Bezpieczne układanie noworodka do snu: na plecach czy na brzuchu?

Noworodek nie jest w stanie samodzielnie zmieniać pozycji, w której śpi. Dlatego to Ty decydujesz, jak będzie spał w łóżeczku. Nieprawidłowa pozycja, źle dobrany materacyk czy nieodpowiedni kocyk mogą być bardzo niebezpieczne dla dziecka. Jak kłaść noworodka do snu, żeby nie zrobić mu krzywdy? Zobacz, jak zapewnić swojemu maluchowi bezpieczny i zdrowy sen.

Na pleckach czy na brzuchu? Czyli jak układać noworodka do snu?

Najbezpieczniej jest układać noworodka do snu na plecach. Amerykańska Akademia Pediatrii zaleca, żeby kłaść tak dziecko do spania aż do momentu, gdy samodzielnie będzie w stanie ułożyć się w wygodnej dla niego pozycji. Pamiętaj jednak, że dla prawidłowego rozwoju zdolności motorycznych malucha (a także jego stawów biodrowych), bardzo ważne jest jak najczęstsze kładzenie niemowlaka w pozycji na brzuchu. Najlepiej na tzw. żabkę − czyli z szeroko rozstawionymi nóżkami. Dziecko może nawet spać w takiej pozycji. Jednak musisz mieć je wtedy przez cały czas na oku!

Sprawdź też: Jak uśpić niemowlaka? Sprawdzone sposoby sprytnej mamy!

Jak kłaść noworodka do spania? Kilka bardzo ważnych zasad

1. Zadbaj odpowiednio o miejsce do spania

W pokoju, w którym śpi noworodek, temperatura powietrza powinna oscylować między 18-21 stopni C. Dlatego przed położeniem malucha do snu, warto przewietrzyć pomieszczenie. Zadbaj też o to, żeby w pokoju było dość ciemno. Z doświadczenia wiem, że jest to cudowny sposób na przedłużenie snu dziecka!

Przeczytaj również: Niemowlę się poci w nocy: błąd w pielęgnacji czy choroba?

2. Noworodek powinien spać na twardym materacu

Materaców łóżeczkowych na rynku można znaleźć mnóstwo. Rodzice mają niemały problem, żeby wybrać odpowiedni. Prawdę mówiąc, to, jakie wypełnienie ma materacyk, nie jest wcale aż tak bardzo istotne. Najważniejsze jest to, żeby materac był odpowiednio twardy. Zbyt miękki materacyk może stanowić niebezpieczeństwo dla dziecka. Dlaczego? Po pierwsze, nie zapewni odpowiedniego podparcia dla delikatnego kręgosłupa maluszka. Po drugie, w sytuacji, gdy dziecko śpi na brzuszku, jego twarz może się zapadać w miękki materac i w konsekwencji powodować trudności z oddychaniem.

3. Zrezygnuj z wszelkich łóżeczkowych gadżetów 

Noworodek ma słabo rozwiniętą motorykę, dlatego nie potrafi samodzielne przewrócić się i uderzyć w szczebelek łóżeczka. Dlatego taki gadżet w pierwszych miesiącach życia jest po prostu zbędny. Co gorsze, ochraniacze do łóżeczka są niezdrowe i niebezpieczne z co najmniej kilku powodów. Po pierwsze, wszelkie łóżeczkowe gadżety stanowią siedlisko zarazków. Po drugie, uniemożliwiają odpowiednią cyrkulację powietrza w łóżeczku.

Ochraniacze mogą być śmiertelnie niebezpieczne dla Twojego dziecka. Badania wykazały, że w latach 1985-2005 w Stanach Zjednoczonych co najmniej 27 niemowląt do 2. roku życia umarło wskutek uduszenia się takim ochraniaczem. Dziecko może łatwo zaplątać się w długi i ciekawy dla niego materiał. Noworodek, który przypadkowo wpadnie na ochraniacz buzią, może już nie być w stanie się odkręcić, żeby złapać powietrze! W podobny sposób niemowlę może udusić się innymi ozdobami łóżeczkowymi, np. kocykami czy pluszakami.

Zobacz artykuł: Monitor oddechu dla noworodka – jak działa?

4. Małe dziecko wcale nie potrzebuje poduszki pod głowę

Spanie noworodka na poduszce jest niekorzystne dla kręgosłupa (poduszka pod główką powoduje, że jest nieprawidłowo ułożony). Jeżeli dziecko ma katar, wtedy warto ułożyć go w takiej pozycji, żeby główka znajdowała się trochę wyżej. Wówczas wydzielina z noska będzie mogła spokojnie spływać. Jak to zrobić bez poduszki? Wystarczy położyć pod dwie nóżki łóżeczka książki tej samej grubości.

5. Okrywaj dziecko kocykiem (lub pieluszką), która przepuszcza powietrze

Kolorowe kocyki z mięciutkiego materiału minky wydają się idealnym przykryciem dla maluszka. Jednak nieoddychająca tkanina wiąże się z niebezpieczeństwem dla dziecka. Jeżeli przypadkiem przykryje sobie główkę takim okryciem, nie będzie w stanie samodzielnie go zdjąć.

Jeżeli materiał nie przepuszcza powietrza, noworodek może się nawet udusić. Dlatego warto zadbać o to, żeby okrycie dziecka podczas snu było wykonane z oddychającego materiału – bawełny lub wełny. Dobrą alternatywą dla niebezpiecznych przykryć może być specjalny śpiworek dla dzieci.

„Bez względu na to, czy Twoje dziecko ma skłonności do ulewania, czy nie, pamiętaj, że zanim położysz niemowlę do łóżeczka po jedzeniu, wcześniej „je odbij”. Dzięki temu zmniejszysz ryzyko cofnięcia się treści pokarmowej do przełyku i zachłyśnięcia się”

− komentuje lek. med. Aleksandra Malewska.

Jak układać niemowlę do snu? Instrukcja dla świeżo upieczonych rodziców

Aleksandra Chojnowska radzi:

„Zapewne Ty też przed porodem słyszałaś od bliskich, że noworodek całymi dniami tylko je i śpi. W dużej mierze to prawda, ale najpierw trzeba umieć skutecznie go uśpić, a następnie bezpiecznie odłożyć. Jak kłaść noworodka spać? To pytanie zadają sobie rzesze świeżo upieczonych rodziców.

Nie chodzi tu nawet o sam sposób usypiania, ale o ułożenie maluszka w takiej pozycji, która nie wpłynie negatywnie na jego rozwój. Oto krótka instrukcja – dowiesz się z niej, jak powinien spać noworodek w łóżeczku i jak go odłożyć, by nie obudził się wraz z zetknięciem się z materacem.

1. Jak układać niemowlę do snu? Zadbaj o temperaturę w łóżeczku!

Usypiasz swojego noworodka – nosisz, kołyszesz w ramionach, tulisz do piersi, a gdy tylko próbujesz odłożyć go do łóżeczka, maluch momentalnie się budzi. Dlaczego tak się dzieje? Głównym winowajcą w tym przypadku jest zmiana temperatury. Dziecko przytulone do rodzica czuje ciepłotę ciała, czyli 36,6°C, natomiast materac łóżeczka jest dużo chłodniejszy.

Gwałtowne obniżenie temperatury sprawia, że maluch się budzi. Jeśli chcesz temu zaradzić, możesz na czas usypiania położyć w łóżeczku termofor – nie gorący, a nagrzany do 36–37°C, czyli naturalnego ciepła ludzkiego ciała. Dzięki temu, dziecko nie odczuje nagłej zmiany i jest szansa, że nie przebudzi się od razu po odłożeniu do łóżeczka.

2. Jak powinien spać noworodek – technika odkładania dziecka

Już wiesz, w jakiej pozycji powinien spać noworodek – neonatolodzy rekomendują, by maluszki spały na plecach. Czas na wskazówki, jak odłożyć śpiące niemowlę do łóżeczka. Najpierw delikatnie opuść ręce z dzieckiem tuż nad materacem i ostrożnie ułóż najpierw biodra, a następnie plecy i główkę. Pamiętaj, że głowa noworodka nie jest tak stabilna, jak u starszych dzieci, dlatego podtrzymuj ją, aż do momentu bezpiecznego ułożenia w łóżeczku.

3. Jak powinien spać noworodek w łóżeczku – układanie główki maluszka

Jak układać niemowlę do snu, jeśli chodzi o główkę? O ile samo dziecko powinno leżeć na plecach, to warto zadbać, by jego głowa podczas snu zwrócona była w bok. Taka praktyka pozwala uchronić maluszka przed zachłyśnięciem się pokarmem w razie ulewania. Po odłożeniu niemowlęcia do łóżeczka obróć delikatnie jego główkę na bok. Pamiętaj, by nie była to za każdym razem ta sama strona – dzięki temu zapobiegniesz asymetrii ciała i plagiocefalii, czyli syndromowi płaskiej główki.

4. Bezpieczny sen noworodka – zadbaj o porządek w łóżeczku

Nawet jeśli doskonale wiesz, jak powinien spać noworodek i które gadżety są zbędne w łóżeczku, może się zdarzyć (zwłaszcza podczas nocnego przewijania), że przez zaspanie i pośpiech zostawisz w łóżku malucha artykuły higieniczne dla niemowląt lub inne akcesoria dziecięce.

Warto przed odłożeniem śpiącego dziecka zwrócić uwagę, czy nie zostały w łóżeczku produkty higieniczne do przewijania dzieci. Dzięki temu unikniesz sytuacji, gdy maluch w nocy dokopie się nóżkami do szeleszczącego, plastikowego opakowania albo złapie rączką mokrą zimną chusteczkę. Zadbaj o to nie tylko z uwagi na bezpieczeństwo dziecka, ale także, jeśli chcesz uniknąć nieplanowanej pobudki.

Teraz gdy już wiesz, jak powinien spać noworodek w łóżeczku, możesz odetchnąć z ulgą. Twoje maleństwo będzie bezpieczne podczas snu, a w wygodnej pozycji na pewno lepiej wypocznie. Korzystaj z każdej drzemki dziecka i zrób coś dla siebie – najlepiej też się wyśpij! Zregenerowany, pełen energii rodzic opiekuje się swoim maluchem z jeszcze większą radością i pozytywnie zapamiętuje te pierwsze wspólne miesiące”.

Sprawdź też: Niespokojny sen niemowlaka. Co warto wiedzieć o śnie malucha?

Zespół śmierci łóżeczkowej przyczyną nieprawidłowe układanie do snu?

Zespół nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS – ang. sudden infant death syndrome) to nagły zgon dziecka, którego nie da się wyjaśnić wcześniejszą chorobą. Jest to jedna z najczęstszych przyczyn zgonów niemowląt do 1. roku życia. W Polsce w wyniku nagłej śmierci łóżeczkowej umiera około 180 dzieci rocznie. Istnieje wiele teorii dotyczących przyczyn tego zjawiska. Naukowcy ustalili jednak, że pewne czynniki zwiększają ryzyko śmierci łóżeczkowej. Jednym z nich jest kładzenie dziecka w nieodpowiedniej pozycji do spania i nieprzestrzeganie zasad, o których pisałam powyżej. Dlatego ważne, żeby wiedzieć, jak prawidłowo układać do snu noworodka. 

Źródła:

1. Kaleta E., Lipina R., Rosický J.: Orteza kranialna jako metoda leczenia deformacji pozycyjnych, Nowa Pediatria, R. 2016, nr 20, t.4, s. 153–160.