Czy warto stosować witaminę C na przeziębienie?

19. 8. 2024 · 4 minuty czytania

Zasadność stosowania witaminy C przy przeziębieniu jest od lat badana przez wiele ośrodków na świecie. Sprawdź, czy wszyscy mogą odnieść korzyści z jej przewlekłej suplementacji.

Aleksandra Furmańczyk
Aleksandra Furmańczyk
Czy warto stosować witaminę C na przeziębienie?

Przeziębienie to powszechna choroba górnych dróg oddechowych. U osób dorosłych może wystąpić nawet do 2-3 razy w ciągu roku – nic więc dziwnego, że poszukiwane są sposoby na to, jak szybko wyleczyć przeziębienie i w jaki sposób mu zapobiegać. Czy stosowanie preparatów z witaminą C pomaga w walce z tą chorobą? Sprawdź! 

Czy witamina C pomaga na przeziębienie? 

Witamina C (kwas askorbinowy) ma duże znaczenie dla funkcjonowania układu odpornościowego. Bierze udział w aktywacji komórek odpornościowych, produkcji cytokin (substancji modulujących odpowiedź immunologiczną i stan zapalny) i wspomaga barierę nabłonkową, chroniąc przed wnikaniem drobnoustrojów przez barierę naskórkową. Zasadne jest więc pytanie, czy suplementacja witaminy C wpływa na zapobieganie i przebieg choroby przeziębieniowej oraz czy zmniejsza nasilenie objawów chorobowych i czas ich trwania. 

Sprawdź powiązane kategorie

Okazuje się, że suplementacja witaminą C nie zmniejsza w sposób znaczący ryzyka zachorowania na przeziębienie wśród ogólnie zdrowej populacji ludzi. Możliwe, że regularne przyjmowanie preparatów z witaminą C zmniejsza ryzyko przeziębienia wśród osób narażonych na bardzo duży wysiłek fizyczny, np. u: 

  • Intensywnie trenujących sportowców, 
  • Osób wykonujących ciężką pracę fizyczną, 
  • Osób narażonych na niespodziewany wysiłek fizyczny w połączeniu z niedoborami witaminowymi (źle zbilansowana dieta, zespoły upośledzonego wchłaniania). 

Jak suplementować witaminę C na przeziębienie? 

Przyjmowanie preparatów wspomagających przy przeziębieniu wzbogaconych o witaminę C może być w niektórych przypadkach korzystne, jednak ważne, żeby organizmowi dostarczać ten ważny składnik głównie z pożywieniem. Najlepszym źródłem witaminy C są surowe owoce i warzywa, m.in. cytrusy, papryka, truskawki, pomidory, kiwi, brokuły i brukselka. 

Należy mieć na uwadze, że obróbka termiczna powoduje zniszczenie struktury kwasu askorbinowego, a gotowanie na parze może zmniejszyć straty spowodowane wysoką temperaturą. Dobrze zbilansowana dieta z dużą zawartością owoców i warzyw u zdecydowanej większości osób pozwala na utrzymanie odpowiedniego poziomu witaminy C, który wystarcza do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. 

Pamiętaj
Choć osoby narażone na niedobór witaminy C mogą zakupić preparaty z tym składnikiem w aptece lub marketach i nie potrzebują do tego recepty lekarskiej, to warto zachować rozwagę. Doustne przyjmowanie dużych dawek kwasu askorbinowego nie tylko może nie zwiększyć jego faktycznego wykorzystywania przez organizm, to dodatkowo może nieść ze sobą skutki uboczne. Duże dawki witaminy C przyjmowane w postaci suplementów mogą mieć działanie toksyczne i powodować biegunkę, nudności i bóle brzucha. 

Witamina C – dawkowanie przy przeziębieniu 

Suplementacja witaminy C może wspomagać naturalne mechanizmy obronne organizmu. Choć rutynowa suplementacja tej witaminy nie jest zalecana każdemu, istnieją pewne wskazania do przyjmowania preparatów z kwasem askorbinowym. Powinny być one zawsze omówione z lekarzem lub farmaceutą. 

Zapobiegawcze stosowanie witaminy C może mieć miejsce w przypadku: 

  • Niedostatecznego jej dostarczania z pożywieniem, 
  • Zaburzeń wchłaniania z przewodu pokarmowego, 
  • Stanów zwiększonego zapotrzebowania na witaminy, np. ciężkie zakażenia, ciężka praca fizyczna, uprawianie sportu oraz w okresie ciąży i laktacji. 
Warto wiedzieć...
Średnie dawkowanie u obu płci wynosi 60 mg/dobę i wzrasta ono u kobiet w ciąży do 80 mg/dobę i u kobiet karmiących do 100 mg/d. Większość dostępnych na rynku preparatów zawiera około 100 mg witaminy C.  
Pamiętaj...
Stosowanie wszystkich preparatów u kobiet ciężarnych i karmiących piersią powinno odbywać się w ramach ścisłej współpracy z lekarzem. 

Przyjmowanie bardzo dużych dawek witaminy C jest bezcelowe z punktu widzenia jej faktycznego wykorzystania przez organizm. Szacuje się, że zdrowy organizm magazynuje około 1,5 g witaminy C przy dobowym zapotrzebowaniu wynoszącym ok. 30-60 mg. Nadmiar przyjmowanego kwasu askorbinowego nie jest dodatkowo magazynowany – jest wydalany przez nerki. 

Witamina C może występować w preparatach farmaceutycznych samodzielnie lub wraz z innymi substancjami. Często występuje wraz ze składnikami takimi jak rutozyd, cynk i salicylamid. 

Dostępne są także formuły zawierające substancje sygnowane jako zioła na przeziębienie z dodatkiem witaminy C. Przy stosowaniu takich preparatów łączonych również należy zachować ostrożność. Stosowanie ziół, choć może wydawać się bezpieczne, również może wywoływać skutki uboczne, a w niektórych stanach jest przeciwwskazane.  

Podsumowanie 

Jak szybko wyleczyć przeziębienie i jak mu zapobiegać? Sposoby na radzenie sobie z przeziębieniem są od lat badane i szeroko dyskutowane w środowiskach naukowych. Wiadomo, że suplementy i leki na przeziębienie z witaminą C, stosowane już po wystąpieniu objawów chorobowych, przynoszą ulgę w niewielkim stopniu. Jak zapobiec przeziębieniu? Duże znaczenie w prewencji częstych przeziębień i zmniejszaniu nasilenia objawów chorobowych ma dobrze zbilansowana dieta, regeneracja organizmu podczas snu i unikanie kontaktu z osobami chorymi. 

Źródła:

  1. Office of Dietary Supplements – Vitamin C, https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC-HealthProfessional/, [dostęp: 23.07.2024 r.]
  2. Indeks leków MP, https://indeks.mp.pl/, [dostęp: 22.07.2024 r.]
  3. Mejza F., Przeziębienie - przyczyny, objawy, leczenie i zapobieganie, https://www.mp.pl/pacjent/grypa/przeziebienie/61668,przeziebienie, [dostęp: 23.07.2024 r.]
  4. Carr C.A., Maggini S., Vitamin C and Immune Function, Nutrients, 09.2017
  5. Eccles R., Common cold, Frontiers in Allergy, 01.2023 

Więcej artykułów na ten temat

O autorze
Aleksandra Furmańczyk
Aleksandra Furmańczyk
Jestem lekarką w trakcie stażu podyplomowego, który odbywam w 4. Wojskowym Szpitalu Klinicznym we Wrocławiu. Od lat pasjonuję się tematyką zdrowia i medycyny. Zawodowo będę starała się o wybór specjalizacji zabiegowej. Interesują mnie w szczególności otolaryngologia, chirurgia ogólna oraz chirurgia dziecięca. W wolnym czasie uprawiam jogę i z dużym zapałem powiększam swoją kolekcję roślin doniczkowych.
Przeczytaj więcej od tego autora
O autorze
Aleksandra Furmańczyk
Aleksandra Furmańczyk
Jestem lekarką w trakcie stażu podyplomowego, który odbywam w 4. Wojskowym Szpitalu Klinicznym we Wrocławiu. Od lat pasjonuję się tematyką zdrowia i medycyny. Zawodowo będę starała się o wybór specjalizacji...
Przeczytaj więcej od tego autora