Dystonia - gdy tracisz kontrolę nad własnym ciałem…

Dystonia to problem neurologiczny, który polega na tym, że wykonujesz niezależne od Twojej woli ruchy. Prowadzą one do skręcania i wyginania różnych części ciała. Ruchy te są wynikiem nawracających lub utrwalonych skurczów mięśni, które powodują, że ciało chorego przyjmuje całkowicie nienaturalną postawę. Co to jest dystonia? Jakie są jej rodzaje? Czy istnieje skuteczne leczenie dystonii?

Dystonia mięśniowa − przyczyny

W klasyfikacji dystonii wyróżnić możemy dystonie pierwotne, zależne od czynników genetycznych (dystonia dziedziczna) i dystonie wtórne, które są skutkiem różnorakich czynników, takich jak urazy, zatrucia, infekcje czy skutki działania leków.

Sprawdź też, z czego może wynikać drętwienie palców.

Przyczyną dystonii wtórnych może być:

• neurologiczne choroby demielinizacyjne, w przebiegu których dochodzi do uszkodzenia otoczki nerwowej neuronów, np. stwardnienie rozsiane
• guzy i inne zmiany ogniskowe w ośrodkowym układzie nerwowym
• urazy ośrodkowego układu nerwowego
• incydenty zakrzepowo-zatorowe w naczyniach ośrodkowego układu nerwowego
• udar krwotoczny mózgu
• efekt uboczny stosowania leków przeciwpsychotycznych
• zatrucie metanolem, tlenkiem węgla i innymi substancjami trującymi
• mózgowe porażenie dziecięce

Dystonia mięśniowa − objawy

Z uwagi na dużą liczbę rodzajów dystonii, choroba ta, u różnych pacjentów, może wyglądać całkowicie inaczej. Objawem podstawowym jest jednak nagły, mimowolny skurcz mięśni. Można to sobie łatwo wyobrazić − jeśli w jednym momencie dojdzie do skurczu dwóch grup mięśni, które działają w sposób przeciwstawny i gwarantują ruchy, np. w stawie łokciowym, wówczas dojdzie do zablokowania łokcia i jego usztywnienia. Dodatkowo, w wyniku skurczu mięśni dochodzi do nienaturalnego skręcania objętych chorobą części ciała.  Problem dystonii mięśniowej może dotyczyć jednej lub wielu grup mięśniowych, a w ciągu życia zajmować całkowicie nowe lokalizacje.  Zwykle w ciągu pierwszych 5 lat objawy dystonii narastają, później choroba stabilizuje się na jednym poziomie nasilenia.

Sprawdź też, czym jest dyskineza.

Rodzaje dystonii:

1. Dystonie ogniskowe

Ten rodzaj choroby zlokalizowany jest ogniskowo, w jednej części ciała. Jednym z najczęstszych typów dystonii ogniskowej jest dystonia szyjna, która obejmuje mięśnie szyi i karku. Pacjent w skutek postępującego skurczu mięśni przymusowo przechyla głowę w bok, przód lub tył, co z czasem się utrwala. Innym typem dystonii ogniskowej jest napadowy skurcz powiek, wskutek którego pacjent niezależnie od swojej woli zaciska lub mruga powiekami. Dystonia mięśni odbytu powoduje zaburzenia i bolesne wypróżnianie, natomiast dystonia twarzowo-żuchwowa prowadzi do mimowolnego otwierania i zamykania ust. Ciekawym przykładem jest dystonia pisarska lub inaczej „kurcz muzyka”, gdzie długotrwałe ruchy, na przykład podczas pisania lub gry na instrumencie, powodują mimowolne skurcze mięśni i wyginanie rąk.

2. Dystonie uogólnione

Ten typ dystonii najczęściej pojawia się w dzieciństwie. Początkowo napadowe skurcze dotyczą zwykle mięśni kończyn dolnych, następnie dochodzi do uogólnienia objawów i zajęcia mięśni wyższych partii ciała.

3. Dystonie psychogenne

Co ciekawe, niektóre zaburzenia psychiczne mogą przebiegać z objawami w postaci ruchów dystonicznych. Ten rodzaj choroby łatwo jednak odróżnić od właściwej dystonii. W przypadku dystonii psychogennych objawy mogą nagle ustępować, np. po odwróceniu uwagi chorego.

Sprawdź teżleki i suplementy wspierające układ nerwowy.

Dystonia – leczenie

Dystonię mięśniową można leczyć zachowawczo lub zabiegowo. Terapię zwykle rozpoczyna się od włączenia doustnych leków wpływających na napięcie mięśni. Dystonie ogniskowe można również skutecznie leczyć przy pomocy toksyny botulinowej, która okresowo poraża mięśnie objęte leczeniem. Ciężkie przypadki dystonii mięśniowej, które nie reagują na zachowawcze metody leczenia, można poddawać leczeniu operacyjnemu, które polega na zabiegu neurochirurgicznym.

Leczenie dystonii stanowi ogromne wyzwanie dla neurologów i neurochirurgów. Dolegliwości powodowane przez dystonię bardzo negatywnie wpływają na normalne życie i funkcjonowanie pacjentów dotkniętych tą chorobą.