Kalendarz badań w ciąży. Czyli co, gdzie i kiedy dla ciężarnej
Ciąża wiąże się z koniecznością przeprowadzenia wielu badań. Co należy sprawdzić w pierwszych tygodniach od poczęcia? Kiedy wykonuje się USG? Dowiedz się więcej!
Spis treści
Zobaczyłaś upragnione 2 kreski na teście. Zastanawiasz się, co Cię teraz czeka. Szukasz odpowiedzi na pytanie: jakie badania w ciąży i kiedy robić? Oto kalendarz badań w ciąży. Sprawdź też, czy musisz za nie płacić i kiedy poznasz płeć dziecka.
Badania w ciąży – kalendarz na pierwsze tygodnie ciąży
W 1. trymestrze czeka Cię sporo badań. Podczas każdej wizyty u ginekologa, sprawdzana jest Twoja waga, a także ciśnienie krwi. Lekarz za każdym razem przeprowadza również badanie ginekologiczne.
W 1. trymestrze, będziesz musiała się poddać następującym badaniom:
- Grupa krwi i oznaczenie czynnika Rh – jak miałaś robione w poprzedniej ciąży, w kolejnej już nie musisz, chyba że… zmienisz nazwisko! To absurd − tak jakby razem z stanem cywilnym miała Ci się zmienić grupa krwi
- Glukoza na czczo
- Morfologia, badanie ogólne moczu i osadu moczu – te badania powinno się wykonywać raz na miesiąc
- WR – czyli badanie na nosicielstwo kiły
- Przeciwciała w kierunku toksoplazmozy, cytomegalii i różyczki
- Cytologia – jeżeli nie miałaś jej robionej w ciągu roku
- Badania w kierunku wykrycia HIV i HCV
W pierwszych tygodniach ciąży zalecane jest również zbadanie hormonów tarczycy (TSH), a także kontrola stomatologiczna. Pamiętaj, że wszelkie infekcje jamy ustnej mogą być bardzo groźne dla płodu. Zobacz, co oznacza ból zęba w ciąży: Ból zęba w ciąży – dentysta radzi, co jest wtedy dozwolone.
Jakie badania w ciąży – 2. trymestr
W 2. trymestrze, oprócz comiesięcznej morfologii i badania moczu, trzeba wykonać również test obciążenia glukozą (OGTT). Jest to badanie, które sprawdza, w jakim stopniu organizm metabolizuje cukier. W ciąży jest to koniecznie do wykrycia tzw. cukrzycy ciążowej. Jak wygląda badanie?
OGTT polega na oznaczeniu poziomu glukozy po 1 godzinie i po 2 od wypicia szklanki wody, w której zostało rozpuszczone 75 g glukozy. Pamiętaj, że w wielu przychodniach trzeba wcześniej kupić taką glukozę w aptece, np.: Gluco Test glukoza o smaku coli lub Gluco Test glukoza o smaku pomarańczowym. Niestety, badaniu towarzyszą takie niepożądane skutki jak senność, mdłości. Przy nudnościach te smakowe glukotesty zdecydowanie łatwiej będzie Ci wypić.
Ciąża – jakie badania wykonuje się w 3. trymestrze?
Oprócz morfologii krwi i badania moczu w 3. trymestrze czekają Cię jeszcze następujące badania:
- Badanie na WZW typu B
- WR – czyli badanie na nosicielstwo kiły (pomimo, że miałeś je robione w pierwszym trymestrze, teraz należy je powtórzyć)
- Posiew z pochwy − badanie wykonywane w kierunku paciorkowców typu B (czyli tzw. GBS), którego nosicielem może być kobieta i które mogą które mogą zarazić dziecko w czasie porodu. Jeżeli ciężarna jest nosicielem GBS, wtedy na kilka godzin przed porodem koniecznie jest podanie antybiotyku
Kalendarz badań USG w ciąży
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego prawidłowej, w ciąży trzeba wykonać 3 badania USG (o których piszę poniżej). Jednak to lekarz prowadzący ciążę decyduje o tym, ile takich badań się wykonuje i kiedy. Badania USG są niezwykle istotne dla zachowania zdrowia dziecka i jego mamy. Zgodnie z obecną wiedzą medyczną, nie mają one negatywnego wpływu na rozwój płodu.
Pierwsze badanie USG najczęściej wykonuje się już w pierwszych tygodniach ciąży. Wtedy lekarz potwierdza ciążę, jej lokalizację (czy nie jest ciąża pozamaciczna). Co więcej, już wtedy możesz się dowiedzieć, czy ciąża jest pojedyncza czy mnoga. Pamiętaj, że jest ono nierefundowane przez NFZ.
Sprawdź witaminy dla kobiet w ciąży.
Oto 3 najważniejsze badania USG w ciąży, które refunduje NFZ:
1. Badania prenatalne między 11. a 14. tygodniem ciąży
Jest to kluczowe badanie w kierunku oceny ryzyka wystąpienia u płodu najczęstszych wad genetycznych (np. zespołu Downa czy Edwardsa). Wtedy też lekarz ocenia rozwój wszystkich narządów płodu i oszacuje wiek ciąży, określając termin porodu. Badanie to powinno się robić razem z badaniem krwi PAPP-A. Pozwoli to na prawidłową diagnostykę płodu. Jest szansa, że już wtedy uda Ci się dowiedzieć (o ile chcesz), jaka będzie płeć dziecka.
2. USG połówkowe – między 18. a 22. tygodniem ciąży
Badania to, wykonywane w połowie ciąży, ma przede wszystkim zbadać szczegółowo anatomię płodu, a także położenie łożyska, ilości płynu owodniowego i bodowy szyjki macicy. Wtedy już zostanie ostatecznie potwierdzona płeć dziecka.
3. USG trzeciego trymestru między 28. a 32 tygodniem ciąży
To badanie przeprowadza się, żeby ocenić rozwoju płodu i jego położenie. W tym badaniu sprawdza się też takie parametry jak: ilość płynu owodniowego, położenie łożyska, szyjkę macicy.
„Wiele przyszłych mam unika badania USG, z obawy, że fale ultrasonograficzne negatywnie wpłyną na malucha. Nic bardziej mylnego! Badanie USG jest całkowicie bezpieczne i powinno być wykonywane zawsze, gdy lekarz je zaleca”
− mówi lek. med. Aleksandra Malewska.
Badania w ciąży – jakie są refundowane?
To lekarz decyduje, jakie badania w ciąży są konieczne, a jakie nie. Jeżeli prowadzisz ciążę u ginekologa w ramach NFZ, sporą część badań (w tym wszystkie 3 badania USG) będziesz miała refundowane. Jednak nie wszystkie.
NFZ nie refunduje u większości kobiet np. testu PAPP-a. Jeżeli ciążę prowadzisz w prywatnym gabinecie, za każde badanie będziesz musiała zapłacić z własnej kieszeni.