Torbiel szyszynki − „guz”, który wykrywa się przez przypadek

Torbiel szyszynki to najczęściej przypadkowe znalezisko, które lekarz zauważa podczas badań obrazowych głowy wykonywanych z innego powodu. Jest dosyć częstym schorzeniem. Zazwyczaj nie daje żadnych objawów i wiele lat można żyć nie wiedząc o jego istnieniu. Czasami jednak może znacząco utrudniać funkcjonowanie, a nawet zagrażać zdrowiu i życiu. Wtedy lepiej zastanowić się nad leczeniem chirurgicznym.

Co to jest torbiel szyszynki?

Szyszynka to gruczoł wydzielania wewnętrznego − jej zadaniem jest synteza i wydzielanie melatoniny. Hormon ten wydzielany jest głównie w nocy − obecność światła hamuje jej produkcję. Reguluje rytm dobowy (sen i czuwanie) i wpływa na pracę zegara biologicznego. Jest również hormonem antygonadotropowym, a więc ma wpływ na regulację wydzielania gonadotropin. W skrócie, można powiedzieć, że zapobiega przedwczesnemu dojrzewaniu u dzieci.

Sama nazwa „szyszynka” pochodzi od podobieństwa jej struktury do szyszki pinii. Jest niewielkim tworem o kształcie przypłaszczonego stożka. Jej wymiary to zwykle 12 mm x 8 mm x 4 mm. Znajduje się w mózgu, w linii pośrodkowej, a dokładniej w nadwzgórzu – jest częścią międzymózgowia.

Sprawdź też, z czego wynikają częste bóle głowy.

Torbiel szyszynki to jeden z rodzajów guzów szyszynki. Jest zmianą łagodną, najczęściej wykrytą zupełnie przypadkowo.

Skąd się bierze torbiel szyszynki? przyczyny powstania

Przyczyny powstania torbieli szyszynki pozostają nieznane. Niektóre z nich mogą być zmianami wrodzonymi, inne powstają być może w wyniku zmian hormonalnych.

Wiadomo natomiast, że występują dosyć często − szacuje się, że można je znaleźć u około 10% ludzi poddawanych badaniom obrazowym mózgu.

Sprawdź też, czym jest napięciowy ból głowy.

Torbiel w głowie − czy to groźne?

Najczęściej torbiel na szyszynce nie daje żadnych objawów i wykrywana jest przypadkowo (np. podczas rezonansu magnetycznego głowy wykonywanego z zupełnie innego powodu). Gdy zmiana powiększa się, może uciskać okoliczne struktury i zaburzać krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego. Co w efekcie może doprowadzić do wodogłowia (czyli wzrostu ilości płynu mózgowo-rdzeniowego w układzie komorowym mózgu).

Najczęstszy symptom, który daje objawowa torbiel szyszynki to bóle głowy i migreny. Mogą pojawić się zaburzenia widzenia, problemy ze skierowaniem wzroku w górę (a czasem także w dół). Rzadziej występują upośledzenie chodu, trudności z koncentracją i kłopoty z pamięcią, zawroty głowy, zaburzenia snu, wymioty czy drgawki, niedowłady lub zaburzenia świadomości.

U dzieci może dojść do przedwczesnego dojrzewania płciowego. Czasami pojawia się jest zespół Parinaud, który polega na upośledzeniu ruchów gałek ocznych w pionowej płaszczyźnie, braku reakcji źrenic na światło i prawidłowej reakcji na zbieżność.

Torbiele, które dają objawy nieco częściej występują u kobiet, w drugiej dekadzie życia.

Sprawdź też tabletki na migrenę i ból głowy.

Jak leczyć torbiel na szyszynce?

Badania obrazowe głowy coraz częściej wykorzystywane są w diagnostyce wielu schorzeń. Również jakość stosowanych sprzętów poprawia się na przestrzeni lat. Z tego powodu coraz częściej do lekarza trafiają osoby z przypadkowo zauważoną torbielą szyszynki. Naturalnie, coś co znajduje się w mózgu może zaniepokoić.

„Mam torbiel w głowie, czy to groźne?” – to pewnie jedno z pierwszych pytań, które samo się nasuwa, gdy odczytasz wynik swojego MRI. Jak wspomniałam, ta torbiel w mózgu nie musi być groźna. Część osób może przeżyć wiele lat i nie mieć pojęcia o istnieniu torbieli swojej szyszynki. Takie małe, bezobjawowe torbiele zazwyczaj nie wymagają leczenia, a jedynie okresowej kontroli.

Jeśli natomiast torbiel szyszynki powoduje objawy lub w okresowych badaniach zwiększa swoją objętość, zalecane jest podjęcie leczenia. Zdecyduje o nim lekarz, w zależności od rodzaju objawów i wielkości torbieli. Być może konieczna okaże się interwencja chirurgiczna i usunięcie torbieli czy udrożnienia przepływu płynu mózgowo-rdzeniowego.  

Rokowanie w większości przypadków jest dobre. Większość torbieli nie powoduje objawów, ani nie doprowadza do komplikacji. Natomiast, jakby nie patrzeć, jest to torbiel w mózgu i może prowadzić też do poważnych skutków, dlatego na pewno nie można jej lekceważyć. Jeśli masz zdiagnozowaną nieobjawową torbiel szyszynki, ale zauważysz u siebie jakiekolwiek niepokojące symptomy (bóle głowy, problemy ze spojrzeniem w górę i inne wymienione powyżej) poinformuj o tym swojego lekarza, bo może to świadczyć o powiększaniu się Twojej torbieli.

Czy torbiel szyszynki może pęknąć? Może się to zdarzyć, dlatego czasem ciężarnym pacjentkom z dużą torbielą zaleca się poród przez cesarskie cięcie. Na pocieszenie dodam jednak, że samoistne zniknięcie torbieli również jest możliwe.