Jaki cynk najbardziej przyswajalny jest?

Problem z biodostępnością cynku

Przyswajalność cynku z pożywienia jest słaba i waha się między 20-30%. Wchłanialność zależy od wielu czynników, takich jak: aktualne zapotrzebowanie na mikroelement, choroby, stres, stan czynnościowy nerek i wątroby. Co istotne substancja lepiej przyswaja się z pokarmów pochodzenia zwierzęcego niż roślinnego. W roślinach są obecne związki zwane fitynianami, które wiążą się z jonami cynku, co niemal uniemożliwia jego absorpcję z przewodu pokarmowego. Ponadto błonnik, szczawiany, alkohol, żelazo czy wapń również negatywnie wpływają na jego biodostępność. Zdecydowanie lepsze efekty otrzymuje się, stosując leki i suplementy cynku zawierające jego różne połączenia. 

Jaki cynk wybrać?

• Diglicynian cynku – minerał w preparacie zostaje poddany chelatowaniu. Dzięki takiemu „zabiegowi” wzrasta złożoność i ilość mikroelementu w cząsteczce. W skład chelatu wchodzą dwie cząsteczki aminokwasu glicyny, dzięki czemu powstaje diglicynian cynku. Związek uzyskuje stabilność nawet w wysoko kwaśnym pH przewodu pokarmowego, a do tego jest obojętny chemicznie, co wyklucza występowanie interakcji z jednocześnie stosowanymi lekami i suplementami. Wszystko to przekłada się na zwiększoną przyswajalność. Badania wskazują na wyższość tego typu połączenia w porównaniu np. z glukonianem czy cytrynianem cynku.
  
  
• Orotan cynku – schelatowanie cynku z kwasem orotowym (heterocykliczny związek organiczny) ponownie pozwala na uzyskanie wysokiej biodostępności. Kwas orotowy, który występuje naturalnie w organizmie, pełni tutaj funkcję transportera minerału do komórek.
  
  
• Pikolinian cynku – ponownie mamy do czynienia z chelatem. Kwas pikolinowy znacznie podnosi wchłanialność cynku. Jest to rozwiązanie idealne dla osób borykających się z dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego (nie podrażnia żołądka). Badania wykazały, że u osób, które przez cztery tygodnie zażywały suplementy diety z pikolinianem cynku  zaobserwowano pięciokrotny wzrost stężenia tego pierwiastka w organizmie. I tym razem chelat zostawił daleko w tyle siarczan czy glukonian.
  
  
• Siarczan cynku – sól nieorganiczna. Przyswajalność tej postaci jest w dużej mierze uzależniona od zapotrzebowania organizmu. Ciężko zatem jednoznacznie określić wartość tego typu połączenia dla pacjenta. Siarczan nie jest tak biologicznie skuteczny jak chelaty. Ponadto może powodować podrażnienie żołądka.
  
  
• Glukonian cynku - bardzo popularna postać cynku dostępnego w suplementach. Niestety biodostępność takiej soli jest niewielka.
  
  
• Octan, cytrynian, wodoroasparaginian – organiczne sole cynku o większym stopniu wchłaniania niż np. glukonian. To dosyć popularne i stosunkowo tanie preparaty. Jeżeli natomiast zależy nam na szybkim podniesieniu poziomu cynku, lepiej postawić na nowoczesne połączenia chelatowe. 

Na co warto zwrócić uwagę, suplementując cynk?

• Cynk najlepiej przyjmować godzinę przed lub dwie po posiłku, ponieważ niektóre pokarmy, zwłaszcza pochodzenia roślinnego, osłabiają jego wchłanianie.
• Warto oddzielić w czasie przyjmowanie preparatów z cynkiem od suplementów wapnia, żelaza czy miedzi.
• Cynk może upośledzać wchłanianie ibuprofenu, diuretyków tiazydowych, kortykosterydów, kwasu acetylosalicylowego czy tetracyklin. Ponownie warto zachować kilkugodzinny odstęp czasowy podczas suplementacji.

Źródła:

1.  http://www.izz.waw.pl/attachments/article/33/NormyZywieniaNowelizacjaIZZ2012.pdf. [dostęp 14.05.2021].
2. https://baza-lekow.com.pl/download/zincas-lek-ulotka-chpl-opinie-dawkowanie-charakterystyka/. [dostęp 14.05.2021].
3. https://pubs.rsc.org/en/content/articlelanding/2016/fo/c6fo00706f/unauth#!divAbstract. [dostęp 14.05.2021].