Objawy odwodnienia u dziecka - jak je rozpoznać i szybko uzupełnić płyny?

Odwodnienie u dziecka to stan obniżenia poziomu wody i elektrolitów w organizmie. Odwodnienie organizmu u dziecka, szczególnie małego, może być niebezpieczne. Jak rozpoznać odwodnienie, kiedy maluch nie jest w stanie dokładnie powiedzieć, co mu dolega? Zobacz, przy jakich objawach należy udać się z dzieckiem do szpitala.

Jak dochodzi do odwodnienia u dziecka? Przyczyny

U niemowląt i małych dzieci odwodnienie, czyli nadmierna utrata wody i elektrolitów, jest zwykle związane z:

• Gwałtownie przebiegającymi infekcjami żołądkowo-jelitowymi, którym towarzyszą wymioty i biegunka,
• Odwodnienie u dziecka może być również wynikiem niedostatecznej podaży płynów, szczególnie w sytuacjach wzmożonej utraty płynów (w upalne dni, podczas gorączki, a u starszych dzieci – w wyniku wzmożonej aktywności fizycznej),
• Na zwiększone ryzyko odwodnienia narażone są dzieci chorujące na cukrzycę,  mukowiscydozę, a także z zaburzeniami wchłaniania i zaburzoną czynnością nerek.

Sprawdź też witaminy i minerały dla dzieci.

Jak szybko dochodzi do odwodnienia u dziecka?

Dlatego w przypadku wystąpienia dolegliwości związanych ze wzmożoną utratą płynów należy bacznie obserwować dziecko pod kątem objawów odwodnienia.

Sprawdź popularne kategorie

Rodzaje odwodnienia u dziecka

W zależności od tego, czy dominuje utrata wody, czy elektrolitów, wyróżnia się:

• Odwodnienie izotoniczne (utrata wody jest taka sama jak elektrolitów) – spowodowane jest to nadmierną utratą płynów ustrojowych. Występuje w przebiegu intensywnych wymiotów i biegunek, a także rozległych oparzeń bądź krwotoków,
• Odwodnienie hipertoniczne (utrata wody jest większa niż elektrolitów) –  występuje w przebiegu biegunki, której towarzyszy niedostateczna podaż płynów oraz wysokiej gorączki. Może być też związane z chorobami przewlekłymi: moczówką prostą lub cukrzycą,
• Odwodnienie hipotoniczne (utrata elektrolitów jest większa niż wody) – najrzadsza postać, która może być spowodowana nawadnianiem czystą wodą  bez elektrolitów, a także chorobami nerek, w przebiegu których dochodzi do nadmiernej utraty sodu.

Jak rozpoznać odwodnienie u dziecka?

Po czym poznać, że dziecko jest odwodnione? Zazwyczaj ruchliwy maluch staje się powolny i ospały. Jego powieki opadają, pojawiają się objawy przesuszenia błon śluzowych (spierzchnięte usta, suchość jamy ustnej). U niemowląt dodatkowo uwidacznia się zapadnięcie ciemiączka. Dlatego należy obserwować twarz dziecka w celu wychwycenia pierwszych objawów odwodnienia.

Objawy odwodnienia u dziecka

Odwodnienie można poznać nie tylko po zmianach w obrębie twarzy. U odwodnionego dziecka pojawiają się następujące objawy:

• Przyspieszony oddech,
• Przyspieszona praca serca,
• Przesuszenie błon śluzowych,
• Wzmożone pragnienie,
• Oddawanie małych ilości ciemno zabarwionego moczu,
• Senność, apatia, drażliwość,
• Płacz bez łez,
• Nieprzyjemny zapach z jamy ustnej,
• Suchość skóry,
• Uczucie zimna.

Wymienione objawy przybierają na sile wraz z postępowaniem odwodnienia. W skrajnych przypadkach może dojść nawet do utraty przytomności, dlatego nie należy bagatelizować niepokojących symptomów. W razie wątpliwości warto skonsultować się z pediatrą.

Jak zapobiec odwodnieniu u dziecka?

W myśl zasady – lepiej zapobiegać niż leczyć - warto wdrożyć profilaktykę odwodnienia w każdej chorobie przebiegającej z wysoką gorączką oraz wymiotami i biegunką. O czym pamiętać?

• O regularnym nawadnianiu (wodą, mlekiem, doustnymi płynami nawadniającymi – w zależności od wieku dziecka),
• O regularnym monitorowaniu wyglądu i zachowania dziecka, aby w porę wyłapać pierwsze objawy odwodnienia.

Sprawdź, ile wody pić dziennie. 

Pierwsza pomoc przy odwodnieniu u dziecka – podsumowanie

Pamiętaj, że pierwszym krokiem w zapobieganiu i leczeniu odwodnienia jest doustne podawanie elektrolitów, czyli rozpuszczonych soli mineralnych. Możesz je kupić w aptece w różnych wariantach smakowych, dzięki czemu dziecko będzie w mniejszym stopniu wyczuwać słony smak płynu. Uważnie monitoruj stan zdrowia malucha, a w razie wątpliwości udaj się koniecznie do lekarza.