Rezorcyna jako panaceum na trądzik i blizny?
Czym jest rezorcyna? Jakie właściwości posiada? Dlaczego stosuje się ją w kosmetykach na trądzik i problemy skórne? Szczegóły na ten temat zdradzamy w naszym artykule blogowym!
Spis treści
Złuszcza, reguluje wydzielanie sebum a do tego dezynfekuje skórę trądzikową − oto najbardziej znane właściwości rezorcyny dodawanej do produktów przeciwtrądzikowych. Rezorcyna może mieć jednak skutki uboczne. Zobacz, jak stosuje się ją w kosmetykach i jakie właściwości w sobie skrywa.
Spis treści:
- Rezorcyna − co to za substancja?
- Rezorcyna − zastosowanie
- Rezorcyna na trądzik
- Rezorcyna − działanie
- Rezorcyna − skutki uboczne
- Rezorcyna − regulacje UE
Rezorcyna − co to za substancja?
Rezorcyna jest białym krystalicznym związkiem chemicznym o słabym zapachu i gorzko-słodkim smaku. Można ją uznać za pochodną fenoli. W naturze rezorcyna jest produktem ubocznym redukcji, utleniania i degradacji mikrobiologicznej substancji humusowych (próchnicznych) obecnych w glebie. Ma zdolność rozpuszczania się w wodzie.
Rezorcyna − zastosowanie
Rezorcyna jest wykorzystywana do produkcji tworzyw sztucznych, farmaceutyków i niektórych produktów kosmetycznych (kremy i preparaty przeciwtrądzikowe, farby do włosów lub rzęs, kremy przeciwsłoneczne). Najczęściej wykorzystuje się ją w przemyśle gumowym (około 50%) do opon i wzmocnionych wyrobów gumowych (taśmy przenośnikowe, pasy napędowe).
Pracownicy produkujący opony są narażeni na działanie rezorcyny i zdarza się, że efektem ubocznym ich pracy jest podrażnienie skóry. Rezorcyna jest również stosowana w klejach do drewna wysokiej jakości (około 25%) oraz do produkcji specjalistycznych chemikaliów.
Inne zastosowania obejmują produkcję barwników, farmaceutyków, środków zmniejszających palność, chemikaliów rolniczych, kremów i płynów grzybobójczych i barwników używanych w farbach do włosów. Dawniej używano jej do zwalczania pasożytów i bakterii w organizmie przez doustne podanie dokładnie wyliczonej dawki.
W lutym tego roku Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumenta zatwierdził wniosek o ponowne przyjrzenie się kwestii działania rezorcyny na układ hormonalny człowieka.
Rezorcyna na trądzik
Rezorcyna (1,3 benzenodiol; m-dihydroksybenzen) jest środkiem farmaceutycznym stosowanym miejscowo w zabiegach dermatologicznych, które zwalczają trądzik i związane z nim choroby skóry. Może być również stosowany w połączeniu z innymi środkami przeciwtrądzikowymi, takimi jak siarka. Chociaż siarka i rezorcyna były używane przez wiele lat w leczeniu trądziku, istnieją dowody z literatury naukowej wskazujące na brak ich skuteczności.
Sprawdź też kosmetyki na trądzik.
Rezorcyna − działanie
Zewnętrzne działanie rezorcyny polega na rozkładzie szorstkiego, łuszczącego się lub stwardniałego naskórka. Dodatkowo, rezorcyna ma właściwości dezynfekujące, co pomaga w zwalczaniu infekcji.
Miejscowe użycie rezorcyny na skórę ma pomóc w leczeniu bólu i swędzenia spowodowanego drobnymi skaleczeniami i zadrapaniami, oparzeniami, ukąszeniami owadów, trującym bluszczem, oparzeniami słonecznym lub innymi podrażnieniami skóry.
Rezorcyna jest również stosowana miejscowo w leczeniu trądziku, wyprysku, łuszczycy, łojotoku, odcisków, niewielkich blizn, modzeli i brodawek. W produktach przecwtrądzikowych działa antybakteryjnie i udrażnia ujścia mieszków włosowych przez co działa normalizująco na gruczoły łojowe. Wykorzystuje się ją też w kremach i sprayach przeciwsłonecznych rozjaśniających zmiany skórne, np. w kremie Thiospot Ultra, SPF 50 +.
Rezorcyna − skutki uboczne
Badania na zwierzętach wykazały, że rezorcyna może wywołyłać skutki uboczne. Efekty uboczne obejmują dysfunkcję tarczycy, podrażnienia skóry, niekorzystny wpływ na ośrodkowy uklad nerwowy czy też zmienione względne masy nadnerczy. Dane dotyczące toksyczności wskazują, że rezorcyna ma niską toksyczność, jeżeli dostaje się do organizmu poprzez wdychanie czy zewnętrzną aplikację. Natomiast wykazuje wyższą toksyczność po podaniu doustnym, dootrzewnowym lub podskórnym. Przyjęta doustnie może powodować zmniejszenie zdolności krwi do przenoszenia tlenu, wywoływać niebieskawe zabarwienie skóry lub błon śluzowych, a także drgawki.
W niektórych przypadkach może powodować uczulenie w kontakcie ze skórą. Działanie uczulające rezorcyny zostało dobrze udokumentowane, ale w praktyce jest rzadkie. Dostępne dane nie pozwalają na ocenę siły działania uczulającego. Chociaż ryzyko działań niepożądanych jest niskie, gdy rezorcyna jest stosowana na skórę, wciąż mogą wystąpić − wystarczy, że lek zostanie wchłonięty do krwioobiegu. Jeśli użyjesz jej zbyt dużo lub nałożysz ją na duże obszary skóry (zwłaszcza podrażnionej) mogą pojawić się niepożądane efekty, w tym ból głowy, uczucie zmęczenia, duszności, niebieska skóra, szybkie lub nieregularne bicie serca a nawet drgawki.
Sprawdź też kosmetyki na problemy skórne.
Rezorcyna − regulacje UE
Cakiem niedawno Komisja Europejska przyjęła do rozpatrzenia przegląd dotyczący listy 28 substancji, których stosowanie w produktach kosmetycznych nie jest zabronione, ani ograniczone, a których właściwości mają potencjalnie niszczące działanie na ludzki układ hormonalny. Rezorcyna znalazła się na tej liście. Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumenta (SCCS) w ciągu 9 miesięcy (od 04.02.2020) ma dokonać analizy i oceny bezpieczeństwa użycia określonego stężenia rezorcyny w produktach kosmetycznych. Z przedstawieniem możliwości znalezienia alternatywy.
Dotychczasowe regulacje dopuszczają stosowanie rezorcyny w utleniających produktach do włosów i produktach przeznaczonych do farbowania rzęs w stężeniu do 1,25%. Ponadto rezorcyna jest również dopuszczalna w płynach i szamponach do włosów w stężeniu do 0,5%. Opinia SCCS z 2009 r. mówi, że „(…) zastosowanie rezorcyny jako składnika w utleniających preparatach do farbowania włosów o maksymalnym stężeniu 1,25% nie będzie stanowić zagrożenia dla zdrowia konsumenta, poza jego potencjalnym działaniem uczulającym”. Absorpcja rezorcyny przez skórę wydaje się niska i wynosi mniej niż 1% (po nałożeniu na zdrową i nienaruszoną skórę).
Źródła:
1. Resorcinol (topical) R A Acne, Resinol
2. Guidelines of care for the management of acne vulgaris”, Article in Journal of the American Academy of Dermatology, February 2016
3. World Health Organization report, Concise International Chemical Assessment Document 71. Resorcinol, Drs S. Hahn, J. Kielhorn, J. Koppenhöfer, A. Wibbertmann, I. Mangelsdorf, Fraunhofer Institute of Toxicology and Experimental Medicine, Hanover, Germany, 2006.
4. Request for a scientific opinion on Resorcinol (CAS No 108-46-3, EC No 203-585-2),
5. Resorcinol and sulfur (Topical), medically reviewed by Drugs.com
6. National Center for Biotechnology Information. PubChem Database. RESORCINOL
7. Guidelines of care for the management of acne vulgaris, Article in Journal of the American Academy of Dermatology, February 2016