Naturalny czynnik nawilżający – czym jest NMF i jak wpływa na skórę?

Zdrowa i zadbana skóra przede wszystkim powinna być nawilżona. Za gromadzenie i wiązanie wody odpowiada NMF, czyli naturalny czynnik nawilżający, który możemy znaleźć w warstwie rogowej naskórka. Sprawdź, z czego się składa, jakie ma właściwości i dlaczego stanowi tak pożądany składnik w kosmetologii.

Co to jest NMF?

Naturalny czynnik nawilżający NMF (ang. natural moisturizing factor) to składnik stanowiący ok. 30% warstwy rogowej naskórka. Składa się z wielu substancji wiążących wodę, zapobiegających jej nadmiernej utracie przez skórę, tym samym zapewniając odpowiednie nawilżenie. Pochodzenie NMF nie zostało w pełni poznane. Przypuszcza się, że składniki, z których jest zbudowany, mogą być pozostałościami jąder komórkowych komórek skóry – keratynocytów – rozłożonych podczas procesu rogowacenia.

Skóra to największy organ ludzkiego ciała, pełniący szereg rozmaitych funkcji w organizmie. Stanowi fizjologiczną barierę, oddzielającą go od środowiska zewnętrznego – i w ten sposób chroni przed szkodliwym działaniem różnych czynników, takich jak np. promieniowanie UV. Uczestniczy w licznych procesach termoregulacyjnych i metabolicznych, a także pomaga utrzymać równowagę wodno-elektrolitową. Jejprawidłowe funkcjonowanie zależy w dużym stopniu od odpowiedniego nawodnienia, na które z kolei składa się nie tylko woda dostarczana z wewnątrz oraz zewnątrz, ale również stopień, w jakim jest ona zatrzymywana. To właśnie za to odpowiada NMF, któryzapobiega jej nadmiernemu parowaniu.

Gdzie znajduje się naturalny czynnik nawilżający?

Wiesz już, że naturalny czynnik nawilżający jest częścią warstwy rogowej naskórka. Ale co to właściwie oznacza? Aby lepiej zrozumieć jego położenie, warto przypomnieć sobie budowę skóry, która składa się z 3 warstw: naskórka, skóry właściwej oraz tkanki podskórnej. Naskórek stanowi tę najbardziej zewnętrzną i sam dzieli się na 5 warstw: podstawną, kolczystą, ziarnistą, jasną oraz rogową. To właśnie w tej ostatniej, w której to komórki ulegają ciągłemu złuszczaniu, możemy znaleźć NMF.

Skład NMF

Naturalny czynnik nawilżający stanowi wieloskładnikową mieszaninę hydrofilnych związków wiążących wodę, charakteryzujących się niską masą cząsteczkową. Co wchodzi w jego skład?

• Aminokwasy. Znajdują się w składzie białek, stanowiąc materiał budulcowy dla ludzkiego organizmu. Regenerują skórę, wzmacniając jej barierę ochronną. Stymulują komórki skóry – fibroblasty – do produkcji kolagenu i elastyny. Wykazują działanie przeciwstarzeniowe dzięki zdolności neutralizowania wolnych rodników. Często dodawane są do kosmetyków do włosów, takich jak szampon zawierający kompleks NMF Eloderm.
• Kwas piroglutaminowy (PCA) i jego sól sodowa. Posiada właściwości nawilżające oraz filmotwórcze – tworzy film ochronny na powierzchni skóry, zapobiegając nadmiernemu parowaniu wody. Nadaje miękkości i elastyczności, penetrując do głębszych warstw naskórka. Jest bezpiecznym składnikiem, który często wykorzystuje się przy produkcji kosmetyków.
• Mocznik. W zależności od użytego stężenia mocznik wykazuje różne działanie. Najczęściej występuje w stężeniu 2-10%, w którym działa zmiękczająco na naskórek, nawilża, ułatwia przepuszczalność innych substancji aktywnych oraz wpływa na układ włókien keratynowych. Z kolei wyższe stężenia mocznika (nawet do 50%) posiadają właściwości keratolityczne (w skrócie złuszczające). Działa bardzo dobrze również na skórę głowy. Sprawdź szampon micelarny do włosów i skóry głowy, bazylia + NMF Element, którego jest składnikiem.
• Mleczany. To sole kwasu mlekowego, działające silnie nawilżająco i zapobiegające przesuszaniu się skóry. Posiadają właściwości antybakteryjne i nie są komedogenne – oznacza to, że nie zapychają ujść gruczołów łojowych, a więc nie przyczyniają się do powstawania zaskórników. Dzięki temu są bezpieczne dla każdego rodzaju cery. Wchodzą w skład kosmetyków takich jak nawilżająco-wygładzający żel pod oczy Lierac Hydragenist oraz dotleniajace serum booster nawilżenia Lierac Hydragenist.
• Cukry. Występują naturalnie w skórze, wiążą wodę i działają nawilżająco. Zapobiegają przeznaskórkowej utracie wody (TEWL), mającej bezpośredni wpływ na poziom nawilżenia naskórka. Właściwości cukrów znalazły zastosowanie w kosmetykach do pielęgnacji twarzy, takich jak barierowy eliksir hydro-odżywczy z kompleksem NMF Bielenda Professional SupremeLab.
• Jony pierwiastków. Zapobiegają nadmiernej utracie minerałów, a co się z tym wiąże – przesuszeniu skóry i utracie jej elastyczności. Neutralizują szkodliwe działanie czynników środowiskowych.
• W składzie naturalnego czynnika nawilżającego możemy znaleźć także takie składniki jak: kreatynina, glukozamina czy amoniak.

Jak działa NMF?

Aby zrozumieć działanie NMF, należy zacząć od omówienia mechanizmów utraty wody przez skórę. Nawilżenie naskórka zależne jest od dwóch czynników: stopnia, w jakim przenika do niego woda obecna w skórze właściwej oraz zdolności naskórka do jej gromadzenia. Wskutek działania różnicy ciśnień osmotycznych, woda przemieszcza się między tymi dwiema warstwami skóry, by następnie nawilżyć naskórek i odparować do środowiska. Napotyka jednak na swojej drodze dwie przeszkody. Jedną z nich stanowi właśnie naturalny czynnik nawilżający, który wiąże wodę, zapobiegając jej utracie. Drugą barierą, o której warto wiedzieć, jest zlokalizowany na powierzchni warstwy rogowej naskórka płaszcz wodno-lipidowy, skutecznie spowalniający parowanie wody.

NMF a kosmetologia. Dlaczego NMF jest częstym składnikiem kosmetyków pielęgnacyjnych?

Wraz z upływem lat w skórze znajduje się coraz mniej NMF, a co się z tym wiąże – staje się ona bardziej sucha i podrażniona. Dochodzi do degradacji struktur kolagenowych i elastynowych, co z kolei przyczynia się do wiotczenia i powstawania zmarszczek. Zmniejsza się zdolność wiązania wody, za to wzrasta jej przeznaskórkowa utrata (TEWL – ang. transepidermal water loss). Taka skóra nie tylko stanowi problem estetyczny, objawiający się szorstkością, pękaniem naskórka czy świądem, ale też jest znacznie bardziej podatna na działanie czynników zewnętrznych (wiatr, temperatura), chemicznych oraz biologicznych.

Współczesna kosmetologia ma jednak na to swoje sposoby! Producenci kosmetyków wykorzystują znajomość składu NMF do tego, by go odtworzyć i dodać do własnych produktów. Jest to na tyle uniwersalna substancja nawilżająca, że sprawdzi się do każdego rodzaju cery.

W jakich kosmetykach wykorzystuje się NMF?

O odpowiedni poziom nawilżenia powinien dbać każdy. Skład naturalnego czynnika nawilżającego jest niezwykle uniwersalny, dlatego znajduje zastosowanie w kosmetykach dla różnych rodzajów skóry. Szczególnie docenią go te suche, odwodnione i dojrzałe. Gdzie znajdziesz składniki wchodzące w skład NMF? Tak naprawdę wszędzie! Szukaj go w kremach, balsamach, serum, mleczkach, szamponach czy też żelach pod prysznic. Możesz używać go zarówno do pielęgnacji skóry twarzy, jak i całego ciała, a nawet włosów.

Zwróć uwagę na dermokosmetyki – preparaty zawierające substancje aktywne biologicznie, dedykowane różnym problemom skórnym. W ich składzie często znajdziesz składniki takie jak wspomniany wcześniej mocznik, wchodzący w skład NMF i działający silnie nawilżająco. 

Borykasz się z problemem odwodnionej cery? Wybierz odpowiedni krem nawilżający do twarzy, w którym znajdziesz aminokwasy, mleczany oraz pozostałe związki tworzące naturalny czynnik nawilżający. Taki kosmetyk to absolutna podstawa pielęgnacji każdego rodzaju skóry. Pomaga utrzymać jej jędrność i elastyczność oraz zapewnia naturalny blask. Jeśli potrzebujesz mocniejszego działania, sprawdź przygotowany przez nas ranking, który pomoże Ci odnaleźć najlepszy krem silnie nawilżający. Kosmetyk powinien nie tylko zapewnić skórze maksymalny poziom nawilżenia, ale też ukoić, gdy dokucza jej świąd i pieczenie.

 Nie zapominaj o reszcie! Pielęgnacja całego ciała często bywa pomijana, co może w końcu doprowadzić do uporczywego świądu i przesuszenia. Składniki NMF są niezastąpione przy dbaniu o każdą partię ciała, również te najbardziej problematyczne, jak łokcie, kolana czy pięty. Postaw na balsam do ciała o bogatym składzie, który będzie zapobiegał nadmiernej utracie wody ze skóry i dbał o jej odpowiednie nawilżenie – taki jak np. balsam do ciała rozświetlający Ziaja GdanSkin.

NMF – warto go poznać!

Teraz już wiesz, jak istotne jest odpowiednie nawilżenie naskórka i jakich składników warto szukać w kosmetykach. Dbaj o swój naturalny czynnik nawilżający, a Twoja skóra z pewnością Ci się za to odwdzięczy!

Źródła:

1. Adamski Z., Kaszuba A. Dermatologia dla kosmetologów. Edra Urban & Partner, Wrocław 2019
2. Kędzia B., Wolski T. Farmakoterapia skóry. Część 3. Nawilżanie skóry i naturalne środki nawilżające. Postępy Fitoterapii 3/2019
3. Szmigiel-Pieczewska M. Momot A. Czynniki zapobiegające utracie wody w pielęgnacji skóry odwodnionej, [w:] Kosmetologia Estetyczna, http://kosmetologiaestetyczna.com/ike/2.2016/files/assets/basic-html/index.html#19, [dostęp 21.04.2022 r.]