Instynkt macierzyński – kiedy się pojawia?
16. 5. 2019
· 5 minut czytania
Sprawdź, czym jest instynkt macierzyński i kiedy się pojawia!
Spis treści
Instynkt macierzyński uchodzi w społeczeństwie za coś oczywistego i wspaniałego. To właśnie on odpowiada za to, że kobiety odczuwają chęć posiadania potomstwa, a potem, jak już dziecko się urodzi, opiekują się nim i kochają ponad życie. Ale czy instynkt macierzyński odczuwa każda kobieta? Czym się objawia? Czy mogę być dobrą mamą bez instynktu macierzyńskiego?
Co to jest instynkt macierzyński?
Instynkt macierzyński nie ma jednoznacznej definicji. Niekiedy uznaje się go za „chęć posiadania dziecka”. Ale z biologicznego punktu widzenia, instynkt macierzyński definiuje się jako „wrodzoną zdolność do zachowań koniecznych dla utrzymania się przy życiu danego osobnika lub gatunku w ogóle”. Co ciekawe, istnieją teorie psychologiczne, które mówią o tym, że instynkt macierzyński tak naprawdę nie istnieje.
Instynkt macierzyński – wiek, w którym się pojawia
Nie ma reguły co do tego, kiedy pojawia się instynkt macierzyński. Niektóre kobiety odczuwają instynkt macierzyński „od zawsze”. Zabawy lalkami w dom, „ochy i achy” na widok dzieci towarzyszą im niemal od urodzenia. Inne odczuwają go dopiero od momentu zajścia w ciążę. Jest też spora część kobiet, która odczuwa instynkt macierzyński dopiero po porodzie.
Wynika to z kilku czynników. Po pierwsze, wtedy po raz pierwszy widzisz swoje dziecko. Po drugie, hormony w ciele młodej mamy szaleją. Wydziela się oksytocyna, czyli tzw. hormon przywiązania.
„Oksytocyna, czyli potocznie mówiąc „hormon przywiązania” to związek chemiczny produkowany przez podwzgórze, które jest częścią układu nerwowego. Hormon ten odgrywa kluczową rolę w trakcie akcji porodowej, bo stymuluje skurcze macicy. Wyrzut oksytocyny powodowany jest między innymi przez podrażnienie zakończeń nerwowych w brodawkach sutkowych”
− komentuje lek. med. Aleksandra Malewska.
Sprawdź też, co oznacza matczyne przytulanie.
Instynkt macierzyński – pierwsze objawy
Lipiec. Słoneczna pogoda. Idę sobie popływać nad wodę. Sama. Wchodzę coraz głębiej. Nagle pojawia się jakaś blokada. Nie umiem popłynąć dalej. Bo się boję! Ja, ta „odważna, przebojowa”, boję stracić grunt pod nogami. Dlaczego? Przecież umiem pływać. Nagle, tak znikąd, pojawił się wszechogarniający strach o tą malutką istotę w moim brzuchu. Wtedy po raz pierwszy odczulam coś na kształt instynktu macierzyńskiego, który u mnie objawił się obawą o bezpieczeństwo mojego dziecka.
Przeczytaj też, jak wygląda budowanie więzi z dzieckiem po porodzie.
Od tej pory, jestem bardziej uważna. Moim zdaniem ten strach o dziecko jest jednym z najtrudniejszych aspektów rodzicielstwa. Nie śmierdzące pieluchy, niewyspanie czy brak czasu. To właśnie ten ucisk w klatce piersiowej, gdy słyszysz o historiach chorych dzieci lub gdy Twoje dziecko niefortunnie upadnie. To, że jest się odpowiedzialnym za drugiego człowieka, jest najtrudniejszym, z czym każda mama musi się na co dzień mierzyć.
Instynkt macierzyński po porodzie
Tak, jak pisałam wcześniej, wiele mam zaczyna odczuwać instynkt macierzyński po porodzie. Ulga, że to „już po”, szalejące hormony, możliwość tulenia własnego dziecka – wszystko to sprawia, że bycie mamą staje się najważniejsze na świecie.
Powiem szczerze: u mnie nie było wybuchu euforii po porodzie. Dominował za to ból, zmęczenie i ogromny stres. Stres o zdrowie mojej córki i o to, czy poradzę sobie z opieką i karmieniem. Wszystko przychodziło tak trudno. Leżałyśmy same w szpitalu przez 10 dni. Tata i babcie przychodzili na chwilkę. Bo tłok, bo dłużej nie można...
Przyznam, że zazdrościłam czasem innym mamom tego instynktu. Ja czułam ciągle wyrzuty sumienia. Że za mało się cieszę córką. Że chcę od niej odpocząć. Że chcę przespać noc. Że marzę o powrocie do pracy i jędrnym ciele. I o seksie. Niby wszystko robiłam dobrze. Karmienie, przebieranie, opiekowanie się córką. Ale tak jakby brakowało mi to tego „uczucia”. Tego szczęścia i nieograniczonej miłości do swojego dziecka, o których mówiły inne mamy.
Dowiedz się, czym jest depresja poporodowa.
Do pracy wróciłam po 5 miesiącach. Choć pracowałam głównie z domu. Dość szybko zaczęłam wychodzić na randki. Kiedy moja córka miała 6 miesięcy, zostawała u babci na noc. Jakiś czas temu wybrałam się z przyjaciółką na kilka dni do Włoch (moja córa miała wtedy rok). Dla wielu mam wydaje się to nie do pojęcia. Przez długi czas miałam wyrzuty sumienia, że jestem złą i samolubną mamą. Teraz wiem, że nie miałam racji. Kocham moją córkę nad życie. Zrozumienie tego zabrało mi wiele czasu. Teraz wiem, że tylko będąc szczęśliwą i spełnioną kobietą, mogę być dobrą mamą.
Nigdy nie było takiego jednego momentu, w którym poczułam ten instynkt macierzyński. Tę bezwarunkową miłość. To był proces. To wciąż się dzieje. Codziennie buduję relację z moją córką. Im lepiej potrafimy się komunikować, tym więcej radości sprawia mi macierzyństwo.
Jesteś dobrą mamą!
Czasem mam wrażenie, że my, mamy, jesteśmy dla siebie bardzo surowe. Wobec samych siebie i siebie nawzajem. Osądzamy się prawie o wszystko. Uważam, że powinniśmy być bardziej wyrozumiałe dla siebie i wspierające się wzajemnie. Nie ma jednego, słusznego modelu macierzyństwa. Każda z nas jest inna i inaczej odczuwa instynkt. Są kobiety, które mają go od zawsze, są takie, które nie będą go miały nigdy. Uszanujmy to. Jestem pewna, że nawet mama nie odczuwająca żadnego instynktu może być cudowną mamą. A być może instynkt macierzyński to jedynie wymysł naszej kultury utrwalającej obraz „kobiety-matki-Polki”.
Nieważne, czy urodziłaś naturalnie, czy przez cesarskie cięcie. Nieważne, czy karmisz piersią, czy mieszanką. Nieważne, czy chcesz jak najszybciej wrócić do pracy, czy wolisz zostać z dziećmi w domu. Nieważne, że czasem jesteś zmęczona, zirytowana i zezłoszczona. Nieważne, że czasem nie dajesz rady. Pamiętaj! Jesteś dobrą mamą. Twoje dziecko nie mogłoby mieć lepszej!
Przeczytaj też: Jak być mamą i pozostać sobą?
Najnowsze artykuły
Dziecko
Czerwone policzki u dziecka – co oznaczają i kiedy powinny niepokoić?
Przyczyną pojawienia się czerwonych plam na policzkach mogą być m.in. uczulenia, choroby zakaźne, podrażnienia niekorzystne działanie słońca, wiatru lub mrozu. Czasem zmiany wymagają konsultacji lekarskiej.
Dziecko
Gorączka u dziecka bez innych objawów – co może oznaczać i jak reagować?
Gorączka u dziecka to objaw, który stanowi źródło dużego niepokoju u rodziców. Dodatkowo, jeśli nie towarzyszą jej żadne inne objawy, nie wiadomo jak na nią reagować.. Sprawdź, co warto wiedzieć!
Dziecko
Zaparcia nawykowe u dzieci – skąd się biorą i jak im zaradzić?
Zaparcia nawykowe u dzieci są problemem, który długofalowo może niekorzystnie wpłynąć na dalszy rozwój psychofizyczny. Dowiedz się, jak wygląda leczenie zaparć nawykowych u dzieci.
Ciąża
Jak rozpoznać objawy niedoczynności tarczycy w ciąży i jak można ją leczyć?
Niedoczynność tarczycy jest chorobą rozpowszechnioną wśród polskiej populacji kobiet w wieku rozrodczym. Dowiedz się, jak wpływa na dobrostan płodu.
Ciąża
Cholestaza ciążowa – przyczyny, objawy i leczenie
Wewnątrzwątrobowa cholestaza ciężarnych pojawia się zwykle między II a III trymestrem ciąży i może zagrażać zdrowiu płodu. Jak wygląda cholestaza w ciąży? Jak przebiega jej leczenie? Sprawdź!
Dziecko
Szkarlatyna (płonica) u dziecka – przyczyny, objawy i leczenie
Szkarlatyna jest ostrą chorobą zakaźną występującą głównie w u dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym. Nieleczona może wiązać się z występowaniem groźnych powikłań. Jak objawia się szkarlatyna?
Mama i dziecko
Atak kaszlu w nocy u dziecka – co robić?
Czy Twoje dziecko dopadł nagły atak kaszlu w nocy? Sprawdź, jak powinieneś zareagować!
Niemowlę
Karmienie mieszane – jak połączyć karmienie piersią i butelką?
Istnieje wiele powodów, dla których kobiety decydują się na karmienie mieszane swojego malucha. Dowiedz się, jak wprowadzić karmienie mieszane i ile mleka z butelki powinno wypijać dziecko.
Przeczytaj także
Przygotowanie do ciąży
Długie starania o dziecko – jak się nie poddawać?
Od wielu lat bezskutecznie starasz się o dziecko? Jeśli tak, dowiedz się, co może wpływać na problemy z zajściem w ciążę. Sprawdź, jak ważne jest zminimalizowanie stresu!
Przygotowanie do ciąży
Wiarygodność testów ciążowych
Współczesne testy ciążowe cechują się dużą wiarygodnością, wynoszącą nawet 99%. Co ważne, pozwalają na wykrycie ciąży na bardzo wczesnym etapie - nawet przed upływem 2 tygodni od zapłodnienia.
Przygotowanie do ciąży
Jak szybko zajść w ciążę?
Zależy Ci na jak najszybszym poczęciu dziecka? Jeśli tak, przeczytaj nasz artykuł. Znajdziesz w nim porady dotyczące określania dni płodnych, a także dowiesz się, jakie badania warto wykonać.
Przygotowanie do ciąży
Jak działa test owulacyjny? Czyli skąd wiedzieć, że to dzisiaj?
Żeby zwiększyć prawdopodobieństwo zajścia w ciąże, warto współżyć w czasie dni płodnych. W wyznaczeniu owulacji pomocne są testy diagnostyczne? Jak działają? Sprawdź!
Przygotowanie do ciąży
Pierwsze objawy ciąży - sprawdź jak rozpoznać, że jesteś w ciąży!
Po czym poznać, że doszło do zapłodnienia? Jakie są pierwsze objawy ciąży? Kiedy można je zauważyć? Szczegóły poznasz w naszym artykule!
Przygotowanie do ciąży
Jak się przygotować do ciąży? Kwas foliowy to nie wszystko!
Przygotowania do ciąży powinny przebiegać wieloetapowo. O co należy zadbać, starając się o dziecko? Co zrobić, by zwiększyć prawdopodobieństwo zajścia w ciążę? Sprawdź!
Przygotowanie do ciąży
Szkoła rodzenia. Czy warto na nią chodzić i czego się tam nauczysz?
Szykujesz się do rozwiązania? Najwyższa pora zapisać się do szkoły rodzenia. Dzięki niej dowiesz się, jak wygląda poród oraz poznasz zasady związane z pielęgnacją maleństwa.
Przygotowanie do ciąży
Instynkt macierzyński – kiedy się pojawia?
Sprawdź, czym jest instynkt macierzyński i kiedy się pojawia!
Więcej artykułów na ten temat
Co czuje mama, gdy po raz pierwszy widzi dziecko po porodzie?
Poród to ogromne przeżycie? Co czuje kobieta, patrząc na swoje dziecko? Jakie emocje towarzyszą jej w pierwszych dniach połogu? Na te pytania odpowiada świeżo upieczona mama.
Trudne emocje po porodzie, czyli baby blues
Jak radzić sobie z trudnymi emocjami po porodzie? Dowiedz się, jak przezwyciężyć „baby blues” i odzyskać równowagę psychiczną. Przeczytaj porady świeżo upieczonej mamy!
Depresja poporodowa − nie wstydź się poprosić o pomoc!
Według Światowej Organizacji Zdrowia depresja poporodowa dotyka od 7% do 19% kobiet. Jak się przed nią uchronić? Gdzie szukać wsparcia? Jak się leczyć? Przeczytaj nasze blogowe porady!