Co pyli w sierpniu? Sprawdź, co może uczulać w sierpniu

Wakacje to niełatwy czas dla alergików. Wzrost stężenia pyłków w powietrzu nasila dokuczliwe objawy, co może utrudniać codzienne funkcjonowanie i ograniczać aktywność na świeżym powietrzu. Okresy pylenia konkretnych roślin różnią się w zależności od warunków klimatycznych i regionu. W artykule podpowiadamy, co pyli i co może uczulać w sierpniu. 

Co uczula w sierpniu? 

Alergia na pyłki pojawiające się w powietrzu wiosną i latem to tzw. pyłkowica, nazywana również sezonowym alergicznym nieżytem nosa lub katarem siennym. W odpowiedzi na wdychane alergeny organizm wytwarza przeciwciała IgE, które wiążą się z komórkami tucznymi. To prowadzi do uwalniania histaminy i innych mediatorów zapalnych, co z kolei skutkuje pojawieniem się charakterystycznych objawów, takich jak: 

• Kichanie, 
• Suchy kaszel, 
• Zaczerwienienie i pieczenie oczu, 
• Łzawienie oczu, 
• Wodnisty, męczący katar, 
• Uczucie zatkanego nosa.

Przeczytaj, co może oznaczać gorączka przy alergii. 

Wiosenne alergie, a także alergie pojawiające się latem mają charakter sezonowy i są bezpośrednio związane z cyklem kwitnienia roślin. Na rozwój choroby wpływa ponadto stopień zanieczyszczenia środowiska, który jest znacznie wyższy w miastach niż na obszarach wiejskich. Zanieczyszczenia powietrza, między innymi dwutlenek azotu i ozon, mogą osłabiać barierę ochronną dróg oddechowych, ułatwiając przenikanie alergenów do organizmu, a także indukować stany zapalne i zwiększać reaktywność układu odpornościowego. Co więcej, mogą również zwiększać syntezę alergenów i modyfikować białka obecne w pyłkach, zwiększając tym samym ich alergenność.  

Co może uczulać w sierpniu?  

• Sierpień jest szczególnie trudnym miesiącem dla osób uczulonych na pyłki bylicy, traw i ambrozji.  
• Nie można ponadto zapominać o zarodnikach grzybów pleśniowych Cladosporium i Alternaria.  
• Podwyższona wilgotność powietrza i wciąż wysoka temperatura sprzyjają ich rozwojowi, dlatego w ciepłe i deszczowe dni objawy alergii mogą stać bardziej dokuczliwe, przy czym nasilenie symptomów zależy od indywidualnych cech organizmu.  

Osoby zmagające się z alergią na trawy lub inne gatunki roślin wykazują ponadto zwiększoną tendencję do wystąpienia alergii na niektóre produkty spożywcze, takie jak świeże owoce, orzechy, warzywa i przyprawy, co wynika z naturalnej reakcji krzyżowej pomiędzy alergenami pokarmowymi i wziewnymi. Skutkiem wspomnianej reakcji krzyżowej może być OAS, czyli zespół alergii jamy ustnej (Oral Allergy Syndrome). Typowe objawy OAS ograniczają się zwykle do błony śluzowej jamy ustnej oraz gardła i obejmują swędzenie, puchnięcie warg i języka oraz tylnej ściany gardła.

Sprawdź powiązane kategorie:

Co pyli na początku sierpnia? 

Na początku sierpnia w Polsce obserwuje się intensywne pylenie chwastów, szczególnie bylicy, której stężenie w powietrzu wzrasta do poziomu średniego, a nawet wysokiego, zwłaszcza w suche i upalne dni. Bylica, obecna na terenie całego kraju, to źródło alergenów dla wszystkich alergików, niezależnie od lokalizacji, przy czym szczególnie narażeni są mieszkańcy południowo-wschodniej Polski. W pierwszej połowie sierpnia utrzymuje się również wysokie stężenie pyłków pokrzywy, chociaż jej alergizujące właściwości są stosunkowo łagodne. Najwyższe stężenia pyłków pokrzywy notuje się nad morzem, zwłaszcza od początku do połowy sierpnia. Dodatkowo, w pierwszej dekadzie sierpnia występuje podwyższone pylenie innych roślin, takich jak babka zwyczajna, szczaw zwyczajny oraz komosa. 

Przez cały sierpień obserwuje się wysokie stężenie zarodników grzybów z rodzaju Cladosporium, które mogą utrzymywać się w powietrzu aż do początku listopada. Z kolei zarodniki grzybów rodzaju Alternaria, szczyt swojej aktywności osiągają pod koniec sierpnia, wykazując agresywne działanie alergizujące. Od początku września ich pylenie stopniowo słabnie, więc alergicy mogą odetchnąć z ulgą. 

Co pyli w połowie sierpnia?

W połowie sierpnia zaczyna kwitnąć ambrozja, której pyłki utrzymują się w powietrzu nawet do końca października. Roślina ta zazwyczaj rośnie na nieużytkach, przy drogach, traktowana jest jako chwast obniżający plony upraw. Jej nasiona przenoszone są z wiatrem, a także wraz z zanieczyszczoną nasionami ziemią lub karmą dla ptaków, a co więcej – mają zdolność przetrwania niekorzystnych warunków nawet przez kilka lat. Pyłek ambrozji jest silnym alergenem, a ponadto może reagować krzyżowo z niektórymi pokarmami i roślinami z uwagi na podobną budowę białek.  

Co pyli pod koniec sierpnia? 

W sierpniu stężenie pyłków traw w powietrzu jest zazwyczaj niskie, jednak pod koniec miesiąca może wzrosnąć, zwłaszcza przy sprzyjających warunkach pogodowych. Pyłki traw są główną przyczyną alergii wziewnych, objawiających się wzmożonym kichaniem, katarem, swędzeniem powiek, łzawieniem oczu oraz duszącym kaszlem. Najwyższe stężenia pyłków traw notuje się na łąkach i w parkach, przy czym wartości te mogą wzrastać rano (około 5-8) oraz wieczorem (między 17 a 19).   

Pomocne w wyeliminowaniu dokuczliwych symptomów są dostępne w aptekach preparaty antyhistaminowe, między innymi tabletki na alergię, krople do oczu na alergię i krople do nosa na alergię, blokujące działanie histaminy. W przypadku maluchów dobór właściwych leków na alergię dla dzieci powinien być poprzedzony wizytą u alergologa.

Podsumowanie

Trudno precyzyjnie przewidzieć, które alergeny będą dominować na początku sierpnia, a które na jego końcu. Decyduje o tym zmienność warunków pogodowych w danym roku, takich jak temperatura i ilość opadów, które mają istotny wpływ na intensywność pylenia roślin i rozprzestrzenianie się alergenów w powietrzu. Alergicy uczuleni na pyłki powinni zapoznać się z kalendarzem pyleń w danym miesiącu dla konkretnego regionu, dzięki czemu będą mogli odpowiednio przygotować się do sezonu pyleń.  

Źródła:

1. Alergoprofil. Journal of allergens, pollens and spores, Allergenic Ambrosia pollen grains in the air of some Polish cities in 2019, https://www.journalsmededu.pl/index.php/alergoprofil/article/view/915 [dostęp 26.06.2024 r.]
2. B. Panaszek, Nadwrażliwość alergiczna na ziarna pyłku ambrozji – znaczenie kliniczne na obszarze Polski, http://alergia.org.pl/wp-content/uploads/2022/10/1-Nadwrazliwosc-alergiczna.pdf [dostęp 26.06.2024 r.]
3. Stacje sanitarno-epidemiologiczne, Co pyli w sierpniu?, https://www.gov.pl/web/psse-szczecin/co-pyli-w-sierpniu--latozsanepidem [dostęp 26.06.2024 r.]
4. http://www.alergen.info.pl, Prognoza pylenia
5. B. Majkowska-Wojciechowska, Pyłek roślin i alergeny sezonowe w Polsce, https://alergia-astma-immunologia.pl/_en/2016_21_1/AAI_01_2016_majkowska.pdf [dostęp 26.06.2024 r.]