Produkty alkalizujące − czy trzeba je wkomponować w dietę?

Spis treści:

1. Równowaga kwasowo-zasadowa organizmu − jakie jest pH krwi?
2. Zakwaszenie organizmu − przyczyny
3. Produkty zakwaszające i alkalizujące w diecie
4. Produkty alkalizujące w diecie sportowca
5. Produkty alkalizujące organizm − czy są potrzebne?

Równowaga kwasowo-zasadowa organizmu − jakie jest pH krwi?

Zakwaszenie organizmu − przyczyny

Równowaga kwasowo-zasadowa regulowana jest przez wiele różnych buforów, między innymi przez przewód pokarmowy, a dokładniej przez wątrobę, żołądek, jelito cienkie i trzustkę. Zakwaszające jony wodoru mogą powstawać przez przemiany metaboliczne w organizmie. Liczba jonów może się zwiększać przy diecie wysokobiałkowej. Ale organizm naturalnie do tego nie dopuszcza.  

Wysoka aktywność fizyczna też może spowodować zwiększenie ilości jonów wodorowych (zakwaszających). Jest to spowodowane spalaniem glukozy w warunkach niedoboru tlenu. W takiej sytuacji powstaje kwas mlekowy. Jednak w zdrowym organizmie (bez ciężkich przewlekłych chorób) nie doprowadzi to do zmiany pH krwi. Zdarza się, że sportowcy stosują różne środki alkalizujące, które mają na celu utrzymać niskie pH krwi podczas wysiłku fizycznego.

Mówiąc w skrócie: nie istnieje coś takiego, jak zakwaszenie organizmu ze względu na dietę. Organizm człowieka i sportowca wytwarza wiele różnych mechanizmów obronnych, które chronią przed rozwojem kwasicy lub zasadowicy. Co prawda nadmiar substancji kwasotwórczych przewlekle może doprowadzić do obciążenia narządów i układów w organizmie. Nie jest to jednak zakwaszenie!

Sprawdź też, jakie właściwości ma lizyna.

Produkty zakwaszające i alkalizujące w diecie

Żywność można podzielić na produkty zakwaszające i alkalizujące.  W związku z tym, utarło się przekonanie, że żeby być zdrowym, trzeba odkwaszać organizm. Nie jest to prawda − dieta nie wpłynie na zmianę pH krwi, która równałaby się z zakwaszeniem organizmu.

Są jednak produkty, które w swoim składzie mają więcej pierwiastków o działaniu kwasotwórczym i takie, które mają więcej pierwiastków alkalizujących (zasadotwórczych, „odkwaszających”). Dieta, a dokładniej przemiana jedzenia, która zachodzi w organizmie człowieka, może być źródłem zarówno kwasów, jak i zasad. W tym przypadku największe znaczenie ma białko, bo węglowodany i tłuszcze są obojętne dla organizmu pod względem równowagi kwasowo-zasadowej. Metabolizm produktów białkowych powoduje powstanie między innymi silnego kwasu (siarkowego) i z tego względu produkty pochodzenia zwierzęcego dają organizmowi więcej „kwasów” niż produkty pochodzenia roślinnego. Produkty alkalizujące organizm to z kolei świeże owoce i warzywa.

Lista produktów alkalizujących organizm może być bardzo długa, ale to wciąż będą przede wszystkim warzywa i owoce, które warto jeść z powodów o wiele ważniejszych niż „odkwaszanie”. W myśl teorii o zakwaszonym organizmie powstała dieta alkalizująca, w której najwięcej jest produktów roślinnych, bo to w nich przeważają pierwiastki zasadotwórcze. Idąc tym tropem, ogranicza się produkty bogate w pierwiastki kwasotwórcze, czyli mięsa i przetwory mięsne, jaja, produkty zbożowe i ryby. Udowodnione zostało jednak to, że stosowanie się do zaleceń diety alkalizującej nie wpływa na zmiany pH krwi i nieznacznie wpływa na pH moczu. Taka dieta nie wpływa również znacząco na zmniejszenie ryzyka chorób cywilizacyjnych.

Sprawdź też, jakie suplementy są polecane sportowcom.

Produkty alkalizujące w diecie sportowca

Aktywność fizyczna, szczególnie ta intensywna, a także dieta z wysoką zawartością białka, mogą generować większe ilości kwasów w surowicy krwi sportowca. Żeby to zneutralizować można stosować produkty, które działają alkalizująco. Nie mają one „odkwaszać” organizmu, ale mogą spełnić również ergogeniczne funkcje.

Takim produktem jest np. wodorowęglan sodu – NaHCO₃. Wodorowęglan sodowy może poprawiać zdolność do wysiłku fizycznego. Żeby przyniósł odpowiednie rezultaty jego spożycie musiałoby być bardzo wysokie. Ilość wodorowęglanu powinna wynosić ok. 0,3g/kg masy ciała/dobę! To bardzo dużo, więc sportowcy bardzo rzadko decydują się na taką suplementację.

Innymi produktami alkalizującymi w diecie sportowca są cytryniany – mają działanie przeciwzapalne. W diecie sportowca ważne są także warzywa i owoce.

Produkty alkalizujące organizm − czy są potrzebne?

Dieta nie ma większego wpływu na zmianę pH krwi, co równałoby się z zakwaszeniem organizmu. Organizm wytwarza wiele mechanizmów, które temu zapobiegną. Nadmierne spożycie białka i bardzo intensywna aktywność fizyczna to przyczyny zwiększenia kwasów we krwi. Żeby sportowiec mógł wesprzeć organizm w usuwaniu nadmiaru kwasów może wprowadzić do swojej diety te 4 produkty: wodorowęglan sodu/cytrynian sodu, warzywa i owoce.