Czerwone plamy na nogach – jakie są przyczyny i jak leczyć?

Czerwone plamy na nogach mogą mieć zróżnicowany wygląd – od gładkich zmian, przez wypukłe blaszki, aż po łuszczące się powierzchnie. Przyczyn pojawienia się czerwonych plam na nogach jest wiele. O czym może świadczyć wystąpienie takich zmian? 

Co oznaczają czerwone plamy na nogach? 

Skóra człowieka może wiele powiedzieć o jego zdrowiu. Pojawienie się czerwonych plam na nogach bywa wyrazem chorób skóry, urazów, chorób alergicznych lub nawet schorzeń ogólnoustrojowych. Zwrócenie uwagi na obecność dodatkowych objawów może pomóc w zidentyfikowaniu zmian. Zawsze warto zwrócić uwagę na symptomy: 

• Związane ze skórą:  
  • Łuszczenie się skóry, 
  • Świąd, 
  • Obecność przebarwień, 
  • Krwawienie zmiany, 
• Ogólnoustrojowe: 
  • Podwyższona temperatura ciała, 
  • Ogólne osłabienie, 
  • Bóle mięśniowe. 

Oto kilka częstych przyczyn czerwonych plam na nogach:

• Pokrzywka – może być wywołana m.in. przez czynniki alergiczne (np. leki, ukąszenia owadów) lub stanowić reakcję skóry na ciepło lub zimno. Czerwone, swędzące plamy na nogach są nieco uniesione powyżej niezajętej skóry i przybierają różne kształty. Pokrzywka przebiega ze świądem. 
• Łuszczyca – jest to przewlekła, autoimmunologiczna choroba skóry. Charakteryzuje ją występowanie różowych lub czerwonych plam pokrytych srebrzystymi łuskami. Często obejmuje kolana i łokcie. 
• Atopowe zapalenie skóry – choroba przewlekła przebiegająca z okresami zaostrzeń i remisji. W jej przebiegu mogą wystąpić czerwone, suche plamy na nogach, dłoniach, szyi, w dołach łokciowych i kolanowych, a także na innych miejscach na ciele. Zmiany zwykle swędzą. 
• Ugryzienia owadów i pajęczaków – są szczególnie częste w okresie letnim. Powodują powstanie różnej wielkości plam, grudek i guzków, które mogą swędzieć. Szczególną uwagę należy zwrócić na ukąszenia przez kleszcze, gdyż niektóre z nich są nosicielami krętków Borrelia burgdorferi, wywołujących boreliozę. Przeniesienie tych bakterii na człowieka może wywołać rumień wędrujący, czyli różową lub czerwoną plamę, która powiększa swoje rozmiary i przejaśnia się w środku. 
• Alergia – jest przyczyną powstawania swędzących, zwykle nieco uwypuklonych plam na nogach. Plamom może towarzyszyć wysięk, krostki lub grudki. Zmiany skórne mogą być efektem alergii pokarmowej, wziewnej, w tym nierzadko alergii na kurz lub na alergeny zwierzęce. Do powstania odczynu alergicznego przyczyniają się również alergeny kontaktowe, czyli np. składniki środków do prania. 

• Wybroczynyi krwiaki – są spowodowane uszkodzeniem naczyń. Wybroczyny to małe plamki o wielkości do 2 mm, które powstają jako efekt krwawienia z drobnych naczynek do skóry właściwej. Krwiaki podskórne to nagromadzenie się krwi z większych uszkodzonych naczyń w zbiornikach międzytkankowych. Wybroczyny i krwiaki mogą być efektem urazu lub samoistnego krwawienia, np. w chorobach hematologicznych czy chorobach naczyń. 
• Zapalenie mieszków włosowych – stan zapalny wokół mieszków włosowych. Objawia się jako małe, czerwone plamki i guzki, które mogą swędzieć lub boleć. Wokół mieszków włosowych mogą pojawiać się pęcherzyki lub krosty. 
• Rogowacenie mieszkowe – dotyczy głównie ramion i ud, czasem także policzków. Pojawiają się czerwone kropki na nogach i drobne grudki, które są przyczyną suchej skóry na nogach. 
• Poparzenie słoneczne – nadmierna ekspozycja na słońce może doprowadzić do poparzenia. Uszkodzenie pierwszego stopnia polega na pojawieniu się czerwonych, piekących plam na nogach pod postacią rumienia. 
• Róża – choroba wywoływana przez bakterie Streptococcus pyogenes. Skóra w miejscu zakażenia jest czerwona, napięta i lśniąca. Objawom skórnym towarzyszy zwykle wysoka gorączka i osłabienie organizmu. 
• Cukrzyca – nieuregulowana lub długo trwająca cukrzyca przyczynia się do zaburzenia przepływu krwi w drobnych naczynkach. Może to spowodować pojawienie się czerwonych plam – w pierwszej kolejności nad kostkami i na stopach. Mogą to być drobne ranki spowodowane np. niewygodnym obuwiem, które u cukrzyków wyjątkowo trudno się goją.

Sprawdź powiązane kategorie:

Czerwone plamy na nogach – co robić? 

Jeśli czerwone plamy na nogach są niewielkich rozmiarów, pojawiają się nagle i szybko znikają, to zwykle nie ma powodu do zmartwień, bo jest to najprawdopodobniej krwiak, ukąszenie przez owada, oparzenie słoneczne, reakcja alergiczna lub efekt niegroźnego urazu. 

Nie bagatelizuj zmian, które pojawiają się po ukąszeniu przez kleszcza. O ile małe, czerwone guzki lub plamki to wynik miejscowego działania na skórę tego pajęczaka, to pojawienie się rumienia wędrującego jest już oznaką boreliozy, która wymaga antybiotykoterapii. 

Wszystkie plamy na nogach, które utrzymują się długo, powodują znaczne miejscowe dolegliwości lub towarzyszą im objawy ogólne (np. gorączka), powinny zostać obejrzane przez lekarza. Medyk zaproponuje Ci odpowiednie leczenie, które może pomóc w uśmierzaniu dolegliwości. Zbada Cię pod kątem występowania przewlekłych chorób skóry lub chorób ogólnoustrojowych. 

Czerwone plamy na nogach – jak dbać o skórę? 

W profilaktyce czerwonych plam na nogach mogą pomóc pewne uniwersalne zasady dbania o skórę. Przede wszystkim stosuj o odpowiednią ochronę przeciwsłoneczną.  

Sucha skóra nóg wymaga starannej pielęgnacji przy użyciu kosmetyków o składzie wolnym od substancji zapachowych i drażniących. Dobrze sprawdzą się dermokosmetyki, które w swoim składzie mają substancje nawilżające. Skóra z atopowym zapaleniem skóry często wymaga kuracji emolientami. 

Jeśli jesteś narażony na ukąszenia owadów i pajęczaków, możesz stosować repelenty. Częste składniki preparatów odstraszających to DEET, olejki eteryczne i ikarydyna. Wybierając produkt dla dziecka, zwróć uwagę na to, od jakiego wieku dozwolone jest stosowanie danej substancji. 

Podsumowanie 

W większości przypadków nie ma powodu do niepokoju, jeśli zobaczysz czerwone plamy na nogach. Ich pojawienie się może jednak powodować niezadowolenie z wyglądu, a obecność dodatkowych objawów takich jak np. świąd czy pieczenie może irytować i pogarszać jakość życia. Dbaj o codzienną odpowiednią pielęgnację skóry, a pojawienie się plam lub innych zmian na skórze konsultuj z lekarzem. 

Źródła:

1. Jabłońska S., Majewski S., Choroby Skóry i Choroby Przenoszone Drogą Płciową, wydanie I – 5 dodruk, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2010
2. Olszewska M. (red.), Rakowska A. (red.), Rudnicka L. (red.), Sar-Pomian M. (red.), Współczesna Dermatologia 2, wydanie I, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2022
3. A. Szczeklik (red.), Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków, 2023