Nadmierne pocenie okolic intymnych. Co musisz wiedzieć na ten temat?

Nadmierna potliwość okolic intymnych jest źródłem ogromnego dyskomfortu. Ze względu na to, że jest postrzegana jako problem wstydliwy, pacjenci przez bardzo długi czas nie decydują się na wizytę u specjalisty. Zamiast tego walczą z problemem na własną rękę. Tymczasem znamy skuteczne sposoby, które potrafią zmniejszyć, a nawet zahamować na jakiś czas nadpotliwość okolic intymnych. 

Nadmierne pocenie w okolicach krocza – przyczyny

Ze względu na lokalizację, skład oraz zapach wydzielanego potu wyróżnia się dwa rodzaje gruczołów potowych:

• Gruczoły potowe ekrynowe – wydzielają wodnisty pot o mało intensywnym zapachu. Ich największa liczba występuje na skórze pokrywającej dłonie oraz stopy. Ich głównym zadaniem jest regulacja temperatury naszego ciała poprzez wydzielanie potu, który parując z powierzchni naszej skóry, schładza ją,
• Gruczoły potowe apokrynowe – to inaczej gruczoły zapachowe. Wydzielają pot o intensywnym, często nieprzyjemnym zapachu. W przeciwieństwie do gruczołów ekrynowych nie uchodzą bezpośrednio na powierzchnię naskórka, ale do wnętrza mieszków włosowych. Pachy oraz okolice intymne to obszary ciała, gdzie jest ich najwięcej. Wydzielanie potu przez gruczoły potowe apokrynowych warunkują hormony. Z tego powodu zaczynają być aktywne dopiero w okresie dojrzewania pod wpływem hormonów płciowych. 

Nadmierna potliwość (łac. hyperhidrosis) okolic intymnych to częsty problem, który może dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Jeśli ogranicza się tylko do tego obszaru, jest to zazwyczaj nadpotliwość pierwotna, której przyczyna nie została poznana. Najczęściej pojawia się w okresie dojrzewania, bardzo rzadko po 25. roku życia. Choć nie znamy jej bezpośredniej przyczyny, wiadomo, że dużą rolę odgrywa obecność predyspozycji genetycznej – u części pacjentów z nadmierną potliwością ograniczoną do okolic intymnych można stwierdzić występowanie podobnego problemu wśród członków najbliższej rodziny.

Nadpotliwość wtórna, spowodowana przez konkretny czynnik przyczynowy, zazwyczaj obejmuje nie tylko okolice intymne, ale również resztę ciała. Najczęściej jest ona spowodowana przez:

• Zaburzenia endokrynologiczne – nadczynność tarczycy, nagły spadek poziomu cukru we krwi towarzyszy cukrzycy,
• Wahania poziomu hormonów w okresie dojrzewania i menopauzy,
• Otyłość,
• Zaburzenia układu nerwowego – uraz rdzenia kręgowego, choroba Parkinsona,
• Infekcje – gorączce często towarzyszy nadmierne pocenie się,
• Nowotwory – chłoniaki, guz chromochłonny,
• Przyjmowanie niektórych leków – neuroleptyków, leków przeciwdepresyjnych, opioidów, leków o działaniu hipoglikemizującym.

Nadmierna potliwość okolic intymnych może dodatkowo nasilać się przez noszenie nieprzewiewnej i obcisłej bielizny oraz ubrań wykonanych ze sztucznych tkanin, takich jak poliester. 

Nadmierna potliwość miejsc intymnych – objawy

Nadpotliwość okolic intymnych jest dla wielu osób szczególnie wstydliwym schorzeniem. Bardzo często powoduje głęboki niepokój i ma negatywny wpływ na życie społeczne i stan emocjonalny. Do głównych objawów nadmiernej potliwości należy obecność mokrych plam na bieliźnie oraz nieprzyjemnego zapachu. Ze względu na swoją lokalizację myli się ją często z nietrzymaniem moczu, a u kobiet również z upławami wynikającymi z infekcji pochwy. 

Ponadto wilgotne środowisko towarzyszące nadmiernej potliwości okolic intymnych samo w sobie predysponuje do rozwoju infekcji drożdżakowej. Poza tym może być powodem powstawania odparzeń w okolicach pachwin, a także zaostrzać istniejące choroby skóry, takie jak wyprysk łojotokowy. Nadmierna potliwość krocza predysponuje do powstania potówek na pośladkach, wewnętrznych częściach ud oraz w pachwinach. Wypełnione treścią ropną krostki pojawiają się na skutek ich nadkażenia bakteryjnego.

Nadmierne pocenie okolic intymnych – kiedy udać się do lekarza i jak leczyć?

Nadpotliwość okolic intymnych to problem, który potrafimy leczyć. Z tego powodu nie warto zwlekać z wizytą u lekarza. Jeśli ta przypadłość dotyczy również Ciebie i odczuwasz dyskomfort z jej powodu, koniecznie udaj się do specjalisty dermatologa lub ginekologa. Samo rozpoznanie nadmiernej potliwości okolic intymnych nie jest skomplikowane. Wystarczy zebranie szczegółowego wywiadu oraz badanie lekarskie. Niezwykle ważną rolę odgrywa wykluczenie innych dolegliwości, które mogą dawać podobne symptomy – głównie nietrzymania moczu. W zależności od towarzyszących objawów konieczne może być odbycie konsultacji endokrynologicznej lub neurologicznej.

Sposobów na nadmierne pocenie okolic intymnych jest wiele. W pierwszej kolejności warto zacząć od zmiany bielizny oraz ubrań wykonanych ze sztucznych materiałów. Jeśli masz problem z nadpotliwością krocza, wybieraj przewianą i luźną odzież wykonaną z bawełny, lnu lub innych naturalnych tkanin. Niezwykle ważną rolę odgrywa również prawidłowa higiena okolic intymnych. W celu ograniczenia ryzyka infekcji drożdżakowej, a także powstania odparzeń i krostek na skórze, należy unikać chodzenia w mokrej bieliźnie. Dlatego jeśli problem nadmiernej potliwości dotyczy również Ciebie, zawsze miej przy sobie coś na zmianę. 

Unikaj noszenia wkładek higienicznych poza miesiączką, ponieważ mogę one nasilać problem. Przed założeniem świeżej bielizny umyj okolicę krocza przy pomocy ciepłej wody z dodatkiem mydła lub płynu do higieny intymnej. Jeśli akurat nie masz takiej możliwości, awaryjnie możesz użyć chusteczek do higieny intymnej. Głównym lekiem na nadmierną potliwość jest chlorek glinu stosowany miejscowo w postaci zasypek, żeli i kremów. Jego działanie polega na zatykaniu ujść przewodów wyprowadzających gruczołów potowych. Jednak może podrażniać delikatną skórę okolicy krocza. 

W leczeniu zabiegowym nadmiernej potliwości okolic intymnych zastosowanie znalazła toksyna botulinowa. Jej wstrzyknięcie powoduje zahamowanie wydzielania acetylocholiny pobudzającej gruczoły potowe do produkcji potu. Efekt utrzymuje się przez 6 do 12 miesięcy. Po tym czasie zalecane jest powtórzenie zabiegu.

Podsumowanie

Nadmierna potliwość okolic intymnych jest bardzo często źródłem ogromnego dyskomfortu dla cierpiącej na nią osoby. Poza tym predysponuje do nawracających infekcji drożdżakowych i może zaostrzać współistniejące choroby skóry. Dzięki odpowiedniemu leczeniu możliwe jest zmniejszenie krępujących objawów.

Źródła:

1. M. Hexse, T. Dal'forno, C. L. Hexselc, Inguinal, or hexsel's hyperhidrosis, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0738081X03001469?via%3Dihub, [dostęp 09.06.22r.]
2. Bergler-Czop, P. Barasińska, N. Noga, Nadpotliwość – patogeneza i metody leczenia, Przegląd Dermatologiczny, 4/2018, vol. 105
3. A. Polańska, Nadmierne wydzielanie potu (Hyperhidrosis), https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/168862,nadmierne-wydzielanie-potu-hyperhidrosis, [dostęp 09.06.22 r.]