Lanolina − owczy wosk ochrania skórę!
Lanolina to substancja znajdująca się w kosmetykach. Absorbuje ponad 2 razy tyle wody, ile waży. Z tego powodu często dodaje się ją do kremów nawilżających. Sprawdź, czym jeszcze się charakteryzuje!
Spis treści
Lanolina to emolient, który pochodzi od owiec. Jest umieszczona w urzędowym spisie leków zwanym Farmakopeą Polską, co oznacza, że musi spełniać określone kryteria jakościowe zanim zostanie użyta. Co kryje w sobie lanolina? Właściwości i zastosowanie tej substancji są bardzo, bardzo szerokie. Przez lata stała się idealną bazą maści, kremów i innych produktów kosmetycznych. Czym tak naprawdę jest lanolina i gdzie ją możesz znaleźć?
Spis treści:
Co to jest lanolina?
Tłusta i mazista substancja o specyficznym zapachu, zwana niezbyt zachęcająco „tłuszczopotem owczym” to właśnie lanolina. Jej historia sięga daleko wstecz i ma ścisły związek z hodowlą owiec. Wełna, podobnie jak ludzkie włosy, potrzebuje ochrony przed niszczącymi czynnikami zewnętrznymi.Natura sprawiła, że gruczoły łojowe owiec wytwarzają ochronną warstwę naturalnego tłuszczu, który odkłada się na wełnie. W trakcie obróbki owczej sierści, a dokładniej w momencie jej prania, ludzie nauczyli się odzyskiwać owczy tłuszcz ze ścieków pralnic. Tak rozpoczął się przemysł lanolinowy.
Sprawdź też kosmetyki do ciała.
W skład lanoliny wchodzi mieszanina estrów i poliestrów alkoholi i kwasów tłuszczowych ze sterolami (m.in. z cholesterolem, który odpowiada za natłuszczanie warstwy rogowej skóry).
Lanolina − właściwości
Lanolina jest nierozpuszczalna w wodzie, ale za to jest zdolna do jej absorpcji, czyli pochłaniania. Potrafi wchłonąć 2 razy tyle wody, ile sama waży, wciąż utrzymując formę stabilnej emulsji. Dodatkowo lanolina oczyszcza, wygładza i natłuszcza skórę, co z pewnością zadecydowało o jej istotnej roli w przemyśle kosmetycznym.
Nieciekawy zapach, barwa i kleistość sprowokowały dalsze poszukiwania i modyfikacje lanoliny. Pierwsza grupa pochodnych to lanolina ciekła, która dużo lepiej rozprowadza się na skórze. Stąd jej obecność w balsamach, kremach do twarzy, błyszczykach i pomadkach, olejkach dla niemowląt i tych do opalania. Druga pochodna lanoliny to bezbarwna i bezzapachowa lanolina woskowa, która jest jeszcze lepszym emulgatorem niż jej postać wyjściowa. Obie postaci nie wywołują podrażnień i uczuleń.
Sprawdź też kosmetyki do twarzy.
Lanolina − zastosowanie
Nie da się ukryć, że właściwości lanoliny jasno wskazują na różnorakie możliwości jej zastosowania. Bardzo często jest wykorzystywana jako emulgator, dzięki swojej stabilnej postaci. Pełni taką funkcję w kremach odżywczych, ochronnych, nawilżających i w maściach farmaceutycznych.
Rozpraszające (dyspergujące) właściwości lanoliny wykorzystuje się w kosmetykach do makijażu, np. w błyszczykach i szminkach, gdzie pigment powinien rozchodzić się równomiernie.
W niewielkiej ilości lanolina dodawana jest do mydeł i produktów ze sztucznymi detergentami, żeby zapobiec ich pękaniu. W farmakologii lanolinę wykorzystuje się jako nośnik substancji czynnych w wybranych preparatach. Ale to jeszcze nie wszystko! Lanolina pomaga chronić metal przed rdzą, więc znajduje się w preparatach antykorozyjnych. Znajdziesz ją także w składzie preparatów do konserwacji obuwia ze skóry naturalnej.
Sprawdź też pomadki i szminki ochronne do ust.
Lanolina w kosmetyce
Lanolina kosmetyczna musi spełniać określone wymogi zanim będzie można ją wykorzystać w produkcji kosmetyków. Przede wszystkim, ma być prawidłowo oczyszczona – barwa lanoliny powinna być jasnożółta, a zapach prawie niewyczuwalny. Normy te zostały zamieszczone w Farmakopei Polskiej, czyli urzędowym spisie leków dopuszczonych do użytku w naszym kraju.
W kosmetykach jest wykorzystywana jako baza lub dodatek. Jako baza utrzymuje odpowiednią, jednolitą postać kremu czy innego kosmetyku. Główna rola lanoliny jako składnika to zatrzymanie wody w skórze. Lanolina jest bowiem emolientem i wspomaga płaszcz lipidowy.
Właściwości kosmetyczne lanoliny:
- wygładza szorstką skórę, zmiękcza ją
- pomaga leczyć pęknięcia, przesuszenia, podrażnienia stąd jej obecność w kremach do suchej i podrażnionej skóry
- łagodzi ból i zaczerwienienie, także u niemowląt (maść dla dzieci i niemowląt Neodex czy maść ochronna Bepanthen Baby)
- stosowana jest w kosmetykach dla kobiet karmiących piersią, np. na bolące, podrażnione sutki (Medela Purelan 100 − czysta lanolina łagodząca podrażnienia brodawek sutkowych),
- skutecznie przenika w głąb skóry, działa przeciwgrzybiczo i anybakteryjnie
- tworzy na powierzchni skóry warstwę ochronną (film) i nie pozwala na działanie szkodliwych czynników od zewnątrz i zatrzymuje odparowywanie wody od wewnątrz
- zatrzymuje wodę w obrębie naskórka w postaci zemulgowanej
Czy lanolina uczula?
Zdarzają się przypadki, że osoby uczulone na alkohol wełny w kontakcie z lanoliną dostają wysypki, może pojawić się obrzęk czy nawet pęcherze. Uczulenie pojawia się do kilku godzin po zastosowaniu lanoliny na skórę. Objawy mijają po kilku dniach. W takim wypadku alternatywą dla lanoliny może być wazelina lub masło cupuacu. Więcej na temat masła cupuacu przeczytasz w artykule: Masło cupuacu − tajemniczy emolient prosto z Amazonii.
Takie alergie miały kiedyś swoją nazwę, były to: alergie lanolinowe. Wtedy ich główną przyczyną była najprawdopodniej mało zaawansowana obróbka naturalnej lanoliny. Detergenty przemysłowe używane do jej oczyszczania mogły wnikać w owczy wosk i być przyczyną alergicznych reakcji skórnych. Od tego czasu ulepszone metody pozyskiwania lanoliny wpłynęły na to, że lanolina znacznie rzadziej uczula. Ingerencja chemiczna i eksperymenty modyfikujące jej właściwości pozwoliły wyodrębnić nisko alergizującą lanolinę ciekłą i woskową.
Lanolina to przede wszystkim wspaniały emolient, który pomaga w zachowaniu właściwego nawodnienia skóry. Chroni ją też zimą przed nieprzyjemnym działaniem mrozu. Lanolina jest dziś na tyle bezpieczna, że stosuje się ją w kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji piersi kobiet podczas karmienia − nie zaszkodzi dziecku, które jest karmione piersią.