Tężyczka − objawy to mrowienie i drętwienie ciała

Tężyczka to choroba, dla której charakterystyczna jest nadmierna pobudliwość nerwowo-mięśniową. Typowe objawy tężyczkowe to mrowienie i drętwienie ciała, a także niekontrolowane skurcze mięśniowe. Co ciekawe, częściej zdarza się tak zwana tężyczka utajona. Objawy tej formy choroby są już mniej charakterystyczne. 

Tężyczka − przyczyny choroby

Tężyczka bywa też nazywana hipokalcemią. Jej przyczyny tężyczki mogą być bardzo różne. Wśród nich warto wymienić chociażby choroby przytarczyc, czyli małych gruczołów usytuowanych w okolicy tarczycy. Produkują one parathormon − hormon, który reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową w Twoim organizmie. Choroby przytarczyc to np. niedoczynność przytarczyc lub ich uszkodzenie podczas operacji tarczycy.

Inną przyczyną choroby może być: ostre zapalenie trzustki, duży niedobór witaminy D, zespoły upośledzonego wchłaniania, nadmierna utrata wapnia z moczem czy choroby prowadzące do ogólnego wyniszczenia organizmu, np. alkoholizm albo choroba nowotworowa.

Sprawdź też tabletki i krople z witaminą D.

Tężyczka − objawy typowe

Głównym objawem tężyczki jest nadmierna pobudliwość nerwowo-mięśniową, czyli zwiększoną szybkość przewodnictwa sygnałów między nerwami a mięśniami. Najczęściej wskazuje to na niedobór wapnia w organizmie (hipokalcemia), któremu często towarzyszą także spadek poziomu magnezu i potasu.

Tężyczka może być jawna − je objawy są zwykle charakterystyczne i łatwo ją rozpoznać, ale występuje stosunkowo rzadko, lub utajona – zdarza się znacznie częściej, ale­ znacznie trudniej ją zdiagnozować, bo objawy są niespecyficzne i mogą być mylone z wieloma innymi chorobami.

Charakterystyczne objawy tężyczki to: nieprzyjemne mrowienia (tzw. parestezje), niekontrolowane i czasem bolesne skurcze mięśni, drżenia mięśniowe i drętwienie ciała.

Sprawdź też, czym są dyskinezy.

Napad tężyczkowy (tężyczka jawna) ma charakterystyczny przebieg:

1.Początkowo pojawia się uczucie mrowienia, szczególnie wokół ust i w opuszkach palców rąk.

2.Następnie, drętwieją mięśnie rąk i zaczynają się ich symetryczne kurcze toniczne, czyli wzmożone napięcie mięśni, które trwa przez pewien czas (w odróżnieniu od kurczów klonicznych, gdzie wzrost napięcia i zwiotczenie mięśni następują po sobie naprzemiennie w krótkim okresie czasu). Może wystąpić charakterystyczny obraz „ręki położnika”, czyli całkowite zgięcie 4. i 5. palca dłoni, przy wyproście pozostałych 3 palców.

3.Dalej kolejno pojawiają się: kurcze mięśni przedramion i ramion, twarzy (skurcz powiek i „usta karpia”, czyli skurcz mięśni wokół ust), klatki piersiowej i kończyn dolnych (może pojawić się ustawienie końsko-szpotawe stopy, czyli uniesienie do góry pięty przy skierowaniu palców w dół i odwrócenie stopy do wewnątrz).

Podczas napadu tężyczkowego zachowujesz świadomość. Ale może temu towarzyszyć niepokój i lęk. Do utraty przytomności i drgawek dochodzi znacznie rzadziej.

Sprawdź też witaminy i minerały w tabletkach i kroplach.

Tężyczka utajona − objawy niecharakterystyczne

Tężyczkę utajoną zazwyczaj wykrywa się przypadkowo, u pozornie zdrowych osób lub tych, które skarżą się na różne, nietypowe dolegliwości, takie jak: niepokój, zaburzenia snu, zawroty głowy, drażliwość, osłabienie, zaburzenia koncentracji i pamięci. Czasami objawy tężyczki utajonej mylone są z nerwicą czy zaburzeniami lękowymi.

Niełatwo wpaść na to, że przyczyną może być tężyczka. Objawy psychiczne, jakie mogą się pojawić to: nerwowość, poczucie lęku i niepokoju, obniżony nastrój, stałe uczucie zmęczenia, bezsenność i lęk napadowy czyli ataki paniki.

Objawy mięśniowe zazwyczaj nie pojawiają się samoistnie, ale dopiero po zadziałaniu odpowiedniego bodźca:

• objaw Chvostka – po uderzeniu młoteczkiem w nerw twarzowy w odpowiednim miejscu dochodzi do skurczu mięśni twarzy
• objaw Trousseau − po uciśnięciu ramienia na 3 minuty mankietem ciśnieniomierza napompowanym do odpowiedniej wartości pojawia się objaw wyżej wspomnianej „ręki położnika”
• możliwość wywołania napadu tężyczkowego przez hiperwentylację, czyli zbyt szybkie i głębokie oddychanie (np. podczas ataku paniki). Podczas takiego oddychania zwiększa się pH krwi, przez co dochodzi do zmian w stężeniu aktywnej postaci wapnia we krwi

Sprawdź też, jakie czynniki mogą powodować zasłabnięcie.

Przy tężyczce mogą pojawić się również dolegliwości związane ze skurczami innych mięśni niż mięśnie kończyn czy twarzy:

• skurcz powiek, podwójne widzenie i światłowstręt
• skurcz mięśni krtani, skurcz oskrzeli objawiający się napadem astmy
• skurcz tętnic wieńcowych (ból w klatce piersiowej)
• skurcz tętnic brzusznych (ból brzucha)
• skurcz tętnic obwodowych
• skurcz tętnic mózgowych (napad migreny, przejściowa utrata świadomości)

Sprawdź też leki rozkurczowe.

Jeśli spadek poziomu wapnia we krwi jest niewielki i nie dochodzi do niego gwałtownie, objawy tężyczkowe mogą nie występować wcale. Również w przypadku przewlekłej hipokalcemii przebieg tężyczki często jest bezobjawowy, bo stężenie wapnia zjonizowanego (czyli aktywnego biologicznie) jest zazwyczaj prawidłowe.

Czy dostrzegasz teraz dlaczego utajona tężyczka najczęściej rozpoznawana jest przypadkowo? Jeśli czujesz niepokój i rozdrażnienie, cierpisz na bóle brzucha i miewasz napady migreny, prawdopodobnie ani Ty, ani Twój lekarz nie pomyślicie w pierwszej kolejności, że jest to tężyczka. Objawy te są niecharakterystyczne, powszechne i mogą wskazywać na bardzo wiele innych zaburzeń.

Kiedy udać się po pomoc?

Jak wspomniałam, tężyczka może objawiać się nawet skurczem mięśni krtani czy oskrzeli, co może spowodować problemy z oddychaniem. To poważny, zagrażający życiu stan i lepiej go nie lekceważyć − szybka, fachowa pomoc medyczna może okazać się w tym przypadku niezbędna. Lepiej nie zwlekaj więc z wezwaniem pogotowia ratunkowego.

Jeśli inne objawy są nasilone, uciążliwe albo bardzo Cię niepokoją, to poszukaj pomocy (np. w przypadku zaburzeń świadomości, pojawienia się drgawek, silnego bólu, zaburzeń mowy czy niedowładów). Kiedy natomiast zauważysz u siebie okresowo pojawiające się drętwienia czy mrowienia i podejrzewasz, że może być to tężyczka, objawy zawsze warto skonsultować ze swoim lekarzem. Ten, po przeprowadzeniu wywiadu i badania, prawdopodobnie skieruje Cię na niezbędne badania laboratoryjne i ewentualne dalsze pogłębienie diagnostyki (np. badanie elektromiograficzne).