenie się, 
• Rozjaśnienie. 

Substancje czynne w kosmetykach umożliwiają również ochronę skóry przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych, ograniczanie stanów zapalnych oraz wspomaganie leczenia niektórych chorób skóry, np. trądziku i atopowego zapalenia skóry. 

Kosmetyki, które poza działaniem pielęgnacyjnym wykazują działanie lecznicze i wspomagające walkę z problemami skóry, nazywa się czasem kosmeceutykami lub dermokosmetykami. Kosmeceutyki to pewnego rodzaju hybryda między farmaceutykiem a kosmetykiem, przez co nie tylko poprawiają stan urody, ale zapewniają także dodatkowe korzyści, dzięki obecności składników odżywczych. 

Składniki aktywne na przebarwienia – na co zwrócić uwagę? 

Zanim sięgniesz po kosmetyki zawierające składniki aktywne na przebarwienia, poświęć trochę czasu na przyjrzenie się zmianom o zwiększonej pigmentacji. Są to plamy soczewicowate, ostuda, a może przebarwienia pozapalne? W ich identyfikacji pomoże Ci doświadczony dermatolog. 

Uzbrój się w cierpliwość. Poprawa stanu skóry z przebarwieniami wymaga czasu. Stosowanie kosmetyków zawierających składniki aktywne nie przyniesie natychmiastowych efektów. Ważna jest konsekwencja – jeśli rozpoczniesz stosowanie jakiegoś preparatu, nie rezygnuj z niego, gdy nie zauważysz od razu poprawy stanu skóry. Nie zniechęcaj się i używaj kosmetyku przez około 4 tygodnie. Po tym czasie, jeśli nie będziesz zadowolony z efektów, zastanów się nad wdrożeniem innych substancji czynnych lub nad zmianą rutyny pielęgnacyjnej. 

Wszystkim osobom zmagającym się z przebarwieniami skóry zaleca się fotoprotekcję.Kremy do opalania z filtrem powinny stanowić nieodłączny element Twojej rutyny pielęgnacyjnej. Powinny być stosowane codziennie (nawet w pochmurne dni!) i reaplikowane z częstotliwością zgodną z zaleceniami producenta. Fotoprotekcja nie zalicza się wprawdzie do pielęgnacji z użyciem składników aktywnych, jednak dzięki regularności w jej stosowaniu zmniejsza się ekspozycję skóry na promieniowanie UV i światło widzialne, które wywołują reakcję zapalną zaostrzającą istniejące już przebarwienia.  

Jakie składniki aktywne na przebarwienia można stosować? 

Przyjrzyjmy się kilku czynnym składnikom, które możesz znaleźć w produktach na przebarwienia. 

Retinoidy to pochodne witaminy A, które są szeroko stosowane w dermatologii. Mają złożony mechanizm działania, a ich wpływ na zmniejszenie przebarwień wynika prawdopodobnie z: 

• Przyspieszenia rotacji komórek – retinoidy zwiększają wymianę komórek naskórka, 
• Hamowania syntezy melaniny – związki te zmniejszają aktywność melanocytów, czyli komórek produkujących barwnik, 
• Działania przeciwzapalnego – stany zapalne skóry mogą doprowadzać do nadprodukcji melaniny, więc jego ograniczenie może mieć korzystne działanie. 

Kwas azelainowy również wykazuje wielotorowe działanie: 

• Zmniejsza syntezę melaniny – pozwala to na rozjaśnienie obszarów skóry z przebarwieniami i zapobieganie powstawaniu nowych, 
• Działa przeciwzapalnie, 
• Jest przeciwutleniaczem, dzięki czemu chroni skórę przed stresem oksydacyjnym, co zapobiega problemom z hiperpigmentacją. 

Kremy na przebarwienia często zawierają w swoim składzie kwas kojowy, który zmniejsza syntezę melaniny/ Pozwala to na zredukowanie widoczność plam i minimalizuje ryzyko pojawienia się nowych zmian na skórze. Jego właściwości antyoksydacyjne były opisywane w kilku badaniach. 

Kwas salicylowy zwiększa rotację komórek naskórka, działa złuszczająco i przeciwzapalnie. To właśnie jego zdolność do promowania złuszczania się martwych komórek i przyspieszenie odnowy komórkowej jest głównym powodem jego zastosowania w pielęgnacji skóry z przebarwieniami. 

Niacynamid jest aktywną formą witaminy B3. Zmniejsza widoczność przebarwień poprzez wspomaganie bardziej równomiernego rozłożenia barwnika w komórkach skóry. Działa też przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie. 

Arbutyna jest związkiem pozyskiwanym z naturalnych źródeł. Jest pochodną hydrochinonu, czyli związku, który bardzo silnie hamuje syntezę barwnika w melanocytach. Działa też przeciwzapalnie i przeciwutleniająco. 

Serum z witaminą C (kwasem askorbinowym) ma silne działanie przeciwutleniające. Do właściwości witaminy C w kosmetykach zaliczyć można również zmniejszanie produkcji barwnika przez melanocyty. Kwas askorbinowy jest niestabilny i łatwo ulega zniszczeniu przez czynniki fizyczne takie jak ciepło, powietrze i światło, dlatego ważne jest codzienne stosowanie ochrony przeciwsłonecznej. 

Składniki aktywne na przebarwienia – jak stosować? 

Składniki rozjaśniające przebarwienia występują pod wieloma postaciami. Wchodzą w skład kosmetyków (kosmeceutyków) do samodzielnego stosowania w warunkach domowych. Mogą przyjmować formę kremów, masek, olejków czy serów. O domowej rutynie pielęgnacyjnej możesz porozmawiać z dermatologiem lub kosmetologiem.  

Ważne jest ułożenie planu, który: 

• Jest korzystny dla Twoich finansów – wiele kosmeceutyków to drogie preparaty, dlatego najpierw warto zacząć od tych absolutnie niezbędnych, 
• Jest realny do wykonania – aplikacja kosmetyków wymaga czasu, 
• Sprawia, że zastosowane składniki aktywne wspomagają swoje działanie i nie wchodzą ze sobą w niepożądane interakcje.

Informacja o stężeniu składników aktywnych w preparatach powinna być dostarczana do klientów przez producentów, np. na opakowaniu. Mogłoby się wydawać, że im większe stężenie czynnej substancji, tym lepsze efekty. Nic bardziej mylnego! Duże ilości składników aktywnych aplikowane na skórę, która nie jest do tego przyzwyczajona, mogą doprowadzić do jej podrażnienia i nasilenia problemu z przebarwieniami. Warto zatem wprowadzać nowe kosmetyki pojedynczo, w stopniowo wzrastających stężeniach, by dać skórze czas na zaadaptowanie się do nich. 

W gabinecie kosmetologicznym istnieje możliwość wykonania peelingu chemicznego, który wykorzystuje niektóre kwasy na przebarwienia w bardzo wysokich stężeniach. Zabieg powinien być wykonany przez doświadczonego kosmetologa (nie kosmetyczkę!) i powinien być poprzedzony odpowiednim przygotowaniem skóry oraz jej odpowiednią pielęgnacją po zabiegu. Peelingi chemiczne działają poprzez kontrolowane uszkodzenie warstw naskórka i wspomaganie regeneracji nowych komórek skóry. 

Podsumowanie 

Dzięki obecności niektórych składników aktywnych w kosmetykach możliwe jest wspomaganie walki z przebarwieniami w warunkach domowych. Pielęgnacja ukierunkowana na redukcję przebarwień może stanowić element przygotowujący do poddania się bardziej profesjonalnym zabiegom, np. laseroterapii. Pamiętaj, by kosmetyki z substancjami aktywnymi stosować zgodnie z zaleceniami od producenta. 

Źródła:

1. Angra K., Halder R.M., Hollinger J.C., Are Natural Ingredients Effective in the Management of Hyperpigmentation? A Systematic Review, Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology, 02.2018
2. Miller-Monthrope Y., Moolla S., Dermatology: how to manage facial hyperpigmentation in skin of colour, Drugs in Context, 05.2022
3. Arora P., Garg K.V., Sarkar R., Cosmeceuticals for Hyperpigmentation: What is Available?, 01-03.2013
4. Desai S.R., Hyperpigmentation Therapy: A Review, Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology, 04.2014