Antykoncepcja bez hormonów - sprawdź swoje opcje!

Antykoncepcja jest podstawowym elementem kontroli i regulacji urodzeń. Stanowi istotny aspekt psychologiczny oraz socjoekonomiczny. Służy nie tylko podjęciu świadomej decyzji o powiększeniu rodziny, ale także zapobiega ciąży u kobiet, które z różnych przyczyn nie powinny lub nie chcą w nią zajść. W ostatnich latach dużą popularnością cieszy się przede wszystkim antykoncepcja hormonalna. Czy antykoncepcja bez hormonów jest możliwa? Sprawdź, jakie masz możliwości.

Metody antykoncepcji bez hormonów dowiedz się, jakie masz opcje!

Podstawowy cel antykoncepcji to niedopuszczenie do zapłodnienia lub zagnieżdżenia się zapłodnionej komórki jajowej.

Idealna metoda antykoncepcji powinna spełniać kilka warunków:

• być skuteczna,
• bezpieczna,
• łatwo dostępna,
• nieskomplikowana w użyciu,
• odwracalna
• względnie niedroga.

Aktualnie uważa się, że takie warunki w największym stopniu spełnia antykoncepcja hormonalna. Tutaj dowiesz się, czy jest dla Ciebie odpowiednia oraz jakie rodzaje tej formy zabezpieczenia można wyróżnić: Antykoncepcja hormonalna - sprawdź, czy jest dla Ciebie!. Jeśli jednak z różnych powodów nie możesz lub nie chcesz jej stosować, warto wiedzieć, że istnieją także inne metody zapobiegania ciąży.

Rodzaje antykoncepcji bez hormonów

Oto wybrane opcje antykoncepcji bez hormonów, na które możecie się zdecydować:

1. Prezerwatywy

Prezerwatywy stanowią jedną z najpopularniejszych i powszechnie dostępnych form antykoncepcji   można je znaleźć nie tylko w aptekach, ale i w supermarketach, drogeriach czy na stacjach benzynowych. Nie wymagają recepty, przeprowadzania żadnych badań, są łatwe w użytkowaniu i stosunkowo tanie. To także jedne z nielicznych środków antykoncepcji stosowanym przez mężczyzn. Prezerwatywy cieszą się szczególnie dużym powodzeniem u nastolatków i młodych dorosłych. Stanowią formę antykoncepcji barierowej, a ich zadaniem jest nie tylko zapobieganie ciąży, ale także chorobom przenoszonym drogą płciową.

Jaka jest ich skuteczność? Najniższy spodziewany indeks Pearla (czyli najczęściej stosowany wskaźnik do oceny skuteczności antykoncepcji, określany jako liczba ciąż na 100 kobiet, stosujących daną metodę antykoncepcji przez 1 rok) wynosi 3. Oznacza to, że w teorii 3 kobiety na 100 zajdą w ciążę podczas stosowania wyłącznie tej metody antykoncepcji. W praktyce rzeczywisty indeks Pearla szacuje się na około 14, co może wynikać z nieprawidłowego używania prezerwatyw czy niestosowania się do zaleceń producentów.

Prezerwatywy są łatwe w użyciu i dostępne praktycznie dla każdego. Nie istnieją bowiem istotne przeciwwskazania do ich stosowania. Występują w różnych rozmiarach i mogą być wykonane z różnych materiałów (co istotne dla osób np. uczulonych na lateks). Można znaleźć także dodatkowe udogodnienia w postaci prezerwatyw pokrytych środkiem nawilżającym czy mających za zadanie zwiększenie doznań za pomocą wypustków.

Więcej o formach antykoncepcji niewymagających recepty przeczytasz w tym miejscu: Antykoncepcja bez recepty. Jak się zabezpieczyć bez wizyty u lekarza?.

2. Wewnątrzmaciczna wkładka niehormonalna

Kształtki wewnątrzmaciczne, zwane także wkładkami wewnątrzmacicznymi lub spiralami, działają poprzez mechaniczne drażnienie macicy oraz dodatkowe uwalnianie jonów miedzi lub gestagenu. Są formą antykoncepcji długodziałającej. Kształtki z zawartością lewonorgestrelu należą do jednych z najskuteczniejszych metod antykoncepcji.

Spirala antykoncepcyjna bez hormonów zawiera natomiast miedź, której jony upośledzają ruch plemników, blokują receptory progesteronowe w endometrium, nasilają syntezę prostaglandyn oraz zwiększają skurcze macicy, która szybciej pozbywa się komórki jajowej. Podczas stosowania wkładek z miedzią czynność jajników jest zachowana i występują normalne krwawienia miesiączkowe. Ta niehormonalna antykoncepcja cechuje się wysoką skutecznością, natychmiastowym powrotem płodności po usunięciu wkładki, brakiem konieczności wykonywania jakichkolwiek dodatkowych czynności przed stosunkiem oraz niepożądanych efektów ogólnoustrojowych.

Taka wkładka może jednak uczulić, a krwawienia miesiączkowe są czasem dłuższe i bardziej obfite. Niektórym kobietom przeszkadza także sama świadomość obecności ciała obcego w macicy. O wkładkach wewnątrzmacicznych i innych formach długoterminowej antykoncepcji przeczytasz tutaj: Antykoncepcja długoterminowa alternatywa dla tabletek?.

3. Inne metody mechaniczne dla kobiet

Mechaniczne metody antykoncepcji dla kobiet, które uniemożliwiają dostanie się plemników do kanału szyjki macicy, cieszą się niewielką popularnością. Odpowiada za to niełatwy mechanizm zakładania, brak pewności co do odpowiedniego położenia zabezpieczenia czy też uciążliwość związana z koniecznością manipulacji w okolicach szyjki macicy.

Do takich metod antykoncepcji zalicza się np. błonę dopochwową czy kapturek naszyjkowy, które zakłada się na szyjkę macicy i pozostawia w tym miejscu po stosunku przez kilka godzin. Trudności z założeniem takich zabezpieczeń i prawdopodobieństwo nieprawidłowego położenia sprawiają, że mechaniczne metody antykoncepcji dla kobiet nie są powszechnie stosowane.

4. Środki plemnikobójcze

Środki plemnikobójcze mają za zadanie uszkodzić plemniki i w ten sposób zapobiec zapłodnieniu. Zmieniają także strukturę śluzu szyjkowego, a niektóre mają dodatkowe działanie grzybobójcze i wirusobójcze.

Występują w rozmaitych postaciach:

• globulek,
• kremów,
• żeli,
• pianek,
• tamponów.

Takie preparaty zakłada się do pochwy, zwykle 10-30 minut przed planowanym stosunkiem i pozostaje się potem w pozycji leżącej. Ich stosowanie nie jest więc szczególnie wygodne i w sporej mierze wyklucza spontaniczność stosunków. Środki plemnikobójcze nie dla wszystkich kobiet są komfortowe także z innych powodów mogą się bowiem pienić podczas uprawiania seksu, a w niektórych przypadkach działają drażniąco. Wśród takich preparatów można wyróżnić także gąbkę dopochwową nasączoną środkiem plemnikobójczym, którą można pozostawić w pochwie na dobę i usuwa się ją za pomocą specjalnej tasiemki.

5. Metody naturalne

Antykoncepcja bez hormonów to także naturalne metody antykoncepcji, które bazują na objawach okresu płodnego u kobiety.

Metody naturalne dzieli się na:

• metodę kalendarzową,
• termiczną,
• śluzową,
• objawowo-termiczną.

Obliczeń dokonuje się w oparciu o średnią długość życia komórki jajowej i przeżywalność plemników. Naturalne metody antykoncepcji mają szansę powodzenia u kobiet z regularnymi cyklami miesiączkowymi, prowadzącymi ustabilizowany tryb życia i w przypadku braku nawracających zakażeń ogólnych i infekcji intymnych.

Ten sposób antykoncepcji najczęściej wybiera się z przyczyn światopoglądowych i religijnych. Wymaga wnikliwej obserwacji swojego organizmu i stosowania czasowej abstynencji seksualnej podczas dni płodnych. Jej niewątpliwym plusem (niezwiązanym z samą w sobie antykoncepcją) jest dobre zaznajomienie się z własnym ciałem, co na pewno ułatwia szybkie zauważenie jakichkolwiek nieprawidłowości (np. infekcji czy zaburzeń miesiączkowania).

6. Sterylizacja chirurgiczna

Sterylizacja chirurgiczna polega na całkowitej utracie zdolności do zapłodnienia. W Polsce wykonywana jest tylko wyjątkowo, w ściśle określonych sytuacjach, np. podczas cięcia cesarskiego, gdy wiadomo, że kolejna ciąża zagroziłaby życiu kobiety.

Warto jednak wiedzieć, że istnieje forma chirurgicznej antykoncepcji dla mężczyzn, jaką jest wazektomia, czyli podwiązanie nasieniowodów. To zabieg skuteczny i potencjalnie odwracalny (choć ponowne udrożnienie nasieniowodów nie zawsze się udaje).

Antykoncepcja bez hormonów którą metodę wybrać?

Nieważne, czy interesuje Cię antykoncepcja niehormonalna, czy hormonalna. W obydwu przypadkach warto wybrać się do ginekologa, który nie tylko Cię zbada, ale przedstawi Ci różne możliwości zabezpieczenia przed nieplanowaną ciążą, rozwieje Twoje ewentualne wątpliwości i pomoże Ci dobrać najodpowiedniejszą oraz najbardziej wygodną metodę antykoncepcji dla Ciebie.

Źródła:

1. Pawelczyk L., Banaszewska B., Regulacja urodzeń. W: Położnictwo i ginekologia, pod red. G. H. Bręborowicza, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015

2. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące wskazań i bezpieczeństwa stosowania antykoncepcji hormonalnej oraz wewnątrzmacicznej