Tramadol
Wskazania do stosowania tramadolu
Zastosowanie tramadolu obejmuje terapię bólu o różnym nasileniu i charakterze. Bardzo często wykorzystuje się go w opiece paliatywnej, a ponadto w łagodzeniu dolegliwości bólowych po operacjach, urazach, a także w przebiegu chorób nowotworowych.
Mechanizm działania tramadolu
Tramadol to lek przeciwbólowy z grupy opioidów, strukturalnie zbliżony do kodeiny i morfiny. Posiada złożony mechanizm działania. Jest nieselektywnym aktywatorem receptorów opioidowych μ, δ i κ, ze szczególnie wysokim powinowactwem do receptora μ. Substancja ta hamuje także zwrotny wychwyt noradrenaliny i potęguje uwalnianie serotoniny. Posiada także właściwości przeciwkaszlowe. W stosunku do morfiny, jego wpływ na układ krążenia i perystaltykę jelit jest mniejszy.
Dawkowanie tramadolu
- Dawka tramadolu ustalana jest indywidualnie, przy uwzględnieniu intensywności bólu.
- Dzienna dawka nie powinna przekraczać 400 mg na dobę, jeśli lek podawany jest w formie tabletek, tabletek o przedłużonym działaniu lub kropli. Dzieci w wieku od 1 do 12 lat mogą otrzymać maksymalnie 8 mg/kg masy ciała (preferowana forma to krople). Tabletki tramadolu powinny być połykane w całości, bez względu na pory posiłków, i popijane odpowiednią ilością płynu.
- Tramadol w formie czopków może być stosowany u dorosłych i dzieci powyżej 12 lat w maksymalnej dawece do 300 mg.
- Dawkowanie w postaci iniekcji wynosi do 400 mg na dobę dla osób dorosłych, dla dzieci pomiędzy 1 a 12 rokiem życoa do 2 mg/kg masy ciała.
Przeciwwskazania do stosowania tramadolu
- Tramadol jest niewskazany dla osób z nadwrażliwością na ten lek lub na jakiekolwiek inne leki opioidowe.
- Nie powinno się go stosować u osób skłonnych do nadużywania substancji uzależniających.
- Nie zaleca się stosowania w przypadku zatrucia lekami przeciwbólowymi, w tym opioidami, lekami nasennymi, lekami psychotropowymi lub alkoholem.
- Środek nie jest wskazany dla osób cierpiących na padaczkę.
- Leczenie uzależnienia od opioidów za pomocą tramadolu jest niewskazane.
Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowaniu tramadolu
Skutki uboczne
Do częstych działań niepożądanych związanych ze stosowaniem tramadolu należą: nudności, bóle i zawroty głowy, senność, uczucie zmęczenia, nadmierna potliwość, zaparcia, wymioty.
Rzadziej obserwowane skutki uboczne to: skórne reakcje alergiczne (wysypka, pokrzywka), świąd, kołatanie serca, hipotonia, tachykardia, drgawki, niepokój, bezsenność, zapaść sercowo-naczyniowa, omdlenia, parestezje, skurcz oskrzeli, uczucie splątania, dyzuria, zatrzymywanie moczu, bradykardia, spowolniony oddech, zmiany nastroju, majaczenie, nieprawidłowa koordynacja, nerwowość, zmiany apetytu, zwężenie źrenic, zaburzenia mowy, świszczący oddech, wzrost ciśnienia krwi.
Wpływ na prowadzenie pojazdów
Tramadol może powodować zawroty głowy i senność, nawet przy stosowaniu zalecanych dawek. Dlatego prowadzenie pojazdów lub obsługa maszyn w ruchu podczas leczenia jest niewskazana. To szczególnie istotne, gdy tramadol jest stosowany jednocześnie z innymi lekami wpływającymi na układ nerwowy.
Wpływ na ciążę
Tramadol, gdy stosowany przez kobiety w ciąży, przenika do płodu przez łożysko. Ze względu na brak badań na temat wpływu leku na rozwijający się płód, tramadol nie powinien być stosowany u kobiet w ciąży.
Wpływ na laktację
Tramadol przenika do mleka matki, dlatego nie zaleca się jego stosowania podczas karmienia piersią. W przypadku konieczności leczenia tramadolem, karmienie powinno zostać przerwane. Przy jednorazowym przyjęciu leku, zazwyczaj nie ma konieczności przerywania karmienia.
Interakcje z lekami
- Jednoczesne stosowanie tramadaolu i: neuroleptyków, trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, leków SSRI oraz leków przeciwdepresyjnych o innych mechanizmach działania może zwiększać ryzyko wystąpienia napadów drgawkowych, zespołu serotoninowego (wzrost temperatury ciała, zaburzenia świadomości, bóle brzucha, biegunkę, drgawki, śpiączkę.
- Niektóre leki, jak np. erytromycyna czy ketokonazol mogą opóźniać metabolizm tramadolu.
- Należy zachować ostrożność podczas równoległego zażywania substancji z lekami o działaniu przeciwzakrzepowym, pochodnymi kumaryny (np. warfaryna), gdyż istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia krwawień.
Interakcja z alkoholem
Nie należy stosować substancji jednocześnie z alkoholem, ze względu na wzrost ryzyka efektów ubocznych związanych z układem nerwowym.
Inne środki ostrożności
- Stosowanie inhibitorów monoaminooksydazy (I-MAO) jest przeciwwskazaniem to terapii z użyciem tramadolu (pomiędzy przyjęciem obu tych leków należy zachować min. 14-dniowy odstęp).
- Równoczesne stosowanie opioidów i leków uspokajających, jak benzodiazepiny czy leki pokrewne, zwiększa ryzyko sedacji, depresji oddechowej, śpiączki i śmierci, co wynikaj z nasilonego wpływu depresyjnego na OUN.
- W przypadku przedawkowania tramadolu u pacjenta obserwowane są objawy podobne do tych występujących przy zatruciu innymi opioidami stosowanymi w leczeniu bólu (wymioty, zwężenie źrenic, niewydolnośc krążenia, zaburzenia świadomości, drgawki, śpiączka).
Portal ma charakter edukacyjny. Staramy się, aby treści były poprawne merytorycznie, jednak nie powinny zastępować porady lekarza lub farmaceuty, dietetyka, kosmetologa czy fizjoterapeuty odnoszącej się do indywidualnej sytuacji pacjenta. Redakcja i wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za skutki zastosowania się do zamieszczonych informacji. Prosimy, skonsultuj się ze specjalistą, zanim zdecydujesz o podjęciu danej terapii mającej wpływ na Twoje zdrowie.