Swędzenie skóry w ciąży – co może oznaczać ten objaw i jakie są jego najczęstsze przyczyny?

24. 12. 2024 · 5 minut czytania

Swędzenie skóry w ciąży zazwyczaj nie jest niczym groźnym, jednak nie należy go bagatelizować. Dowiedz się, jakie objawy powinny Cię zaniepokoić i co zrobić, aby dać skórze ukojenie. 

Sylwia Brodniewska
Sylwia Brodniewska
Swędzenie skóry w ciąży – co może oznaczać ten objaw i jakie są jego najczęstsze przyczyny?

Ciąża to szczególny okres w życiu kobiety, który wiąże się z wieloma zmianami w organizmie. Swędzenie skóry zazwyczaj nie jest czymś groźnym, jednak nie powinno się go bagatelizować, ponieważ może świadczyć o cholestazie ciążowej. Jak poradzić sobie ze świądem? Co stosować? Odpowiedzi znajdziesz w naszym artykule.

Świąd skóry w ciąży – przyczyny 

Ciąża to wyjątkowy okres w życiu kobiety, który niesie za sobą wiele zmian hormonalnych, metabolicznych i immunologicznych. Często powodują one zmiany na skórze, a związane z nimi dolegliwości mogą być niezwykle uciążliwe. Jednym z objawów jest świąd, który dotyczy prawie co 5 kobiety spodziewającej się dziecka. To uczucie jest odpowiedzią nocyceptywną, czyli oznacza, że receptory odpowiedzialne za jego odczuwanie są zlokalizowane na skórze, jak i również w narządach wewnętrznych. W przypadku świądu miejscem jego powstania jest tylko skóra. Dolegliwość wywołuje dyskomfort i wyzwala drapanie. Nie jest to dobre rozwiązanie, ponieważ może powodować stan zapalny skóry objawiający się zaczerwienieniem, wysypką i pieczeniem.

  • Świąd skóry w ciąży wywołują czynniki egzogenne i endogenne. Do pierwszej kategorii zaliczają się: 
    • Promieniowanie UV, 
    • Nagłe zmiany temperatury, 
    • Kontakt z drobinkami metali czy szkła, 
    • Oparzenia słoneczne, 
    • Niektóre leki i kosmetyki. 
Pamiętaj!
Swędząca skóra w ciąży może być jednym z objawów niektórych chorób alergicznych lub immunologicznych, takich jak pokrzywka, atopowe zapalenie skóry, liszaj płaski czy opryszczkowate zapalenie skóry. Niekiedy świąd pojawia się w przebiegu infekcji bakteryjnych, grzybiczych i chorób wywołanych przez pasożyty. Rzadziej za przyczynę uważa się czynniki endogenne, którymi są kwasy żółciowe i metabolity kwasu arachidowego, jednak nie należy ich bagatelizować.

Swędzenie skóry w ciąży zazwyczaj dotyczy powiększającego się brzucha lub piersi. U przyszłych mam to właśnie te partie zmianiają się najszybciej. Swędząca skóra w ciąży w 3 trymestrze pojawia się w wyniku jej napinania i rozciągania. Mogą towarzyszyć jej rozstępy i pieczenie. W tym przypadku pomocne bywają kremy na rozstępy, które niwelują suchość, a także regenerują skórę. 

Niekiedy świąd skóry w ciąży pojawia się w okolicy narządów płciowych. Powoduje duży dyskomfort. Zazwyczaj wynika z braku higieny, alergii na kosmetyki, suchości skóry i błon śluzowych czy noszenia bielizny wykonanej ze sztucznego materiału. Poważniejszą przyczyną mogą być jednak choroby narządów moczowo-płciowych, które mają wpływ na zdrowie kobiety i jej przyszłego dziecka. Świądowi w miejscach intymnych mogą towarzyszyć upławy i nieprzyjemny zapach. To znak, że konieczne jest przeprowadzenie odpowiednich badań i włączenie leczenia.

Poznajranking kremów na rozstępy w ciążyi wybierz produkt idealny dla siebie.

Świąd skóry w ciąży – objawy 

Świąd skóry w ciąży często jest powiązany ze zmianami hormonalnymi, jakie zachodzą w organizmie kobiety. Zwiększone stężenie estrogenów i kortyzolu sprawia, że skóra staje się mniej jędrna i elastyczna. Ponadto jest bardziej wrażliwa na bodźce zewnętrze, takie jak ubrania, detergenty czy kosmetyki.

W ciąży zmniejsza się poziom wydzielanego łoju, który jest bardzo ważny dla zachowania warstwy hydrolipidowej. Skóra staje się przesuszona, zaczerwieniona i swędząca. Jest również bardziej narażona na działanie czynników zewnętrznych, w szczególności promieniowania słonecznego, mrozu czy wiatru. Pielęgnacja skóry w ciąży jest zatem bardzo istotna, ponieważ pozwala odbudować naruszoną barierę hydrolipidową i zwiększyć tym samym jej właściwości ochronne.

Niekiedy swędzenie skóry w ciąży staje się znakiem, którego nie należy bagatelizować. Warto zwrócić uwagę czy nie towarzyszą mu objawy, takie jak: 

  • Świąd przebiegający bez wysypki, zlokalizowany na dłoniach i stopach, a następnie na innych częściach ciała, 
  • Linijne otarcia naskórka powstałe na skutek drapania, 
  • Rozdrażnienie i niepokój, 
  • Zaburzenia snu. 

Mogą one oznaczać cholestazę ciążową. Po upływie ok. 1-4 tygodni często pojawia się żółtaczka, która charakteryzuje się żółtym zabarwieniem skóry, białek oczu i błon śluzowych. Mogą jej towarzyszyć nudności, wymioty, powiększenie wątroby i zmiana zabarwienia stolca. Wszelkie objawy ustępują po kilku tygodniach po porodzie. Podejrzewając u siebie cholestazę, należy zgłosić się do lekarza, który zleci wykonanie dodatkowych badań. Jest to stan, który może mieć wpływ na płód i przebieg ciąży. 

Świąd skóry w ciąży – leczenie 

Świąd skóry w ciąży nie jest uważany za chorobę, a za objaw. W leczeniu bardzo istotne jest ustalenie przyczyny i wyeliminowanie jej. W terapii świądu skóry w ciąży stosowane są preparaty miejscowe i ogólnoustrojowe. Na skórę należy nakładać środki o działaniu nawilżającym. Pomocne są maści na uczulenie, które redukują świąd, a także poprawiają kondycję skóry. W leczeniu ogólnoustrojowym wykorzystywane są leki przeciwhistaminowe. Ich zadaniem jest blokowanie określonych receptorów. Kobietom w ciąży przepisywane są leki przeciwhistaminowe II generacji, które słabo przechodzą przez barierę krew-mózg, dzięki czemu nie wywołują skutków niepożądanych, takich jak nadmierna senność czy zawroty głowy. Leki mogą być bezpiecznie przyjmowane przez kobiety w ciąży i nie wykazują szkodliwego działania na płód. 

 

Kortykosteroidy
W sytuacji kiedy leczenie i pielęgnacja nie przynoszą rezultatów, lekarz może rozważyć włączenie kortykosteroidów. Jest to możliwe tylko w momencie, kiedy korzyści terapeutyczne są większe niż ryzyko uszkodzenia płodu. Leczeniem pierwszego rzutu są jednak zwykle środki miejscowe, które wykazują większy profil bezpieczeństwa w stosunku do przyszłych mam, jak i ich dzieci. 
Nawilżanie
Dobre rezultaty zapewnia stosowanie produktów nawilżających. Jeśli swędzenie ciała w ciąży jest uporczywe i obejmuje większą część, warto sięgnąć po emolienty. Nie tylko nawilżają one skórę, ale również zatrzymują wilgoć w jej wnętrzu. Są dostępne w różnych postaciach, takich jak olejki, kremy, emulsje czy płyny do kąpieli. W swoim składzie mogą zawierać mocznik (w stężeniu do 10%), ceramidy, glicerynę czy tłuszcze roślinne. Można je nakładać na skórę nawet kilka razy dziennie, a obowiązkowo po każdej kąpieli. Wiedząc, co pomaga na świąd skóry w ciąży, łatwiej ułożyć plan pielęgnacyjny i uniknąć dalszych podrażnień.

 

Na swędzenie ciała w ciąży sprawdzą się również dermokosmetyki, zwłaszcza te przeznaczone do pielęgnacji skóry atopowej. Są delikatne dla skóry, a jednocześnie skuteczne. Niwelują świąd, długotrwale nawilżają i sprawiają, że ciało jest miękkie w dotyku. Zazwyczaj są bezzapachowe, co jest kolejną zaletą. Regularnie nakładane, poprawiają kondycję skóry, zmniejszają podrażnienia i podnoszą poziom nawilżenia.

Domowe sposoby na swędzenie skóry w ciąży 

Świąd skóry w ciąży można zniwelować domowymi sposobami. W pierwszej kolejności należy przyjrzeć się swojej diecie. Kobieta spodziewająca się dziecka powinna mieć dobrze zbilansowane posiłki, ale w przypadku pojawienia się świądu skóry powinna wyeliminować pokarmy, które mogą powodować alergie. To właśnie one są niekiedy odpowiedzialne za porczywe dolegliwości. Warto włączyć do swojego jadłospisu ryby morskie lub suplementować kwasy omega-3. Wpływają one na poziom nawilżenia skóry i zmniejszają podrażnienia.

Wspomagająco, kobieta w ciąży powinna ograniczyć kąpiele, ponieważ długotrwały kontakt z wodą przesusza skórę i narusza jej barierę hydrolipidową. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będzie szybki prysznic z użyciem olejku do ciała, a następnie natłuszczającego balsamu. Duże znaczenie ma również sposób aplikacji. Kosmetyki należy delikatnie wklepywać lub rozsmarowywać.

Nieodpowiedni ubiór również może powodować swędzenie skóry w ciąży. W tym okresie warto postawić na naturalne, przyjemne dla skóry tkaniny. Wełna może działać drażniąco, dlatego najlepiej ją zastąpić przyjemną dla ciała bawełną. Odzież powinna być przewiewna i wykonana z dobrych jakościowo materiałów. Do jej prania należy używać delikatnych środków. Zbyt agresywne detergenty o intensywnym zapachu mogą być odpowiedzialne za powstawanie świądu skóry w ciąży.

Podsumowanie 

Świąd skóry w ciąży występuje dość często i zazwyczaj nie świadczy o niczym groźnym. W jego zwalczeniu pomagają bezpieczne maści, a także emolienty. Regularnie stosowane, poprawiają poziom nawilżenia, natłuszczają skórę i zatrzymują wilgoć w jej wnętrzu. Warto włączyć je do swojej ciążowej pielęgnacji.

Źródła:

  1. K. Pietrauszka, Świąd skóry u ciężarnej, „Medycyna po Dyplomie”, 06/2020.
  2. W. Mędrzycka-Dąbrowska, K. Kwiecień, Świąd skóry w okresie ciąży – przyczyny, profilaktyka i pielęgnacja, „Problemy Pielęgniarstwa”, 2011; 19 (4): s. 551–556.
  3. S. Bojarska-Hurnik, Pielęgnacja skóry w okresie ciąży, „Kosmetologia Estetyczna”, 2/2019, vol.8, s. 259-262. 

Więcej artykułów na ten temat

O autorze
Sylwia Brodniewska
Sylwia Brodniewska
Jestem kosmetologiem i marketerem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym. Obecnie poszerzam swoją wiedzę na studiach podyplomowych na kierunkach psychodietetyka oraz dietetyka i suplementacja. Od wielu lat pasjonuję się zdrowym trybem życia i jego wpływem na skórę.
Przeczytaj więcej od tego autora
O autorze
Sylwia Brodniewska
Sylwia Brodniewska
Jestem kosmetologiem i marketerem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym. Obecnie poszerzam swoją wiedzę na studiach podyplomowych na kierunkach psychodietetyka oraz dietetyka i suplementacja. Od wielu lat pasjonuję się zdrowym trybem życia...
Przeczytaj więcej od tego autora

checkout.warnings.Notice