Zajęcia manualne dla osób starszych – dlaczego są warte uwagi?

27. 1. 2021 · 5 minut czytania
Zajęcia plastyczne dla osób starszych to wspaniała okazja, by zachować sprawność fizyczną i intelektualną na długie lata. Jakie aktywności mogą się szczególnie spodobać seniorom?
Monika Mazurek
Monika Mazurek
Zajęcia manualne dla osób starszych – dlaczego są warte uwagi?

Zajęcia plastyczne to rodzaj aktywności, którą wybiera wielu seniorów. Okazuje się, że ta forma spędzania wolnego czasu jest nie tylko przyjemna, ale i pożyteczna – dzięki niej seniorzy mogą zachować sprawność intelektualną i zawrzeć nowe przyjaźnie. Które z technik warto wypróbować?

Dlaczego zajęcia plastyczne dla seniorów są ważne?

Zachodnie społeczeństwo szybko się starzeje. Obecnie seniorzy stanowią znaczną część europejskiej i północnoamerykańskiej populacji. Różnią się jednak od swoich rówieśników sprzed dziesięciu czy dwudziestu lat;  pragną pozostać aktywnymi i pełnoprawnymi członkami otaczającej ich rzeczywistości. Dzięki postępowi medycyny coraz starsze osoby nadal mogą cieszyć się życiem i w pełni samodzielnym funkcjonowaniem mimo wieku emerytalnego.

Niestety wciąż pokutuje pogląd, że senior nie jest osobą potrzebną w społeczeństwie, a osoba po 60. nie może się już rozwijać. Ten stereotyp ma smutne konsekwencje: seniorzy zamykają się w domach, rezygnując ze swoich marzeń i pasji. Również nastawienie otoczenia gloryfikującego młodość, szybkość i bardzo intensywny rozwój może w efekcie obniżać samoocenę i satysfakcję z życia osób starszych, które na nauczenie się nowej czynności potrzebują nierzadko większej ilości czasu.  Biorąc pod uwagę zwiększone zagrożenie depresją w wieku starszym, może to doprowadzić do pogorszenia się stanu zdrowia seniora.

zajęcia plastyczne dla osoby starszej


Dlatego potrzebne są wszelkie formy aktywizacji, które pozwolą emerytom nie tylko utrzymać sprawność, ale i wyrazić siebie. Taką aktywnością są zajęcia plastyczne dla seniorów – nierzadko dopiero w wieku emerytalnym mamy czas, by zająć się sztuką. Zajęcia plastyczne są niezwykle rozluźniające, pozwalają również utrzymać sprawność manualną, która u osób starszych często szwankuje. Przede wszystkim jednak wpływają pozytywnie na sferę psychiczną – dlatego nierzadko zaliczamy je do arteterapii, czyli terapii sztuką. Sprawdź też, na czym polega trening pamięci dla seniorów.

    Przykłady zajęć plastycznych dla seniorów

    Niektórzy nieufnie podchodzą do idei rozwoju twórczego w późnym wieku. Niesłusznie! Nie trzeba mieć talentu ani nawet zdolności manualnych, by móc wziąć udział wwarsztatach plastycznych dla seniorów. To jedna z najpopularniejszych technik aktywizacyjnych – oferują je między innymi popularne Uniwersytety Trzeciego Wieku, które za cel stawiają sobie kształtowanie twórczych postaw u swoich studentów i studentek. Zajęcia plastyczne dla emerytów oferuje również wiele klubów seniora, domów oraz zakładów leczniczych i opiekuńczych, inicjatyw nastawionych na wspomaganie osób niepełnosprawnych (wśród których często są emeryci), czy wreszcie terapii grupowych nastawionych na pacjentów w starszym wieku.

     

    Co więcej, warsztaty ze sztuki nie oznaczają jedynie malowania prostych widoczków. Dobre pomysły na zajęcia plastyczne dla seniorów obejmują między innymi tworzenie graffiti. Instruktorzy uczą emerytów, jak rozrobić farbę olejną, dobrać barwy czy zaprojektować czcionkę, za pomocą której przedstawią na murze wybrane hasło. Dla wielu z osób starszych będzie to również okazja do poznania czegoś nowego: nie każdy senior wie, czym jest graffiti, niektórzy kojarzą ten rodzaj sztuki jedynie z wandalizmem. Uczenie się nowych definicji to zaś cenny krok ku zachowaniu pełnej sprawności intelektualnej i zapobieganiu demencji starczej.

    Sprawdź też, czym jest i jak objawia się demencja starcza.

    warsztaty kreatywne dla osób starszych


    Sprawności manualne i poczucie estetyki mogą pomóc rozwinąć seniorom również warsztaty z robienia witraży. Wielu z nas podziwia piękną grę kolorów i świateł, nie wiedząc, że podstawowy witraż jest niezwykle prosty do wykonania. To łatwe zajęcia plastyczne dla seniorów! Wystarczą jedynie bazowe narzędzia, odpowiednie farby i podłoże. W wielu ośrodkach aktywizacji osób starszych prowadzone są zarówno pojedyncze zajęcia, jak i całe kursy z przygotowywania witraży. Pod okiem doświadczonych artystów z Akademii Sztuk Pięknych seniorzy mogą wyczarować na szkle wszystko, na co pozwoli im własna wyobraźnia.

    Sprawdź też, jak zacząć biegać po 60.

    Rysowanie i malowanie – z czym je połączyć?

    Co jednak z osobami, które nie przepadają za rysowaniem albo malowaniem czy to na szkle, czy na papierze? Nic straconego – do dyspozycji mamy wiele innych technik manualnych, które również pozwolą na wyrażenie własnej kreatywności. Wśród nich każdy może znaleźć coś dla siebie.

    Wielu osobom do gustu przypada chociażby szycie – wymaga dokładności i uwagi, daje nie tylko praktyczne efekty w postaci nowej części garderoby czy pościeli, ale i też dobrze trenuje sprawność dłoni. Do wyboru mamy cały wachlarz technik robienie na drutach, szydełkowanie,  np. szycie z wykrojów. Efekty tych prac potrafią być naprawdę zachwycające.

    Inni seniorzy bardziej niż walory estetyczne cenią... pożyteczność. Skrzyneczka z narzędziami również pozwoli wyrazić się twórczo – dzięki niej możemy przygotować domek dla lalek czy elegancki zimowy karmnik dla sikorek. Bardziej ambitni mogą pokusić się również o rzeźbienie – własnoręczne dzieło stanie się wówczas dumą niejednego salonu.

    pomysły na zajęcia manualne dla seniorów

     

    Dowiedz się, jak reagować na samotność osób starszych.

    Co daje seniorom aktywność twórcza?

    Dzięki aktywności twórczej osoby starsze wciąż mogą realizować własne pomysły i kreatywność. Wielu z nich po odejściu z pracy traci chęć życia. Świadomość wytwarzania nowych, pięknych i użytecznych przedmiotów wprawia ich w dumę i nadaje im cel  – zwłaszcza gdy te obiekty stają się prezentami dla bliskich lub fantami na targach charytatywnych. Dodatkowo seniorzy dzięki wspólnym zainteresowaniom budują również wspaniałe przyjaźnie. Na emeryturze mają wyjątkowo dużo czasu na ich pielęgnowanie, a łączenie pasji może stanowić świetną podstawę ciepłej relacji na długie lata – nie od dziś wiadomo, że sztuka naprawdę zbliża ludzi!

     

    Źródła:

    1. Białożyt, K. Holistyczne oddziaływanie na seniorów–doświadczenia Ośrodka Wsparcia dla Osób Starszych Caritas Archidiecezji Krakowskiej. [w:] Zeszyty Pracy Socjalnej, 18, nr 3/2013, s. 153-160.
    2. Grudziński A., Zasadnicze wymiary starzenie się i starości – biologiczny, psychiczny i społeczny. [w:] A.A. Zych (red.), Poznać, zrozumieć i zaakceptować starość, Over-Group, Łask, 2012.
    3. Rokicki, A. Innowacje w aktywizowaniu seniorów w Polsce. [w:] Państwo i Społeczeństwo, 16, nr 2/2016, s. 143-154.
    4. Spyrka-Chlipała, R. Aktywizacja seniorów poprzez wybrane formy terapii zajęciowej. [w:] Sociální pedagogika v kontextu životních etap člověka, Institut mezioborových studií, Brno, 2013.

      Więcej artykułów na ten temat

      O autorze
      Monika Mazurek
      Monika Mazurek
      Z wykształcenia jestem psycholożką. Ukończyłam społeczną psychologię kliniczną i neurokognitywistykę na Wydziale Psychologii Uniwersytetu SWPS. Obecnie jestem w trakcie studiów doktoranckich w Instytucie Psychologii UJ. Jestem absolwentką certyfikowanych szkoleń z diagnozy zespołów otępiennych i chorób neurodegeneracyjnych oraz z obszaru seksuologii, a także autorką publikacji w periodykach i monografiach naukowych (m.in. Gerontologia Polska). Interesuję się neuroplastycznością, neurofarmakologią zaburzeń psychicznych i psychologią twórczości.
      Przeczytaj więcej od tego autora
      O autorze
      Monika Mazurek
      Monika Mazurek
      Z wykształcenia jestem psycholożką. Ukończyłam społeczną psychologię kliniczną i neurokognitywistykę na Wydziale Psychologii Uniwersytetu SWPS. Obecnie jestem w trakcie studiów doktoranckich w Instytucie Psychologii UJ. Jestem absolwentką certyfikowanych szkoleń z...
      Przeczytaj więcej od tego autora