Błonnik
Błonnik w proszku – co to jest i jak go stosować?
Błonnik (włókno pokarmowe) to niejednorodna grupa związków chemicznych, w której skład wchodzą m.in. celuloza, hemiceluloza, pektyny, lignina, gumy i woski. Jest on jednym z ważniejszych elementów budowy ścian komórek roślinnych. Błonnik dzieli się na dwie frakcje:
Błonnik rozpuszczalny | W układzie pokarmowym pod wpływem wody tworzy żel, który zwiększa uczucie sytości, hamuje przyswajanie cholesterolu, spowalnia trawienie węglowodanów, stanowi pożywkę dla bakterii jelitowych. |
Błonnik nierozpuszczalny | Pobudza perystaltykę jelit, zwiększa objętość stolca, wspiera produkcję soków trawiennych, pomaga usuwać toksyny z organizmu. |
Obie frakcje znajdują się w produktach pochodzenia roślinnego, lecz w różnych proporcjach. Błonnik w największych ilościach występuje w takich pokarmach jak np.:
- warzywa i owoce,
- nierafinowane zboża i wyroby na ich bazie,
- grube kasze,
- strączki,
- orzechy,
- brązowy ryż,
- pestki i nasiona.
Dodatkowym źródłem błonnika w diecie może być błonnik w proszku, który powstaje po zmieleniu m.in. nasion babki płesznik lub siemienia lnianego. Niektóre preparaty są wzbogacane także inuliną i probiotykami, które kompleksowo wspomagają pracę jelit.
Większość producentów błonnika w proszku zaleca rozpuścić ok. 2-3 łyżeczek produktu w wodzie i wypić od razu po przygotowaniu. Ponadto w tej formie można wkomponować go w codzienną dietę na kilka innych sposobów, np. dodając łyżeczkę proszku do sałatki, owsianki lub domowych wypieków. Błonnik w proszku jest polecany na odchudzanie, regulację rytmu wypróżnień i wsparcie mikrobioty jelitowej.
Co ważne, należy dokładnie przestrzegać zalecanej dziennej porcji do spożycia, która jest umieszczona na opakowaniu błonnika. Choć składnik ten jest niezbędny w diecie, to jego nadmiar może prowadzić do zaparć, wzdęć lub biegunek.
Błonnik w kapsułkach – o czym należy pamiętać podczas przyjmowania?
Błonnik sprzedawany w aptekach i drogeriach jest dostępny jako suplement diety. Poza preparatami w proszku można go kupić również w formie:
- tabletek,
- napojów,
- kapsułek.
Błonnik w kapsułkach jest szczególnie polecany osobom, które mają trudności z włączeniem go do diety z naturalnych źródeł, borykają się z problemami z przeżuwaniem lub nie mogą spożywać niektórych pokarmów bogatych w ten składnik.
Warto wspomnieć, że niekiedy osoby stosujące suplementację błonnikiem przyjmują często jednocześnie leki bez recepty oraz leki i preparaty wspomagające układ pokarmowy. Niektóre z nich również zawierają w swoim składzie błonnik, co sprawia, że można nieświadomie spożywać go w zbyt dużych ilościach. Co więcej, może on blokować wchłanianie niektórych substancji czynnych leków. Wobec tego, przed wdrożeniem suplementacji błonnikiem, należy zapytać lekarza, czy przyjmowanie go będzie bezpieczne.
Błonnik może nasilać pewne dolegliwości jelitowe, zwłaszcza jeśli dana osoba cierpi na zaburzenia i choroby układu pokarmowego, takie jak np. zapalenie jelit, wrzody żołądka i dwunastnicy czy zespół jelita drażliwego. Co więcej, zaleca się ograniczyć spożywanie produktów bogatych w błonnik i suplementów z błonnikiem podczas stosowania leków na niestrawność, leków na zaparcia, preparatów zmniejszających stan zapalny układu pokarmowego czy leków na wzdęcia.
Tabletki z błonnikiem a naturalne źródła błonnika – co wybrać?
W pierwszej kolejności wszelkie niezbędne składniki pokarmowe, w tym błonnik, powinno się dostarczać z pożywienia. Jego naturalne źródła zawierają dodatkowo wiele cennych witamin i składników mineralnych, takich jak np. cynk, żelazo, selen, miedź, magnez czy witaminy z grupy B.
Tabletki z błonnikiem ułatwiają kontrolę zalecanego dziennego spożycia, są wygodne w użyciu i mogą być dobrym rozwiązaniem dla osób, które mają trudności z wprowadzaniem odpowiedniej ilości błonnika do diety. Należy jednak pamiętać, że tabletki nie zastąpią pełnowartościowych produktów spożywczych, dlatego powinny stanowić one jedynie tymczasowe wsparcie w uzupełnianiu diety.