Bakuchiol (roślinny retinol) – czym jest i jak działa?

Bakuchiol jest substancją pochodzenia naturalnego, o której coraz więcej i głośniej mówi się w branży kosmetycznej. Ze względu na swoje właściwości i źródło pozyskiwania nazywany jest roślinnym retinolem. Skąd ta popularność bakuchiolu i jakie jest jego działanie? Czy rzeczywiście może zastąpić retinol? Odpowiadamy! 

Co to jest bakuchiol?

Bakuchiol to substancja aktywna o wielokierunkowym działaniu, pozyskiwana z nasion azjatyckiej rośliny Psoralea corylifolia, nazywanej potocznie bakuchi. Substancję wyizolowano dopiero w drugiej połowie XX w., aczkolwiek w medycynie chińskiej i hinduskiej preparaty na jego bazie oraz sama roślina znane są od czasów starożytnych. Stosowano je głównie jako remedium na wszelkie problemy skórne takie jak łuszczyca, podrażnienia czy egzema. W kwestii działania bakuchiol porównuje się do retinolu, czyli retinoidu będącego pochodną witaminy A. W rzeczywistości obie cząsteczki są podobne i wykazują zbliżone właściwości, choć ich budowa chemiczna nie jest identyczna.

Sam retinol to szczegółowo przebadana substancja, która swoim działaniem wzbogaca między innymi kosmetyki do pielęgnacji twarzy. Dzięki pobudzaniu rozwoju warstwy keratyny w naskórku i syntezy włókien kolagenowych oraz stymulacji aktywności fibroblastów pomaga zwiększyć elastyczność i jędrność skóry, działa przeciwzmarszczkowo, zmniejsza przebarwienia, reguluje pracę gruczołów łojowych, wzmacnia skórę i zapobiega utracie wody. Retinol to substancja penetrująca głębokie warstwy skóry, którą zawierają między innymi kremy przeciwzmarszczkowe i kremy nawilżające. Zobacz, jakie właściwości ma retinol w kosmetykach.

Retinol a bakuchiol – różnice

Pomimo całego dobrodziejstwa retinolu ma on kilka cech, które w pewnych okolicznościach wykluczają jego stosowanie.

• Retinol uwrażliwia skórę na działanie słońca, dlatego nie zaleca się aplikacji kosmetyków z tą substancją latem.
• Wykazuje działanie teratogenne, przez co jest zakazany w przypadku kobiet w ciąży i karmiących.
• W początkowej fazie kuracji może przyczyniać się do podrażnień skóry, przesuszenia, łuszczenia i pieczenia.

Co więcej, retinol występuje głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego lub jest wytwarzany syntetycznie, podczas gdy bakuchiol pozyskuje się z surowców roślinnych. I właśnie w pochodzeniu oraz metodach wyodrębnienia należy upatrywać genezy określenia „roślinny retinol”. Ze względu na swoje pochodzenie bakuchiol jest komponentem wegańskim. Stanowi więc świetne uzupełnienie kosmetyków naturalnych, ale nie tylko, ponieważ ostatnimi czasy podbija rynki kosmetyczne i coraz częściej wykorzystują go producenci dermokosmetyków.

Bakuchiol – właściwości

Nie bez powodu bakuchiol nazywany jest roślinnym retinolem. Podobnie jak on świetnie kondycjonuje skórę, dlatego sprawdzi się w przypadku cery problematycznej, z przebarwieniami, dojrzałej oraz przesuszonej. Jakie są najważniejsze właściwości bakuchiolu?

• Jest bardzo dobrze tolerowany przez skórę, a jego stosowanie nie powoduje skutków ubocznych.
• Nie wchodzi w reakcję ze słońcem, więc może być stosowany przez cały rok, niezależnie od stopnia nasłonecznienia. Także latem.
• Nie wywołuje podrażnień i przesuszenia skóry, nawet w początkowej fazie stosowania.
• Wykazuje właściwości antyoksydacyjne, ograniczając ilość wolnych rodników i chroniąc skórę przed niekorzystnym działaniem czynników zewnętrznych.
• Przypisuje się mu również właściwości antybakteryjne, przeciwzapalne, co z pewnością zainteresuje osoby borykające się z problematyczną cerą ze skłonnością do trądziku. Nie wiesz, jak zapobiegać pryszczom? Poznaj 10 skutecznych sposobów. Pomocny będzie również nasz ranking kosmetyków na trądzik.
• Znakomicie reguluje pracę gruczołów łojowych, ograniczając tym samym nadmierne wydzielanie sebum.
• Dzięki zwiększaniu produkcji kolagenu i elastyny uelastycznia i ujędrnia skórę.

I na koniec, choć nie mniej ważna kwestia - kosmetyki z bakuchiolem mogą być używane przez kobiety w ciąży i karmiące piersią. Poprawiają wygląd skóry, a jednocześnie nie stanowią zagrożenia dla ciężarnej i rozwijającego się maleństwa.

Bakuchiol – działanie

Docenianą przez branżę kosmetyczną zaletą bakuchiolu jest jego wszechstronne działanie. Podobnie jak retinol może być wykorzystywany na szeroką skalę, wzbogacając składy produktów pielęgnacyjnych. Ostatnia dekada to prawdziwy bum na tę substancję, głównie ze względu na łagodne, ale skuteczne działanie, przez co może być używany nawet do cery wrażliwej. Śmiało można powiedzieć, że bakuchiol łączy w sobie wszystkie właściwości retinolu, a jednocześnie, w przeciwieństwie do retinolu, nie ma większych przeciwwskazań do jego stosowania.

Jakie działanie wykazuje bakuchiol?

• Delikatnie złuszcza naskórek,
• Koi skórę i leczy stany zapalne,
• Działa antybakteryjnie, hamuje namnażanie bakterii,
• Rozjaśnia przebarwienia i ujednolica koloryt skóry niczym najlepsze serum na przebarwienia,
• Zwalcza wolne rodniki,
• Chroni przed szkodliwym wpływem promieniowania UV,
• Reguluje pracę gruczołów łojowych, odtyka pory, zmniejsza zaskórniki,
• Nie jest fotouczulający,
• Spłyca zmarszczki, poprawia gęstość skóry, liftinguje, wygładza i regeneruje.

Bakuchiol – z czym nie łączyć?

Jak wspomniałam wyżej, bakuchiol wykazuje właściwości zbliżone do retinolu i innych pochodnych witaminy A. Obie substancje zmniejszają zmarszczki, złuszczają naskórek, a poprzez dogłębne działanie zwiększają produkcję kolagenu i elastyny, co przekłada się na widoczne wygładzenie i ujędrnienie skóry. Wydaje się więc, że bakuchiol jest substancją niemal bez wad. Na ten moment istnieje wiele przesłanek, które pozwalają wysnuć podobny wniosek, jednak naukowcy wciąż poddają substancję nowym badaniom, mającym na celu jeszcze bardziej precyzyjne zgłębienie tematu.

Wiadomo jednak, że w związku z działaniem podobnym do retinolu nie powinno się łączyć bakuchiolu z produktami zawierającymi retinoidy. Jeśli w Twojej kosmetyczce znajduje się kosmetyk z bakuchiolem, najrozsądniej będzie w ogóle zrezygnować z retinolu. O ile obie substancje osobno działają cuda na skórze i przynoszą rewelacyjne efekty, to ich połączenie mogłoby być zbyt intensywne, a skutki odwrotne do zamierzonych.

Nie zaleca się również łączenia bakuchiolu z kwasami o działaniu złuszczającym. Regularne stosowanie produktu zawierającego w swoim składzie retinol roślinny stopniowo usuwa martwy naskórek, dzięki czemu skóra wygląda zdrowo, promiennie i ma jednolity koloryt. Silne kwasy mogłyby zaburzyć naturalną zdolność do regeneracji, w efekcie czego istnieje ryzyko podrażnienia i przesuszenia skóry.

Bakuchiol w kosmetykach

Branża kosmetyczna nie mogła przejść obojętnie obok tak wszechstronnej substancji, wskutek czego na rynku dermokosmetyków pojawia się coraz więcej produktów pielęgnacyjnych z bakuchiolem w składzie. Warto jednak podkreślić, że w przypadku tego składnika kluczowa jest regularność. Kosmetyki zawierające bakuchiol można stosować zarówno rano, jak i wieczorem, głównie ze względu na brak działania fotouczulającego. Bardzo dobre rezultaty przynosi wprowadzenie preparatów z retinolem roślinnym do swojej wieczornej rutyny pielęgnacyjnej. Podczas snu zachodzą w skórze ważne procesy, organizm regeneruje się i odpoczywa, dzięki czemu kosmetyki mają szansę wniknąć w głębsze warstwy skóry, a co za tym idzie – lepiej zadziałać.

Poniżej polecam kilka ciekawych kosmetyków, które w swoim składzie zawierają bakuchiol.

1. Krem normalizująco-nawilżający z bakuchiolem Bielenda Professional, który w swojej formule, oprócz bakuchiolu, zawiera również regulujący wydzielanie sebum niacynamid, przeciwzapalny i antybakteryjny olej tamanu oraz hydro + compleks, czyli zestaw substancji silnie nawilżających i zatrzymujących wodę w naskórku. Krem wykazuje działanie przeciwzmarszczkowe, nawilżające, redukujące niedoskonałości oraz regenerujące. Co więcej ma lekką konsystencję, która ułatwia aplikację kosmetyku. 
2. Przeciwzmarszczkowe serum regeneracyjne w ampułkach Lierac to 30-dniowa kuracja pomagająca zwalczyć pierwsze oznaki starzenia się skóry. W składzie produktu znajdziesz między innymi regeneracyjny kompleks ze skrzypu, przywrotnika i bluszczu, wypełniający koncentrat Hyalu-3 oraz omawiany dziś bakuchiol.
3. Żel regulujący, korygujący niedoskonałości Lierac jest połączeniem bakuchiolu z kwasem salicylowym, a więc bardzo efektywnym zestawem dla cery problematycznej i trądzikowej. Matuje skórę, zwęża pory, a także reguluje wydzielanie sebum.
4. Krem koloryzujący przeciwtrądzikowy z korektorem Bioderma i zielonym pigmentem neutralizującym zaczerwienienia. Wyrównuje koloryt skóry, pozostawiając subtelne, pudrowe wykończenie. Testowany dermatologicznie.
5. Odżywczy krem do twarzy Iossi o działaniu wygładzającym, odżywczym i rozjaśniającym. W składzie preparatu producent umieścił między innymi witaminy C, B3 oraz E, wyciszający skórę ekstrakt z piwonii, ekstrakt z liści winogron wspierający łagodzenie podrażnień, a także naturalny kompleks cukrowy, który poprawia elastyczność, nawilża i przynosi ulgę suchej skórze. Produkt 100% naturalny.
6. Łagodzący krem Bioderma wspomagający leczenie cery trądzikowej i podrażnionej kuracjami dermatologicznymi. Delikatna i lekka formuła świetnie sprawdzi się pod makijaż. Produkt zawiera wygładzający zmarszczki wyciąg z algi brunatnicy, nawilżającą glicerynę, kwas glicyterynowy o działaniu przeciwzapalnym i przeciwłojotokowym oraz mannitol chroniący skórę przed czynnikami atmosferycznymi.

Podsumowanie

Bakuchiol, czyli roślinny retinol to substancja nieustannie poddawana kolejnym testom. Aktualnie znany jest głównie ze swojego wszechstronnego działania kondycjonującego i poprawiającego stan skóry dojrzałej, trądzikowej, wrażliwej czy przesuszonej. Wykazuje szereg korzystnych właściwości. Jest doskonałym antyoksydantem, nie wchodzi w reakcję ze słońcem, mogą go używać kobiety ciężarne i karmiące. Ponadto jest surowcem naturalnym i wegańskim. Systematycznie stosowany poprawia wygląd skóry, delikatnie złuszcza, redukuje przebarwienia i spłyca zmarszczki.

Źródła:

1. A. Kulawik-Pióro, Bakuchiol - retinoid botaniczny i jego zastosowanie w kosmetykach anti-age, https://biotechnologia.pl/kosmetologia/bakuchiol-retinoid-botaniczny-i-jego-zastosowanie-w-kosmetykach-anti-age,16717 [dostęp 13.09.2022]
2. Bakuchiol: A newly discovered warrior against organ damage, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1043661818316426 [dostęp 13.09.2022]
3. A. Kołaczek, Retinol-like – alternatywy retinoli, https://cnb.drirenaeris.com/wp-content/uploads/2020/12/biotechnol-2020-1.pdf [dostęp 13.09.2022]
4. Ratan K. Chaudhuri, F. Marchio, Bakuchiol in the Management of Acne-affected Skin, https://www.researchgate.net/profile/Ratan-Chaudhuri/publication/284931325_Bakuchiol_in_the_management_of_acne-affected_Skin/links/566c70a708ae1a797e3d8958/Bakuchiol-in-the-management-of-acne-affected-Skin.pdf [dostęp 13.09.2022]