Częste przeziębienia – przyczyny i sposoby na zapobieganie infekcjom

Częste przeziębienia a tarczyca

Okazuje się, że częste infekcje o podłożu wirusowym mogą zaburzać pracę tarczycy i w efekcie prowadzić dopoinfekcyjnego podostrego zapalenia tarczycy, nazywanego również chorobą de Quervaina. Podczas przeziębienia organizm broni się przed namnażaniem patogenów, produkując dużą ilość przeciwciał, które łącząc się z wirusami lub bakteriami powodują ich obumarcie. Po infekcji gardła, krtani lub oskrzeli przeciwciała te krążą we krwi i mogą przedostać się do tarczycy, gdzie łączą się z komórkami gruczołu. Wówczas może dojść do ich uszkodzenia i rozwoju stanu zapalnego. Poinfekcyjne zapalenie tarczycy wymaga leczenia. Najczęściej nie pozostawia po sobie powikłań, jednak ma tendencję do nawracania.

Częste przeziębienia a rak

Objawy, które na pierwszy rzut oka kojarzą się ze zwykłym przeziębieniem, jednak utrzymują się przez kilka tygodni lub w ogóle nie mijają, mogą być oznaką nowotworów układu odpornościowego. Zalicza do nich nowotwory układu krwiotwórczego (np. białaczki) oraz nowotwory układu chłonnego (m.in. chłoniaki). Powodem do wizyty u lekarza powinny być następujące symptomy:

• Utrzymujący się przez dłuższy czas uporczywy kaszel,
• Gorączka lub stały stan podgorączkowy,
• Powiększone węzły chłonne pachowe, pachwinowe lub w okolicy szyi (niebolesne, narastające stopniowo),
• Obfite poty (szczególnie pocenie się w nocy),
• Nieuzasadniony spadek masy ciała,
• Zmęczenie, szybka męczliwość,
• Swędzenie skóry.

Istotne jest, by objawy, które nie ustępują w przeciągu 2-3 tygodni, jak najszybciej skonsultować z lekarzem pierwszego kontaktu. Nowotwory wykryte we wczesnym stadium rokują pomyślnie i można je wyleczyć.

Częste przeziębienia a stres

Częste przeziębienia a alergia

Cieknący i zatkany nos to jeden z objawów przeziębienia. Wiele osób zmaga się z nawracającym katarem, który pomimo stosowania leków nie ustaje. Jeśli mijają kolejne dni, a my nadal zmagamy się z uporczywą wydzieliną, opuchniętym i swędzącym nosem, powinien być to dla nas sygnał ostrzegawczy, ponieważ taka postać kataru może zwiastować alergię. Jak odróżnić katar alergiczny od kataru przeziębieniowego? 

Objawy kataru alergicznego:

• Przewlekły katar z wodnistą wydzieliną z nosa, 
• Zatkany lub swędzący nos,
• Napadowe kichanie salwami,
• Kaszel spowodowany spływaniem wydzieliny po tylnej ścianie gardła,
• Zapalenie spojówek przejawiające się zaczerwienieniem, łzawieniem i swędzeniem oczu,
• Ból i świąd gardła.

Przeziębienie a grypa? Objawy przeziębienia i grypy mogą być do siebie bardzo podobne, dlatego tak łatwo pomylić je ze sobą. Właściwe rozpoznanie jest bardzo ważne, ponieważ szczególnie niebezpieczne w tym przypadku są powikłania po grypie.

Częste przeziębienia – badania

Częste przeziębienie zawsze wymaga konsultacji lekarskiej.  W rozpoznaniu przyczyny wciąż nawracających infekcji oprócz wywiadu lekarskiego istotne są badania laboratoryjne i diagnostyczne. Lekarz zwykle zleca:

• Morfologię krwi obwodowej z rozmazem,
• OB, CRP, badanie ogólne moczu,
• Oznaczenie poziomu glukozy,
• Stężenie sodu, potasu, wapnia, kreatyniny i albumin,
• Poziom witaminy D,
• RTG klatki piersiowej,
• EKG serca.

Wymienione badania pozwalają wykryć niedobory konkretnych składników w organizmie oraz rozpoznać lub wykluczyć występowanie niektórych chorób przewlekłych, które upośledzają odporność.

Częste przeziębienia – jak zapobiegać?

Częste, nawracające przeziębienia powinny być leczone długofalowo. Należy zawsze stosować się do zaleceń lekarza. Nie wolno też na własną rękę skracać czasu terapii. Wiele osób zastanawia się, jak wzmocnić odporność organizmu. Oto kilka wskazówek.

• Pomoże w tym przede wszystkim modyfikacja diety i wprowadzenie do codziennego jadłospisu owoców i warzyw oraz produktów o wysokiej zawartości białka. 
• Równie ważny jest regularny odpoczynek – przynajmniej 7-8 godzin snu każdego dnia to konieczność, by nie dać się łatwo wirusom i bakteriom. W przypadku problemów z zasypianiem i poprawy jakości snu można sięgnąć po leki nasenne bez recepty. Zanim położymy się do łóżka, warto wyłączyć wszelkie ekrany i zasłonić okna. Dzięki temu zadbamy o prawidłowe wydzielanie się hormonu snu – melatoniny.
• Przyczyną częstych przeziębień są niedobory różnych pierwiastków i witamin, dlatego leki na zmęczenie mają na celu uzupełnienie ich braków. W ich składzie znajdziesz witaminy z grupy B, magnez, żelazo, selen czy potas. Warto, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, zadbać o właściwą odporność – pomogą w tym leki na odporność oraz preparaty z witaminą C i witaminą D.  

Co jeszcze możesz zrobić, by przeziębienie Cię omijało?

1. Dbaj o higienę i po powrocie do domu zawsze myj dokładnie ręce – szczególnie kiedy na co dzień korzystasz z komunikacji miejskiej lub przebywasz w zatłoczonych miejscach. Częste infekcje u dorosłych i dzieci są efektem przenoszenia się wirusa przez dłonie.
2. W okresie wzmożonych zachorowań unikaj zatłoczonych miejsc, ponieważ ryzyko infekcji wówczas drastycznie wzrasta.
3. Często wietrz pomieszczenia, nawet mimo niskiej temperatury na zewnątrz – suche powietrze otoczenia wysusza śluzówkę, która staje się mniej odporna na ataki drobnoustrojów, dlatego szczególnie w okresie jesienno-zimowym warto poświęcić kilkanaście minut na wywietrzenie mieszkania.
4. Nie zapominaj o aktywności fizycznej – do budowania silnej odporności świetnie sprawdzi się każda forma aktywności: półgodzinny spacer każdego dnia, ulubione ćwiczenia lub bieganie.
5. Naucz się radzić sobie ze stresem – życie w przewlekłym stresie to wróg odporności. Wysokie stężenie kortyzolu osłabia komórki odpornościowe organizmu. Dlatego warto szukać sposobów rozładowywania napięć. Może to być uprawianie sportu, masaż, joga czy medytacja. W łagodzeniu stresu doraźnie mogą pomóc tabletki na uspokojenie bez recepty.
6. Unikaj używek – palenie tytoniu czy nadużywanie alkoholu pogarszają zdolności organizmu do czynnej i biernej ochrony przed patogenami. Walkę z nałogiem nikotynowym wesprą preparaty do rzucenia palenia

Podsumowanie

Częste przeziębienia, z którymi nie możemy się uporać, zawsze wymagają specjalistycznej konsultacji, nie warto więc odwlekać wizyty u lekarza. Dokładna diagnostyka pozwoli wykluczyć groźne przyczyny nawracających zakażeń.

1. Dr n. med. F. Mejza, Przeziębienie, Medycyna praktyczna dla pacjentów [dostęp 10.11.2022] https://www.mp.pl/pacjent/grypa/przeziebienie/61668,przeziebienie
2. Tylżanowska-Kisiel, Przeziębienie i grypa, Helion 2007.
3. P. Gajewski, Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2020.