Propolis w kosmetyce − pszczeli skarb w ochronie skóry!

Spis treści:

1. Propolis − historia kosmetyku
2. Propolis − co to jest?
3. Właściwości propolisu
4. Kit pszczeli – zastosowanie
5. Kosmetyki z propolisem

Propolis − historia kosmetyku

Od lat 70 zainteresowanie wytwarzaniem produktów zawierających propolis wzrasta, zwłaszcza w obszarze przemysłu farmaceutycznego i kosmetycznego. Może to być związane z tym, że od końca ubiegłego wieku wzrosła liczba publikacji na temat propolisu. Zwiększa się więc wiedza o biochemii, pochodzeniu botanicznym i właściwościach biologicznych tej substancji. Preparaty, które zawierają propolis w składzie są testowane, przebadane, dobrze opisane, co pozwala na ich bezpieczne użytkowanie.

Od lat 70 zainteresowanie wytwarzaniem produktów zawierających propolis wzrasta, zwłaszcza w obszarze przemysłu farmaceutycznego i kosmetycznego. Może to być związane z tym, że od końca ubiegłego wieku wzrosła liczba publikacji na temat propolisu. Zwiększa się więc wiedza o biochemii, pochodzeniu botanicznym i właściwościach biologicznych tej substancji. Preparaty, które zawierają propolis w składzie są testowane, przebadane, dobrze opisane, co pozwala na ich bezpieczne użytkowanie.

Propolis − co to jest?

Czym właściwie jest propolis? To inaczej kit pszczeli, czyli substancja żywiczna, wytwarzana przez pszczoły miodne Apis mellifera. W skład propolisu wchodzą elementy zebrane z różnych źródeł roślinnych (m.in. żywica, pyłek) zmieszanych ze śliną pszczoły. Dlatego botaniczna różnorodność regionu, w którym powstaje dany kit pszczeli wpływa na kolor, zapach i teksturę propolisu, a także na jego właściwości chemiczne. Przykładowo brazylijski zielony propolis, produkowany z wykorzystaniem leczniczej rośliny o nazwie Baccharis dracunculifolia (rodzina astrowatych) jest zużywany nie tylko w kraju, ale ze względu na cenne właściwości eksportowany również do kilku innych krajów, w tym głównie do Japonii i Chin.

Sprawdź też przepis na syrop na odporność z miodem.

Właściwości propolisu

Jak wspomniałam, skład chemiczny propolisu może się różnić w zależności od różnorodności biologicznej, sezonowości i położenia geograficznego miejsca, w którym się go zbiera. Na ogół składa się on z żywicy, wosku, olejków eterycznych, pyłków i innych związków organicznych, w tym flawonoidów i kwasów organicznych.

Ponadto propolis zawiera minerały takie jak: magnez, wapń, jod, potas, sód, miedź, cynk, mangan i żelazo i niektóre witaminy, takie jak A, B1, B2, B6, C i E.  

Propolis wykazuje szerokie spektrum aktywności biologicznej:

• ma działanie przeciwdrobnoustrojowe, przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, immunomodulujące i lecznicze
• wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze
• wspomaga gojenie ran
• wygładza skórę i nawilża (natłuszcza i tworzy barierę ochronną)

U niektórych może wywołać reakcję alergiczną, ale prawdopodobieństwo jest niewielkie i wynosi średnio 0,84% u osób zdrowych i do 4,5% u pacjentów oddziałów dermatologicznych. Korzyści wynikające ze stosowania produktów z propolisem są znacznie większe niż potencjalne ryzyko wystąpienia reakcji uczuleniowej. Jednak nie zmienia to faktu, że propolis został wpisany na listę alergenów i osoby, które są uczulone na produkty pszczelarskie muszą unikać wyrobów z jego zawartością.

Kit pszczeli – zastosowanie

Pszczoły używają propolisu głównie do pokrywania i zabezpieczania uli przed drobnoustrojami. Ludzie, w celach leczniczych i pielęgnacyjnych.

Obecne propolis dodaje się do preparatów na przeziębienie (infekcje dróg oddechowych, grypa), a także do preparatow dermatologicznych przydatnych w gojeniu się ran, leczeniu oparzeń, trądziku czy opryszczki.

Oprócz tego, w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym istnieje szeroka gama produktów, które zawierają propolis, w tym spraye, żele, maści, czopki, środki do czyszczenia zębów, kremy dermatologiczne, szminki, maseczki do twarzy, szampony do włosów, balsamy do włosów. Rynek propolisu na świecie rośnie i szybko się rozwija.

Kosmetyki z propolisem

Przeciwzapalne i przeciwbakteryjne właściwości kitu pszczelego są wykorzystywane w leczeniu trądziku pospolitego, a także w przypadku innych chorób skóry.

Działanie natłuszczające, ochronne i zdolność do zatrzymywania wody sprawiają, że propolis dodaje się do szamponów do włosów suchych i kręconych i kremów natłuszczająco-ochronnych. Znajdziesz go na przykład w produktach Receptury Babuszki Agafii: szmaponie No. 4 na kwiatowym propolisie czy balsamie do włosów z cedrowym propolisem.

Składniki propolisu pomagają w naprawie tkanek i regeneracji uszkodzeń. Takie właśnie działanie ma krem Nuxe Reve De Miel, ultrakomfortowy krem do twarzy na noc. Wynika to z właściwości immunomodulujących, przeciwzapalnych i przeciwdrobnoustrojowych propolisu.

Zauważono również, że propolis obniża ilość wolnych rodników w miejscach, gdzie pojawiają się stany zapalne skóry. Dodatkowo, kit pszczeli przyspiesza różne reakcje enzymatyczne, metabolizm komórek, krążenie krwi, a także tworzenie włókien kolagenowych ze względu na obecność bioflawonoidów, argininy, witaminy C, prowitaminy A, kompleksu B, a także niektórych minerałów.

Źródła:

1. Propolis and its Cosmetic Applications: A Technological Prospection, Journal of Young Pharmacists 11(4):350-352, 11/2019.

2. Vijay D. Wagh, Propolis: A Wonder Bees Product and Its Pharmacological Potentials”, Hindawi Publishing Corporation Advances in Pharmacological Sciences, Volume 2013, Article ID 308249

3. Prof. dr hab. B. Filipek, Zalety i wady propolisu, [w:] Puls Medycyny