Zioła na przeziębienie – naturalne sposoby na zapobieganie i zwalczanie infekcji

Przeziębienie to infekcja o podłożu wirusowym, która przebiega bardzo szybko, często w ciągu trzech dni jest już po chorobie. Pomimo tego może dokuczać i dawać się we znaki. Zwalcza się ją różnymi sposobami, m.in. wykorzystując rośliny lecznicze. Jakie zioła na przeziębienie zaleca się stosować?

Jak działają zioła na przeziębienie i grypę?

Zioła na przeziębienie (często pomagające także przy grypie) zapobiegają infekcjom, usprawniając pracę układu immunologicznego, a równocześnie zwalczają je  bezpośrednio. Likwidują drobnoustroje. Ponadto mogą działać wykrztuśnie i oczyszczająco na górne drogi oddechowe. To istotna właściwość, gdyż podczas przeziębienia najczęściej „atakowany” jest nos, gardło i zatoki. Rośliny podnoszą poziom energii i zwalczają apatię. Naturalne zioła na przeziębienie obejmują wiele gatunków, warto jednak korzystać z tych najlepszych.

Sprawdź też, jak szybko wyleczyć przeziębienie.

Zioła na przeziębienie i kaszel? W sukurs przychodzi czosnek

Czosnek pospolity (Allium sativum) jest uważany za „wszechlek” i naturalny antybiotyk. Już w starożytnym Egipcie podawano go dla usunięcia zmęczenia. W starożytnej Grecji i Rzymie stosowano go typowo w celach leczniczych. Ząbki zawierają alliinę i jej pochodne, flawonoidy, adenozytyny, saponiny i olejek, w skład którego wchodzą związki lotne bogate w siarkę. Roślinę można stosować w różnej formie, nie powinno się jednak przesadzać ze spożywaniem świeżych ząbków (po zgnieceniu). Nadmiar czosnku powoduje wzdęcia. Z kolei po obróbce termicznej (np. gotowaniu) traci właściwości bakteriobójcze.

Sprawdź właściwości czosnku w kosmetyce.

Najważniejsze właściwości czosnku:

• Niszczy drobnoustroje, w tym wirusy, dlatego pomaga bezpośrednio przy przeziębieniu. Ponadto działa bakteriobójczo,
• Łagodzi kaszel,
• Regularnie spożywany wzmacnia układ odpornościowy,
• Pomaga przy grypie,
• Pomaga oczyścić drogi oddechowe i pozbyć się kataru.

Najlepsze zioła na przeziębienie, czyli jakie?

Wśród najlepszych, najskuteczniejszych ziół na przeziębienie dominują głównie gatunki krajowe. Poniższe rośliny naturalnie występują w Polsce lub są powszechnie uprawiane.

• Wierzba purpurowa (Salix purpurea) – to pospolity gatunek, z którego pozyskuje się korę. Dawniej stosowano ją pomocniczo przy leczeniu malarii. Obecnie wyciągi z kory mają największe znaczenie w leczeniu przeziębienia i grypy - obniżają gorączkę (wierzba zawiera podobne związki co aspiryna). Ponadto działają przeciwzapalnie i przeciwbólowo. Korę można wykorzystać w kąpielach leczniczych przy nadmiernej potliwości. Jej lecznicze działanie wynika przede wszystkim z wysokiej zawartości glikozydów fenolowych.
  
  
• Dzika róża (Rosa canina) – owoce są skarbnicą związków aktywnie czynnych, w tym witaminy C i flawonoidów. Regularne korzystanie z produktów opartych na bazie dzikiej róży czy suplementów diety poprawia odporność. Dzika róża działa wzmacniająco, dodając energii i zapobiegając zmęczeniu. Ma właściwości przeciwzapalne. Pomaga przy kaszlu. Oprócz tego poprawia nastrój.

• Bez czarny (Sambucus nigra) – ta pospolita roślina ma szereg właściwości leczniczych. Najczęściej wykorzystuje się kwiaty i owoce. Bez czarny podnosi odporność i zwalcza infekcje o różnorodnym podłożu, w tym przeziębienie. Zwiększa wydzielanie śluzu i jest wykorzystywany jako lek wykrztuśny. Działa napotnie i przeciwgorączkowo.

• Malina właściwa (Rubus idaeus) – surowcami leczniczymi są owoce i liście, bogate w kwasy organiczne i związki śluzowe. W owocach znajduje się także dużo witamin (C, E, B1, B2, B6). Różne formy (napary, syropy, soki) zaleca się przy przeziębieniach. Roślina działa napotnie i przeciwgorączkowo. Pomaga udrożnić drogi oddechowe. Maliny są traktowane jako wartościowe zioła na przeziębienie dla dzieci.
  
  
• Lipa drobnolistna (Tilia cordata) – kwiaty są głównie wykorzystywane do obniżania gorączki. W stanach podgorączkowych lepiej sprawdzają się niż kwas acetylosalicylowy. Mają właściwości napotne, moczopędne i przeciwzapalne. Lipa pomaga także przy grypie i anginie. Zwalcza infekcje górnych dróg oddechowych. Warto ją pić, ale można również wykorzystywać do płukania gardła.
  
  
• Szałwia lekarska (Salvia officinalis) – napary z szałwii najczęściej stosuje się jako płukanki. Są pomocniczo wykorzystywane przy infekcjach, zwłaszcza dotyczy to górnych dróg oddechowych. Liście lub ziele pomagają przy bólach gardła, uporczywym kaszlu i chrypce. Sprawdź sposoby na odkażanie gardła.
  
  
• Jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea) – piękna roślina rabatowa ma także cenne właściwości lecznicze. Wśród plemion północnoamerykańskich była znana już w XVIII w. Ziele ma właściwości przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Zwalcza infekcje i poprawia odporność. Pomaga przy osłabieniu i działa napotnie.

A może zioła szwedzkie na przeziębienie?

W walce z przeziębieniem można skorzystać ze szwedzkiej mieszanki jedenastu ziół. Receptura została opracowana w XVII w. przez Klausa Samsta. Szwedzki lekarz korzystał z niej sam i dożył 104 lat (zmarł w wyniku nieszczęśliwego wypadku).

• Mieszanka zawiera aloes, senes, kamforę, korzeń rabarbaru, mannę, kurkumę, driakiew, arcydzięgiel, mirrę, dziewięćsił i szafran.
• Zioła zwalczają infekcje górnych dróg oddechowych. Ich zastosowanie jest szerokie – dodatkowo m.in. usprawniają funkcjonowanie układu pokarmowego, krążenia i nerwowego.

Jakie zioła zastosować podczas inhalacji przy przeziębieniu?

W czasie przeziębienia poza piciem naparów czy przyjmowaniem suplementów diety albo leków na odporność warto także wykonywać inhalacje. Można używać inhalatora, umieszczać napary w misce z gorącą wodą (i wdychać je po uprzednim okryciu się ręcznikiem) lub dodawać zioła do leczniczych kąpieli. W szczególności warto stosować:

• Olejek rumiankowy – działa przeciwgorączkowo, przeciwzapalnie i napotnie. Poprawia nastrój i pobudza,
• Olejek tymiankowy – zwalcza infekcje o podłożu antybakteryjnym. Przy przeziębieniu nie działa bezpośrednio, lecz wspomaga odkrztuszanie i działa przeciwkaszlowo,
• Olejek sosnowy – zwalcza przeziębienie i łagodzi objawy nieżytu górnych dróg oddechowych,
• Olejek z eukaliptusa – działa antyseptycznie, rozkurczowo i wykrztuśnie. Sprawdza się przy zapaleniu oskrzeli i problemach z zatokami.

Zioła na przeziębienie w ciąży i dla niemowląt

Zioła są znacznie bezpieczniejsze od konwencjonalnych leków na przeziębienie, pomimo tego w niektórych przypadkach należy podchodzić do nich ostrożnie. Zioła na przeziębienie dla niemowląt, matek karmiących czy kobiet w ciąży są okrojone. Obejmują m.in. bez czarny, dziką różę, lipę oraz rumianek. Dodatkowo warto stosować koper, który ma nieco słabsze działanie od powyżej opisanych ziół, ale osłabia objawy przeziębienia. Każdą terapię u tych trzech wyodrębnionych grup, nawet z użyciem roślin leczniczych, powinno się wcześniej skonsultować z lekarzem.

Zioła przy przeziębieniu – jak stosować?

Podczas przeziębienia najlepiej stosować jednocześnie kilka metod.

• Zaleca się pić 1-2 szklanki naparu dziennie. Zioła parzy się jak herbatę, jedynie korę wierzby zaleca się gotować przez 5-10 minut.
• Napary i olejki mogą być używane do inhalacji i kąpieli leczniczych.
• Warto skorzystać także ze smacznych syropów i soków, np. z dzikiej róży, maliny i bzu czarnego.

Wygodniejsze jest stosowanie suplementów, np. w formie tabletek, nalewek i pastylek czy preparatów objawy przeziębienia i grypy. Są od razu gotowe do użycia, nie trzeba nic przygotowywać. W przypadku czosnku w tabletkach suplementy mają dodatkowe korzyści - nie pozostawiają nieprzyjemnego zapachu z ust.

Dobre zioła na przeziębienie – podsumowanie

Lista ziół na przeziębienie jest długa i można korzystać z wielu gatunków jednocześnie. Działają wielotorowo. Pomagają pozbyć się infekcji, a przy tym wspierają organizm na wielu innych obszarach.

Źródła:

1. Mazik M.; Zioła w ogrodzie i w domu, Warszawa 2018, Wydawnictwo Egros.
2. Kwiecień M.; Winiarska-Mieczan A.; Czosnek jako zioło kształtujące właściwości prozdrowotne, 2011; Probl Hig Epidemiol; 92(4): 810-812.
3. Senderski M.E.; Prawie wszystko o ziołach; Podkowa Leśna 2007; Wydawca M. E. Senderski.
4. Giermaziak W.; Fryzowska-Chrobot I.; Właściwości lecznicze bzu czarnego (Sambucus nigra), Forum Bibl. Med; 2017; R. 10 nr 1 (19).