Witamina D dla noworodka – dlaczego jest potrzebna?
Spis treści
Podawanie witaminy D staje się codzienną rutyną od pierwszych dni po narodzinach dziecka. Ta witamina zapobiega m.in. krzywicy i chorobom układu odpornościowego. Niemowlęta nie dostarczają jej do organizmu w sposób naturalny, dlatego bardzo ważne jest jej uzupełnianie. Dowiedz się, jak, kiedy i w jakich dawkach możesz ją bezpiecznie podawać swojemu maluchowi.
Witamina D dla noworodka – kiedy ją podawać?
Przygotowując pokój na narodziny maluszka, pamiętaj o podręcznym niezbędniku: pieluszki dla dzieci, waciki, mokre chusteczki, krem do pupy i witaminy dla noworodka, w tym witamina D. To zestaw, którego będziesz potrzebować już od pierwszych dni po narodzinach.
Witaminę D podaje się codziennie, dlatego warto włączyć ją do porannego rytuału. W ten sposób wypracujesz nawyk. A to bardzo ważne, bo przy dziesiątkach rzeczy do spamiętania i jeszcze większej liczbie nieprzespanych nocy można coś pominąć. Z tą różnicą, że nawilżane chusteczki łatwo czymś zastąpić, a witaminę D - niekoniecznie.
Lekarze podkreślają, że witamina D jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju dziecka, bo wspomaga:
- prawidłowy wzrost i rozwój kości,
- wchłanianie wapnia i fosforu, a także utrzymanie odpowiedniego poziomu wapnia we krwi,
- prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego,
- utrzymanie zdrowych zębów i hamuje rozwój próchnicy.
Utrzymanie właściwego poziomu wapnia i fosforu we krwi zapobiega krzywicy. Objawia się ona zaburzeniami w układzie kostnym, m.in. zbyt wolnym zarastaniem ciemiączka czy rozmiękczoną i spłaszczoną kością potyliczną.
Agnieszka Kawa dodaje:
„Niedobór witaminy D sprzyja również częstym infekcjom górnych dróg oddechowych, a także próchnicy. Dodatkowo najnowsze badanie wskazują, że niedobór witaminy D może w przyszłości prowadzić do innych schorzeń, takich jak: cukrzyca, insulinooporność, choroby serca czy choroby autoimmunologiczne. U dorosłych niedobór witaminy D może prowadzić do zaburzeń funkcjonowania układu kostnego i nerwowego, a także do pogorszenia słuchu i wzroku”.
Sprawdź też, kiedy iść na pierwszy spacer z noworodkiem.
Niedobór witaminy D u niemowląt – jak rozpoznać?
Agnieszka Kawa opowiada, jak objawia się niedobór witaminy D:
„W niektórych przypadkach niedobór witaminy D u dzieci można rozpoznać gołym okiem.
Wśród objawów, na które powinnaś zwrócić uwagę, są:
- niezrastanie się ciemiączek,
- niepokój,
- potliwość,
- wzmożone napięcie mięśniowe,
- opóźnione ząbkowanie,
- zaparcia,
- „żabio-brzuszek”, czyli miękki, rozlewający się na boki.
Jeżeli podejrzewasz u swojego dziecka niedobór witaminy D, najlepiej od razu skonsultuj się z pediatrą. Żeby to potwierdzić, lekarz zleci badanie z krwi, które w dokładny sposób określi stężenie witaminy D w organizmie dziecka. Dopiero po rozpoznaniu niedoboru, zalecona zostanie terapia, która polega na zastosowaniu dawek leczniczych witaminy. Nigdy jednak nie stosuj jej bez polecenia lekarza, bo możesz doprowadzić do przedawkowania witaminy D”.
Witamina D dla niemowląt – czy można przedawkować?
Agnieszka Kawa odpowiada na to pytanie:
„Tak, witaminę D można przedawkować. Może to nieść za sobą poważne konsekwencje.
Przedawkowanie witaminy D powoduje:
- nudności i wymioty,
- odwodnienie i zaparcia,
- zaburzenia rytmu serca,
- zaburzenie łaknienia,
- odwodnienie,
- wielomocz.
Regularne spożycie zbyt dużych dawek witaminy D może prowadzić do tak poważnych konsekwencji jak:
- zaburzenia neurologiczne (nadpobudliwość, obniżone napięcie mięśniowe),
- powiększenie wątroby i śledziony,
- słaby przyrost masy ciała,
- zwapnienie w tkankach (np. wapnica nerek),
- hiperkalcuria, czyli złogi w układzie nerwowym”.
Sprawdź też, jakie są objawy przedawkowania witaminy D.
Witamina D dla niemowlaka – skąd ją brać?
Agnieszka Kawa pisze:
„Witamina D, cholekalcyferol, jest hormonem steroidowym, który musi być dostarczany do organizmu. Żeby to zrobić, istnieją 2 drogi”.
Po pierwsze, naturalnie witamina D syntetyzuje się, czyli − mówiąc prościej − wytwarza się, w skórze pod wpływem promieni słonecznych. Lekarze pediatrzy zalecają jednak, aby do ukończenia 1. roku życia nie wystawiać dziecka na bezpośrednie działanie słońca. Skóra malucha nie ma więc szans wytworzyć odpowiedniej dawki witaminy D.
Agnieszka Kawa kontynuuje:
„Drugą drogą dostarczenia witaminy D jest układ pokarmowy. Jej źródłem są niektóre pokarmy (np. tłuste ryby, mleko krowie, sery dojrzewające czy jajko kurze) i suplementy diety”.
Noworodek nie otrzyma jej jeszcze jednak w pokarmie. Jasne − mleko mamy jest naładowane wieloma dobroczynnymi składnikami, ale nie zawiera wystarczającej dawki tej witaminy. Niedobory trzeba po prostu uzupełniać.
Agnieszka Kawa uzupełnia:
„Zwrócić uwagę, że mleka modyfikowane zawierają już witaminę D. Dlatego ustalając dawkę, należy wziąć to pod uwagę. O dokładnych zaleceniach piszę poniżej”.
O odpowiedniej dawce witaminy D u najmłodszych wspominają sami lekarze:
Niedobór witaminy D to powszechnie znany czynnik ryzyka rozwoju krzywicy, osteoporozy i osteomalacji. Bez względu na sposób karmienia (karmienie piersią i/lub mleko modyfikowane) zalecana jest suplementacja witaminy D od pierwszych dni życia. Odpowiednia dawka, w zależności od wieku, powinna być dobrana przez lekarza pediatrę.
Najbardziej na niedobór witaminy D narażone są dzieci karmione piersią, które nie otrzymują dawki profilaktycznej, dzieci o ciemnej karnacji, nie poddawane ekspozycji na słońce oraz otyłe. W przypadku dzieci starszych zaleca się uzupełnianie witaminy D w okresie małej ekspozycji na słońce. Ponadto warto także pamiętać o produktach, które bogate są w witaminę D.
- mówi lekarz Magdalena Stoczyńska.
Kiedy można przestać podawać dziecku witaminę D?
Drogie Mamy! Jak już ustaliłyśmy, że taki mamy klimat, to może warto pomyśleć o sobie. Polska półroczna zima daje się wszystkim we znaki i potrzebujemy witaminy D, tak samo, jak nasze maluchy. Jej niedobór odpowiada m.in. za złe samopoczucie i ogólne zmęczenie, a w takim stanie trudniej reagować na zmienne nastroje naszego małego szefa.
Gdy dziecko skończy rok, skonsultuj z pediatrą, jaką dawkę witaminy D podawać. Lekarz uwzględni przy tym, ile witaminy maluch otrzymuje w jedzeniu, a także jak dużo czasu spędza na słońcu. Zwykle podawanie ogranicza się do miesięcy jesienno-zimowych. Chyba że masz to szczęście, że gdy tylko w Polsce śnieg z błotem zaczyna chlupać pod butami, wsiadacie całą rodziną do samolotu i grzejecie się w ciepłych krajach. W przeciwnym razie pozostają witaminki. Im dziecko starsze, tym więcej witaminy możesz przemycać w postaci pokarmu.
Sprawdź też, czym grozi niedobór witaminy D.
Witamina D dla dziecka − dawkowanie
Witamina D na długo zagości w Twoim zestawie podstawowym − uzupełnia się ją aż do 18. miesiąca życia. Poniżej zestawienie zalecanej dawki tej witaminy dla noworodka, w zależności od wieku dziecka.
Wiek dziecka | Zalecana dawka wit. D (IU/dziennie) | Uwagi |
0-6 mż | 400 | Dawka niezależna od sposobu karmienia. |
6-12 mż | 400-600 | Dawka zależna od podaży z diety. |
1-18 rż | 600-1000 | Dawka zależna od masy ciała. Sugerowana suplementacja w okresie od września do kwietnia. |
Agnieszka Kawa pisze:
„Inne zalecenia są jednak dla noworodków urodzonych przedwcześnie. W tym przypadku należy zacząć suplementację od pierwszych dni życia w dawce 400-800 IU/d. Taką porcję podaje się do momentu osiągnięcia przez noworodka wieku korygowanego 40 tygodni. Później dawka wynosi 400 IU/d. Jeżeli dziecko jest karmione mlekiem modyfikowanym, przy suplementacji uwzględnij podaż witaminy D zawartych w tym pokarmie.
Także u dzieci urodzonych w terminie, jeżeli karmione są mlekiem modyfikowanym, weź pod uwagę ilość witaminy D z mieszkanki. Szacuje się, że przy spożyciu ok. 1 litra mleka początkowego lub około 700 − 800 ml mleka następnego dodatkowa suplementacja witaminy nie jest konieczna.
Ilość witaminy D z mlekiem matki nie jest wystarczająca dla niemowląt (wynosi ona mniej więcej około 50 IU/litr mleka). Dlatego niemowlętom karmionym piersią podaje się codziennie witaminę D.
Nie ma konieczności zwiększenia dawki w przypadku takich schorzeń jak nieodpowiednia wielkość ciemienia, opóźnione pojawiania się jąder czy nadmierne pocenie. Zawsze w takim przypadku najpierw należy skonsultować się z lekarzem”.
Jak podawać witaminę D?
Witamina D dostępna jest w formie przyjaznej najmłodszym. Można ją dostać w formie kapsułek twist-off (np. Bioraon D, D-Vitum, Vita D) lub w kroplach (Juvit Baby D3, Infavit Baby D3, Vita D). Występuje w różnych dawkach i wielkościach opakowania.
Kapsułki będą wygodniejsze, jeśli Twoje dziecko jest wyjątkowo ruchliwe. Wystarczy przekręcić kapsułkę, usunąć końcówkę i jednym ruchem podać całą zawartość maluchowi.
Z kolei przy stosowaniu kropelek, uważaj, żeby część zalecanej dawki witaminy nie została na łyżeczce lub na ściankach butelki. Najlepiej podawać ją bezpośrednio do buzi dziecka.
Witaminę D należy podawać przed/po posiłku, żeby zapewnić maksymalne przyswajanie. Witamina D rozpuszcza się w tłuszczach. Jeśli Twoje dziecko ma problem z nadmierną potliwością i dotychczas podawałaś witaminę o przypadkowej porze, spróbuj trzymać się stałej pory posiłków. Jeśli przyczyną potliwości malucha był niedobór witaminy D, powinnaś zauważyć poprawę, chyba że ową przypadłość dziecko odziedziczyło po rodzicach lub taka już jego natura.
Źródła:
- Kmieć P.; Sworczak K.; Korzyści i zagrożenia wynikające z suplementacji witaminą D [w:] Wybrane problemy kliniczne, 2017, s. 38 – 48.
- Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Stanowisko Zespołu Ekspertów. Polskie zalecenia dotyczące profilaktyki niedoborów witaminy D.2009.
- Walicka M.; Jasik A.; Paczyńska M.; Wąsowski M.; Tałałaj M.; Marcinowska-Suchowierska E.: Niedobór witaminy D – problem społeczny.