Dreszcze u dziecka – co mogą oznaczać i jak reagować na ich pojawienie się?
Dreszcze u dzieci wiążą się z przebywaniem w chłodnym środowisku lub subiektywnym uczuciem chłodu. Ich pojawienie się zwykle nie świadczy o poważnym stanie, ale może współistnieć z chorobą.
Spis treści
Dreszcze to mimowolne drżenia mięśni szkieletowych z jednoczesnym odczuwaniem zimna. Jest to jeden ze sposobów, w jaki organizm podnosi temperaturę ciała. Ich pojawienie często jest utożsamiane z gorączką, ale przyczyn powstawania dreszczy u dzieci jest więcej. Czym grożą i jak im przeciwdziałać? Sprawdź!
Dreszcze u dziecka – przyczyny
Dreszcze, czyli uczucie zimna połączone ze wzmożonym drżeniem mięśni szkieletowych, są zwykle spowodowane gorączką, wychłodzeniem organizmu lub silnymi emocjami. Mogą występować bez związku z porą dnia i niezależnie od tego, czy dziecko pozostaje w spoczynku, czy jest aktywne. Rodzice często obserwują dreszcze u dziecka podczas snu.
Dreszcze u dziecka bez gorączki
Dreszcze u dziecka mogą pojawić się podczas przebywania w chłodnym środowisku. W warunkach zimna homeostaza organizmu jest zagrożona. W takiej sytuacji mózg ukierunkowuje mięśnie szkieletowe na drżenie, co ma wytworzyć dodatkowe ciepło. Literatura medyczna nazywa takie zjawisko termogenezą drżeniową.
- Występowanie dreszczy w reakcji na zimno ma miejsce niezwykle często, np. zimne dreszcze u dziecka po przebudzeniu są reakcją na opuszczenie miękkiego i ciepłego łóżka. Takie zjawisko jest dla organizmu korzystne, ponieważ pozwala na jego ogrzanie. Występuje ono również podczas ekspozycji na silny wiatr czy chodzenia w mokrych ubraniach.
- Inną bezgorączkową przyczyną dreszczy u dzieci jest obecność silnych emocji, zwykle podniecenia lub strachu. Dreszczom towarzyszy wówczas gęsia skórka – drobne mięśnie przywłosowe kurczą się i włosy na skórze „stają na baczność”. Gęsia skórka jest zwykle najbardziej widoczna na ramionach i przedramionach.
- Dreszcze mogą pojawiać się przy silnym bólu, np. podczas zapalenia mięśnia sercowego. Inne chorobowe przyczyny dreszczy to m.in.: anemia, hipoglikemia (spadek poziomu glukozy we krwi), choroby nowotworowe. Dreszcze mogą być także somatycznym objawem zaburzeń psychicznych, takich jak stany lękowe i nerwica u dziecka.
Sprawdź powiązane kategorie
Dreszcze gorączkowe u dzieci – co warto o nich wiedzieć?
Podczas gdy organizm walczy z infekcjami, wewnętrzny termostat człowieka jest przełączany na wyższy poziom. Sprawia to, że normalna temperatura pokojowa otoczenia jest odczuwana jako zbyt niska. Pojawiają się dreszcze, co wyzwala dodatkowe ciepło. W efekcie powstaje gorączka. Podwyższona temperatura ciała zwiększa aktywność białych krwinek zaangażowanych w odpowiedź immunologiczną. Wzrost temperatury ciała powstaje również w wyniku bezpośredniego efektu toksyn bakterii i innych patogenów.
Każda infekcja prowadząca do wystąpienia gorączki u dziecka może skutkować pojawieniem się dreszczy. Gorączka i dreszcze często występują podczas chorób, takich jak grypa, przeziębienie, zapalenie płuc, ospa wietrzna, zapalenie ucha środkowego, angina paciorkowcowa czy szkarlatyna.
Co zrobić, gdy dziecko ma dreszcze?
Jeśli dreszcze u dziecka są efektem wyziębienia, należy szybko ogrzać pociechę. Ogrzewanie organizmu powinno być stopniowe, żeby nie doprowadzić do poparzeń. Najlepiej sprawdza się ciepła kąpiel i przyjmowanie ciepłych płynów. Jeśli dziecko jest wyziębione i przemoczone, należy zdjąć wszystkie ubrania i zastąpić je suchą, ciepłą odzieżą.
Co poradzić na dreszcze przy gorączce u dziecka? Tutaj największe znaczenie będzie miało obniżanie temperatury ciała. Można stosować zimne okłady na czoło i kark. Gdy termometr wskazuje temperaturę ciała wyższą niż 38 stopni Celsjusza, należy sięgnąć po preparaty na gorączkę u dzieci. W tym celu najczęściej jest stosowany paracetamol i ibuprofen. Dawkowanie leków u dzieci jest zależne od ich masy ciała. Dokładne informacje o maksymalnych jednorazowych i dobowych dawkach leków u dzieci znajdują się na opakowaniach leków. Pamiętaj, że Twoim obowiązkiem jako rodzica jest zapoznanie się z ulotką dołączoną do opakowania leku, zanim podasz go dziecku.
Dreszcze a drgawki – jak je rozpoznać?
Dreszcze i drgawki nie są tożsamymi pojęciami. Drgawki to efekt nieprawidłowych wyładowań neuronów kory ruchowej mózgu, co skutkuje mimowolnymi skurczami mięśni szkieletowych. Podczas napadu drgawkowego dochodzi do zaburzeń świadomości lub do utraty przytomności, co odróżnia je od dreszczy. Podczas gorączki u dziecka mogą pojawić się zarówno dreszcze, jak i drgawki.
Podsumowanie
Występowanie dreszczy u dzieci jest zjawiskiem powszechnym i zwykle nie jest związane z niepokojącym stanem chorobowym. Dreszcze najczęściej nie wymagają diagnostyki czy leczenia.
Źródła:
- Kawalec W., Grenda R., Kulus M., Pediatria, wyd.II, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa, 2018
- Ponikowska B. (red. wyd. pol.), Fizjologia człowieka. Zintegrowane podejście, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa, 2018
- Chills, https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/21476-chills, [dostęp: 28.01.2025 r.]
Najnowsze artykuły
Dreszcze u dziecka – co mogą oznaczać i jak reagować na ich pojawienie się?
Moczenie nocne u dzieci – przyczyny i jak pomóc maluchowi radzić sobie z problemem?
Pasożyty u dzieci – objawy, leczenie i profilaktyka. Jak rozpoznać robaki u dziecka?
Nieswędząca wysypka u dziecka – co może oznaczać i jak złagodzić jej objawy?
Odciski na stopach u dzieci – jak je rozpoznać oraz jak im zaradzić?
Czerwone policzki u dziecka – co oznaczają i kiedy powinny niepokoić?
Gorączka u dziecka bez innych objawów – co może oznaczać i jak reagować?
Zaparcia nawykowe u dzieci – skąd się biorą i jak im zaradzić?
